Giải chi tiết Khoa học 4 chân trời mới bài 3: Ô nhiễm và bảo vệ nguồn nước

• Hình 1a là hình ảnh nguồn nước bị ô nhiễm, ao hồ bị con người vứt rác bừa bãi.
• Hình 1b là hình ảnh nguồn nước trong sạch, ao hồ sạch sẽ không có rác thải. 

1. Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và hậu quả:

Khám phá: 

Quan sát các hình dưới đây và cho biết:

• Một số dấu hiệu nước bị ô nhiễm.
• Những nguyên nhân nào gây ô nhiễm nguồn nước.

• Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước là gì? Theo em, vì sao cần phải bảo vệ nguồn nước?

Hướng dẫn trả lời:

• Một số dấu hiệu nước bị ô nhiễm:

- Có mùi hôi thối

- Màu nước đục, vàng, đen, có váng trên mặt nước, ...

- Cá hay các sinh vật khác không thể sinh sống hoặc khó sinh sống.

• Nguyên nhân:

- Vứt rác xuống ao, hồ, sông, suối, ...

- Nước thải chưa được xử lí đã thải trực tiếp ra ngoài.

- Tràn dầu trên biển.

- Khai thác, ....

• Hậu quả:

- Cá và các sinh vật biển không thể sống, mất nơi sinh sống, nguồn thức ăn càng ngày cạn kiệt, ...

- Bệnh tật liên quan về nguồn nước ô nhiễm

- Nước sạch ngày càng khan hiếm, ...

• Cần phải bảo vệ nguồn nước vì:

- Nguồn nước có vai trò vô cùng quan trọng đối với con người, động vật và thực vật.

- Nguồn nước ô nhiễm sẽ đem đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Luyện tập:

• Nêu một số dấu hiệu và nguyên nhân nước bị ô nhiễm ở địa phương em.
• Hãy hoàn thành bảng theo gợi ý dưới đây và chia sẻ với bạn những nguyên nhân và hậu quả của ô nhiễm nguồn nước đó.

• Những việc cần làm: 

- Không xả rã ra ao, hồ, sông, ...

- Cải tạo và bảo vệ đường ống dẫn nước

- Xử lí nước thải trước khi thải ra môi trường

• Những việc nên làm, không nên làm:

- Nên: tắt nước khi không dùng đến, tận dụng nước đã qua sử dụng, dùng nước đúng mục đích, đúng lượng, ...

- Không nên: sử dụng nước bừa bãi, dư thừa, không tắt vòi nước, ...

• Việc làm:

- Khóa vòi nước ngay sau khi sử dụng

- Tận dụng nước đã qua sử dụng để tưới cây, rửa xe, ...

- Kiểm tra định kì và sửa chữa ống nước bị rò rỉ

3. Một số cách làm sạch nước:

Khám phá:

• Quan sát các hình dưới đây và cho biết có những cách nào để làm sạch nước.
• Gia đình và địa phương em thường làm sạch nước bằng cách nào?
• Theo em, vì sao cần phải sử dụng tiết kiệm nước?

• Các cách làm sạch nước:

- Lọc

- Đun sôi

- Sử dụng hóa chất

• Gia đình và địa phương thường dùng cách lọc và đun sôi để làm sạch nước.
• Cần sử dụng tiết kiệm nước vì nước không phải là nguồn tài nguyên vô tận, nước đang dần cạn kiệt và bị ô nhiễm, nhiễm độc.

Thực hành làm sạch nước:

Chuẩn bị:

• Sỏi cỡ nhỏ.
• Cát.
• Bông.
• Nước đục.
• Một chai nhựa (loại nhựa được phép sử dụng) dung tích 1 lít, trong suốt.
• Một cái cốc cỡ lớn hoặc bình rót nước.

Thực hiện:

• Cắt đôi chai thành hai phần.
• Đục một số lỗ ở nắp chai và ở phần phía trên của phần B.
• Đặt ngược chai như hình 22. Đặt lần lượt các lớp bông, cát, sỏi, cát.
• Rót nước đục vào chai.
• Quan sát nước nhỏ giọt qua các lớp lọc và chảy xuống dưới chai.

Thảo luận:

• Nhận xét độ trong của nước trước khi lọc và sau khi lọc.
• Có nên dùng nước lọc này để uống ngay chưa? Vì sao?

• Nước sau khi được lọc màu trong hơn nước trước khi lọc.
• Không nên dùng nước lọc này để uống ngay vì trong nước vẫn đang còn vi khuẩn nên cần đun sôi rồi sau đấy mới uống được.