-
Cảnh đau thương của đất nước được hiện lên qua những hình ảnh:
+ Lũ trẻ lơ xơ chạy
+ Đàn chim dáo dác bay.
+ Bến Ghé tan bọt nước.
+ Đồng Nai nhuốm màu mây.
-> Trong hoàn cảnh đó, tâm trạng, tình cảm của tác giả: đau xót trươc "một bàn cờ thế phút sa tay", và " lũ trẻ lơ xơ chạy", ngày càng đau xót trước cảnh nhà cửa bị thiêu cháy lụi và nỗi đau xót của ông cũng như lòng căm thù quân xâm lược sâu sắc
-
Hình ảnh chân thực dựng lên khung cảnh hoảng loạn của nhân dân, sự chết chóc, tang thương của đất nước trong buổi đầu có thực dân Pháp xâm lược: quê hương ngập tràn bóng giặc nhưng triều đình không động thái biểu hiện nào. Qua đó, thấy được tâm trạng của tác giả: Đau buồn, xót thương trước cảnh nước mất nhà tan, căm thù giặc xâm lược, lời kêu gọi tha thiết, da diết lẫn xót xa. Mong mỏi có người hiền tài đứng lên đánh đuổi thực dân, cứu đất nước thoát khỏi nạn này -> Lòng yêu nước sâu nặng, lòng căm thù giặc của Nguyễn Đình Chiểu.