Giải chi tiết chuyên đề công nghệ chăn nuôi 11 KNTT mới bài 1 Bài mở đầu
Giải bài 1 Bài mở đầu sách chuyên đề công nghệ chăn nuôi 11 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.
Mở đầu
Công nghệ sinh học là gì? Nó có vai trò như thế nào trong chăn nuôi? Trong tương lai, con người sẽ ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi nhằm những mục đích gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay nhé!
I. CÔNG NGHỆ SINH HỌC VÀ CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI
II. VAI TRÒ VÀ THÀNH TỰU CỦA CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHĂN NUÔI
1. Vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong chọn tạo giống vật nuôi
Câu hỏi: Nêu vai trò và thành tựu của công nghệ gene trong chọn tạo giống vật nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
Vai trò của công nghệ gene trong chọn tạo giống vật nuôi:
- Hỗ trợ công tác chọn giống vật nuôi đảm bảo độ chính xác và rút ngắn thời gian.
- Giúp tạo ra các vật nuôi có nhiêu ưu điểm vượt trội về năng suất, chất lượng, khả năng kháng bệnh mà các phương pháp chọn tạo giống truyền thống khó có thể đạt được.
- Giúp tạo ra những động vật biến đổi gene có khả năng sản sinh ra những sản phẩm có tác dụng phòng, trị bệnh cho người và vật nuôi.
Một số thành tựu nồi bật ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn tạo giống vật nuôi: tạo ra dê mang gene sinh protein tơ nhện, cừu mang gene sinh protein alpha antitrypsin của người.
Kết nối năng lực
Sử dụng internet, sách, báo,...để tìm hiểu thêm vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong chọn tạo giống vật nuôi.'
Hướng dẫn trả lời:
HS có thể tham khảo một số link sau:
- https://vusta.vn/cong-nghe-sinh-hoc-trong-chan-nuoi-va-thuy-san-p75198.html
- https://www.dairyvietnam.com/vn/Goc-nhin-chuyen-gia/Cong-nghe-sinh-hoc-trong-chan-nuoi-Co-hoi-va-thach-thuc-tren-the-gioi-hien-nay.html
- https://congnghiepsinhhocvietnam.com.vn/Video?VideoId=1065
2. Vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong nhân giống vật nuôi
Câu hỏi: Nêu vai trò và thành tựu của công nghệ cấy truyền phôi trong nhân giống vật nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
Vai trò của công nghệ cấy truyền phôi: nhân giống nhanh vật nuôi cho thịt, sữa năng suất cao, giúp tăng năng suất chăn nuôi, cải thiện khả năng sinh sản và giảm nguy cơ lây bệnh trong quá trình nhân giống.
Ví dụ: Ứng dụng công nghệ cấy truyền phôi ở bò đã giúp nhân nhanh các giống bò sữa cao sản. Các phôi đông lạnh, phôi tươi phân li giới tính được cấy truyền và tạo ra các con bê cái có năng suất sữa cao, chất lượng sữa tốt.
Kết nối năng lực
Sử dụng internet, sách, báo,...để tìm hiểu thêm vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong nhân giống vật nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
HS có thể tham khảo một số link sau:
- https://baochinhphu.vn/nhan-ban-vo-tinh-de-phuc-hoi-loai-co-nguy-co-tuyet-chung-102288534.htm
- https://bt.hcmiu.edu.vn/cong-nghe-nhan-ban-bo-vo-tinh-dau-tien-tai-viet-nam/
- https://cand.com.vn/Xa-hoi/Lan-dau-tien-Viet-Nam-nhan-ban-vo-tinh-thanh-cong-lon-i-i599564/
3. Vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh vật nuôi
Câu hỏi: Nêu vai trò của ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh vật nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
- Nhờ ứng dụng công nghệ sinh học. đặc biệt là công nghệ gene, các nhà khoa học đã tạo ra nhiều quy trình kĩ thuật, kit chân đoán có khả năng phát hiện sớm, nhanh, chính xác các tác nhân gây bệnh cho vật nuôi. => Việc điều trị bệnh được kịp thời và có hiệu quả cao hơn, vật nuôi được bảo vệ tốt hơn.
- Công nghệ sinh học giúp tạo ra các loại vaccine vừa có khả năng phòng bệnh cho vật nuôi, vừa ngăn ngừa nguy cơ đào thải các ví sinh vật gây bệnh ra môi trường, nhờ đó nâng cao hiệu quả phòng bệnh.
Kết nối năng lực
Sử dụng internet, sách báo,... để tìm hiểu thêm vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh cho vật nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
HS có thể tìm kiếm thông tin ở một số trang web:
- http://channuoivietnam.com/
- https://nhachannuoi.vn/
- https://nguoichannuoi.vn/
4. Vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong xử lí chất thải chăn nuôi
Kết nối năng lực
Sử dụng internet, sách, báo..., để tìm hiểu thêm vai trò và thành tựu của công nghệ sinh học trong xử lí chất thải chăn nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
HS có thể tham khảo một số link sau:
- https://tuoitre.vn/ung-dung-cong-nghe-vao-xu-ly-chat-thai-nganh-chan-nuoi-20221221151622895.htm
- http://biotechvietnam.org/xu-ly-nuoc-thai-chan-nuoi-heo-bang-cong-nghe-sinh-hoc.html
- https://baohatinh.vn/khoa-hoc/cong-nghe-sinh-hoc-giai-quyet-hieu-qua-o-nhiem-moi-truong-o-ha-tinh/242868.htm
- https://moitruonghopnhat.com/dem-lot-sinh-hoc-xu-ly-chat-thai-chan-nuoi-729.html
- https://tuyenquangtv.vn/xa-hoi/202212/ttv-ung-dung-cong-nghe-sinh-hoc-de-tan-thu-va-xu-ly-chat-thai-trong-chan-nuoi-39e5f77/
Luyện tập
Câu 1. Trình bày vai trò của công nghệ sinh học trong chọn tạo giống và nhân giống vật nuôi. Cho ví dụ minh họa.
Hướng dẫn trả lời:
Vai trò của công nghệ gene trong chọn tạo giống vật nuôi:
- Hỗ trợ công tác chọn giống vật nuôi đảm bảo độ chính xác và rút ngắn thời gian.
- Giúp tạo ra các vật nuôi có nhiêu ưu điểm vượt trội về năng suất, chất lượng, khả năng kháng bệnh mà các phương pháp chọn tạo giống truyền thống khó có thể đạt được.
- Giúp tạo ra những động vật biến đổi gene có khả năng sản sinh ra những sản phẩm có tác dụng phòng, trị bệnh cho người và vật nuôi.
Ví dụ: Các nhà khoa học thuộc Viện Chăn nuôi của Việt Nam sử dụng công nghệ phân cắt phôi và cấy truyền phôi đã tạo ra bê con thuộc giống bò sữa cao sản giống hệt nhau từ bò mẹ thuộc giống bò vàng Việt Nam.
Câu 2. Trình bày vai trò của công nghệ sinh học trong xử lí chất thải chăn nuôi. Liên hệ thực tiễn ở gia đình và địa phương.
Hướng dẫn trả lời:
Vai trò của công nghệ sinh học trong xử lí chất thải chăn nuôi:
- Công nghệ sinh học giúp tạo ra các chế phẩm xử lí ô nhiễm môi trưởng và chất thải chăn nuôi.
- Các chế phẩm sinh học này có nhiều ưu điểm như xử li được mùi hôi, giằm khí thải, thân thiện với môi trường. không gây hại cho con người và vật nuôi, có hiệu quả lâu đải khi sử dụng.
- Một số chế phẩm sinh học dùng làm đệm lót trong chăn nuôi lợn, gà, bò,... có khả năng ức chế các vi sinh vật gây mùi, giảm phát thải khí NH3, H2S, CH4. Bổ sung vi khuẩn có lợi vào nên chuồng của gia súc, gia cằm làm tăng khả năng phân huỷ, xử lí nước thải hữu cơ; một số chế phẩm có khả năng giảm mùi hôi hố phân, giúp phân huỷ nhanh chất thải hữu cơ.
Liên hệ thực tế:
- Tại nông trường Mộc Châu: ứng dụng công nghệ sinh học Enviro MCM, kết hợp vi sinh vật hữu hiệu và enzyme xử lý môi trường để xử lý nước thải và phân thải từ hoạt động chăn nuôi bò sữa, đồng thời tái sử dụng nước thải và phân thải chăn nuôi vào sản xuất nông nghiệp.
- Tại Hà Tĩnh: sử dụng chế phẩm Hatimic phối trộn cùng một số phụ gia khác (thường là rỉ mật) và tưới lên nền chuồng trại, các enzim và vi sinh vật sẽ xử lý chất thải, khử mùi hôi.
- Các biện pháp như ủ compost, biogas cũng được sử dụng phổ biến tại các hộ chăn nuôi.
Vận dụng
Câu hỏi: Em hãy viết một đoạn văn ngắn nói về lợi ích của việc chẩn đoán bệnh sớm ở vật nuôi và sử dụng vaccine trong chăn nuôi.
Hướng dẫn trả lời:
- Vắc xin là chế phẩm có tính kháng nguyên dùng để tạo miễn dịch đặc hiệu chủ động, nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể vật nuôi đối với một số tác nhân gây bệnh cụ thể. Có 4 loại vắc xin là vắc xin nhược độc (vắc xin sống), vắc xin vô hoạt (vắc xin chết), vắc xin giải độc tố và vắc xin tái tổ hợp. Việc chẩn đoán bệnh sớm ở vật nuôi và sử dụng vaccine trong chăn nuôi giúp đảm bảo sức khỏe cho đàn vật nuôi, sớm phát hiện những cá thể có dấu hiệu bất thường để có biện pháp xử lí kịp thời, tránh để bệnh phát tán rộng, ảnh hưởng đến cả đàn vật nuôi, từ đó, giúp giảm thiểu những thiệt hại về kinh tế.