Đề thi, đề kiểm tra cuối kì 1 Ngữ Văn 11 Kết nối ( đề tham khảo số 8)

Câu

Đáp án

Điểm

Câu 1

• Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.

0.5 điểm

Câu 2

- Bài thơ thể hiện tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình về: Yêu khung cảnh mùa xuân vui tươi, ấm cúng thân thương của quê hương.

0.5 điểm

Câu 3

- Câu thơ Cành mận bung cánh muốt mang ý nghĩa:

+ Nhấn mạnh ấn tượng về màu sắc, tín hiệu của mùa xuân vùng Tây Bắc.

+ Tạo ra giọng điệu tươi vui cho lời thơ.

+ Tạo sự liên kết giữa các khổ thơ.

1.0 điểm

Câu 4

- Người đi xa họ luôn hướng về quê hương với những thứ mộc mạc, gần gũi và thân quen. 

- Những người miền Tây Bắc khi đi xa họ luôn mang một nỗi niềm nhớ thương vô bờ bến về quê hương của mình, đặc biệt là vào mùa hoa mận nỗi niềm đó lại nhân lên gấp bội, gợi nhớ về những kí ức xa xưa. 

1.  điểm

Đáp án

Điểm

Câu 1:

• Giải thích:

+ Quê hương là nơi sinh ra và lớn lên của mỗi người, nơi gắn liền với thời thơ ấu của mỗi con người, nơi nuôi dưỡng ước mơ và hoài bão tuổi trẻ, nơi có người thân đang đợi ta trở về.

+ Người đi xa họ luôn hướng về quê hương với những thứ mộc mạc, gần gũi và thân quen.

+ Người đi xa họ luôn mang một nỗi niềm nhớ thương vô bờ bến về quê hương của mình.

• Người đi xa luôn có một nỗi niềm khắc khoải, mong muốn được trở về quê hương.

• Bình luận:

+ Nêu cảm xúc khi xa quê: nhớ về quê hương, nhớ những tháng ngày tuổi thơ êm đềm, nhớ về những ngày hè thả diều trên cánh đồng, nhớ những điều bình dị, gần gũi,… => Những điều đó là sức mạnh giúp ta vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

+ Nêu tình cảm đối với quê hương: Yêu thương, nâng niu, muốn quê hương phát triển tốt đẹp hơn,…

+ Phê phán những người lãng quên quê hương của mình, có thái độ chê bai, thờ ơ đối với nơi nuôi dưỡng mình.

• Bài học nhận thức:

+ Cần phải nỗ lực học tập thật tốt để góp phần xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp hơn.

+ Cống hiến sức mình cho quê hương.

2.0 điểm

Câu 2: 

1. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận 

Cấu trúc bài cần nêu được đặt vấn đề, giải quyết vấn đề và kết luận 

5.0 điểm

0.5 điểm

1. Xác định đúng vấn đề cần thể hiện

Phân tích những mâu thuẫn trong đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài của Nguyễn Huy Tưởng và bày tỏ ý kiến về cách thức giải quyết mâu thuẫn.

Hướng dẫn chấm:

• HS xác định đúng vấn đề cần nghị luận : 0.5 điểm

• HS xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0 điểm

0.5 điểm

1. Triển khai vấn đề thành các luận điểm trong bài văn nghị luận

HS có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một số gợi ý cần hướng tới:

• Đặt vấn đề

+ Giới thiệu vài nét về Nguyễn Huy Tưởng

+ Giới thiệu khái quát vở kịch Vũ Như Tô, đặc biệt là đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài

- Dẫn dắt vấn đề

*Luận điểm 1: Bối cảnh và mâu thuẫn của vở kịch

- Bối cảnh: Viết về sự kiện trong khoảng thời gian từ năm 1516 - 1517 dưới triều vua Lê Tương Dực, khi đó ở kinh thành Thăng Long, xảy ra mâu thuẫn giữa nhân dân và triều đình, cùng lúc đó kiến trúc sư đại tài Vũ Như Tô lại cho xây dựng Cửu Trùng Đài đồ sộ và tốn kém. Khi công trình tâm huyết của mình bị thiêu rụi, Vũ Như Tô bất lực và đau đớn. 

- Mâu thuẫn của vở kịch:

+ Mâu thuẫn giữa phe nổi loạn với phe vua Lê Tương Dực; giữa phe Trịnh Duy Sản với Kim Phượng và các cung nữ.

+ Mâu thuẫn giữa Vũ Như Tô với nhân dân lao động đồng thời là mâu thuẫn nội tâm Vũ Như Tô. 

* Luận điểm 2: Cụ thể các mâu thuẫn

- Mâu thuẫn giữa phe nổi loạn với tên vua bạo chúa Lê Tương Dực:

+ Phe nổi loạn bao gồm hầu hết những tầng lớp trong xã hội, từ dân chúng đến thợ xây dựng Cửu Trùng Đài.

+ Tên vua Lê Tương Dực: Không chăm lo cho đời sống dân chúng mà ăn chơi sa đọa.

=> Mâu thuẫn: Chỉ vì xây dựng Cửu Trùng Đài mà hắn cho lệnh tăng sưu thuế, bắt thợ giỏi, hành hạ những người chống đối khiến nhân dân rơi vào cảnh khốn cùng, xung đột ngày càng dâng cao đã gây ra hậu hỏa kinh hoàng cho triều đình. 

- Mâu thuẫn giữa các phe nội phản trong triều đình:

+ Phe cánh đứng đầu là Trịnh Duy Sản, sau là Ngô Hạch, An Hòa Hầu dấy binh nổi loạn, lôi kéo người làm phản, giết Vũ Như Tô, Lê Tương Dực, Đan Thiềm, phá hủy Cửu Trùng Đài.

+ Mâu thuẫn giữa phe Trịnh Duy Sản với Kim Phượng và các cung nữ trong triều đình.

- Mâu thuẫn gay gắt nhất là giữa Vũ Như tô với nhân dân lao động:

+ Nhân dân với tầm nhìn thực tế, lợi ích nhất thời, thiết thực.

+ Người nghệ sĩ thiên tài Vũ Như Tô: Yêu cái đẹp, hoài bão lớn, tâm huyết nhiều nhưng tài năng thể hiện không đúng chỗ, đúng lúc; không ý thức được hậu quả khôn lường xuất phát từ phía đại chúng. 

=> Hoàn cảnh đất nước không tạo điều kiện cho Vũ Như Tô thực hiện khát vọng sáng tạo của mình. 

- Mâu thuẫn trong nội tâm Vũ Như Tô: Cũng chính là bắt nguồn từ người dân và thợ thuyền

+ Người dân: Phải chịu cuộc sống đói khổ, bị hành hạ, bóc lột nên oán giận vua và kẻ khởi xướng xây dựng Cửu Trùng Đài.

+ Kiến trúc sư: Chỉ say sưa với tác phẩm của mình, quên đi thực tại của nhân dân.

=> Khi công trình bị thiêu rụi, người nghệ sĩ vẫn nghĩ mình vô tội, một lòng sống chết bảo vệ công trình dang dở, vẫn khăng khăng tin bản thân quang minh chính đại.

* Đặc sắc nghệ thuật

- Ngôn ngữ kịch điêu luyện, có tính tổng hợp cao

- Sử dụng ngôn ngữ và hành động để khắc họa tính cách nhân vật.

- Kết luận: Khái quát lại vấn đề

- Hướng dẫn chấm:

+ Phân tích đầy đủ, sâu sắc, dẫn chứng phù hợp, thuyết phục: 3 điểm.

+ Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 2 điểm – 2.75 điểm.

+ Phân tích chung chung, sơ sài: 0.5 - 1.0 điểm.

3.0 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

0.5 điểm

e. Sáng tạo

- Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0.5 điểm

CHỦ ĐỀ

MỨC ĐỘ

Tổng số câu

Điểm số

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

VD cao

TN

TL

TN

TL

TN

TL

TN

TL

TN

TL

Đọc hiểu văn bản

0

1

0

2

0

1

0

4

3

Thực hành tiếng Việt

0

0

0

Viết

0

2

0

2

7

Tổng số câu TN/TL

0

1

0

2

0

2

0

1

0

6

10

Điểm số

0

0.5

0

1.5

0

7

0

1

0

10

10

Tổng số điểm

0.5 điểm

5%

1.5 điểm

15%

7.0 điểm

70%

1.0 điểm

10%

10 điểm

100 %

10 điểm

Nội dung

Mức độ

Yêu cầu cần đạt

Số ý TL/

Số câu hỏi TN

Câu hỏi

TL

(số ý)

TN

(số câu)

TL

(số ý)

TN

(số câu)

ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

4

0

Nhận biết

- Nhận biết được thể thơ, từ ngữ, vần nhịp, các biện pháp tu từ trong bài thơ.

-   Nhận biết được phong cách ngôn ngữ phương thức biểu đạt.

- Nhận biết được bố cục, những hình ảnh tiêu biểu, các yếu tố tự sự, miêu tả được sử dụng trong bài thơ.

1

0

C1

Thông hiểu

• Hiểu và lí giải được tình cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.

• Hiểu được nội dung chính của văn bản

• Rút ra được chủ đề, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc.

• Hiểu được giá trị biểu đạt của từ ngữ, hình ảnh, vần nhịp, biện pháp tu từ.

2

0

C2,4

Vận dụng cao

• Xác định ý nghĩa của câu thơ được lặp lại nhiều lần trong bài

1

0

C3

VIẾT

2

0

Vận dụng 

-Trình bày được những cảm nhận sâu sắc và rút ra được bài học ứng xử cho bản thân.

 -Thông điệp từ văn bản

1

C1 phần tự luận

*Nhận biết:

- Xác định được cấu trúc bài văn nghị luận phân tích đánh giá mâu thuẫn trong Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài và cách hóa giải mâu thuẫn

- Xác định được kiểu bài phân tích, đánh giá cảnh cho chữ; vấn đề nghị luận.

- Giới thiệu tác giả tác phẩm

- Khái quát về mâu thuẫn trong tác phẩm.

*Thông hiểu

- Những đặc điểm nổi bật của tác phẩm  ( thể loại, phong cách ngôn ngữ...)

- Lí giải được một số đặc điểm của thể loại qua tác phẩm

- Phân tích cụ thể, rõ ràng về tác phẩm (bối cảnh mâu thuẫn, và cách hóa giải mâu thuẫn)

*Vận dụng:

- Vận dụng các kĩ năng dùng từ, viết câu, các phép liên kết, các phương thức biểu đạt, các thao tác lập luận để phân tích, cảm nhận về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm

- Nhận xét về nội dung nghệ thuật của tác phẩm: vị trí, đóng góp của tác giả

1

C2 phần tự luận