Hoạt động mở đầu: Kể tên những chủ để về thế giới sống mà em đã học.
Trả lời:
Một số chủ để về thế giới sống mà em đã học như:
+ Tế bào
+ Di truyền và biến dị;
+ Nhiễm sắc thể;
+ Gen;
+ ADN;
+ Ứng dụng của di truyền;
+ Hệ sinh thái;...
1. Đối tượng và các lĩnh vực nghiên cứu của sinh học
Câu hỏi 1. Lấy ví dụ các lĩnh vực nghiên cứu sinh học với đối tượng là thực vật hoặc động vật.
Trả lời:
Ví dụ các lĩnh vực nghiên cứu sinh học với đối tượng là thực vật hoặc động vật: Sinh học tế bào; Sinh học phần tử; Sinh lí học; Sinh thái học; Hóa sinh học; Di truyền học; Sinh học tiến hóa;...
2. Mục tiêu của môn Sinh học
Câu hỏi 2. Học tập môn Sinh học mang lại cho các em những hiểu biết và ứng dụng gì?
Trả lời:
Học tập môn Sinh học giúp em:
- Hình thành thế giới quan khoa học
- Yêu lao động, yêu thiên nhiên, có ý thức giữ gìn và bảo vệ thiên nhiên
- Có khả năng giải quyết vấn đề thực tiễn một cách sáng tạo.
- Hình thành, phát triển năng lực nhận thức sinh học, tìm hiểu thế giới sống, vận dụng những kiến thức, kỹ năng đã học vào thực tiễn.
3. Vai trò của sinh học
Luyện tập 1. Hãy cho một ví dụ về sinh học đã có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của em và gia đình.
Trả lời:
- Gia đình em hiện nay thường sử dụng những thực phẩm hữu cơ, có nguồn gốc từ tự nhiên, không chứa chất bảo quản.
- Cả gia đình em đã được tiêm phòng vắc-xin.
- Bố em đã nghiên cứu và ghép được một cây bưởi diễn trồng trong vườn, quả rất sai và ngọt.
Luyện tập 2. Cho ví dụ tương ứng với mỗi vai trò của sinh học trong cuộc sống ở hình 1.2
Trả lời:
- Ứng dụng trong chăm sóc sức khỏe và điều trị bệnh: Xạ trị cho bệnh nhân ung thư; cấy ghép mô tế bào; thụ tinh nhân tạo; xây dựng chế độ ăn uống, tập luyện khoa học;...
- Ứng dụng trong cung cấp lương thực, thực phẩm: tạo ra nhiều giống cây trồng mới; các phương pháp chăm sóc hiện đại giúp gia tăng sản lượng, đảm bảo chất lượng thực phẩm; chế biến các sản phẩm lên men như sữa chua, rượu, bia;...
- Ứng dụng trong tạo không gian sống bảo vệ môi trường: Các công viên cây xanh giúp điều hòa không khí tại các vùng đông đúc dân cư; Cây xanh được trồng ven đường giúp giảm ô nhiễm không khí; chế tạo phân bón hữu cơ; rau cải xoong, dương xỉ có thể hấp thụ những kim loại nặng; cây lưỡi hổ, trúc mây, thường xuân có thể lọc các chất độc trong không khí;...
- Ứng dụng trong phát triển kinh tế, xã hội: tạo ra các giống cây trồng có năng suất, chất lượng cao; nghiên cứu gen, tế bào, phát triển những công nghệ nuôi cấy tiên tiến; chế tạo ra vắc-xin;...
Luyện tập 3. Kể thêm vai trò của sinh học trong cuộc sống hàng ngày.
Một số vai trò khác của sinh học trong cuộc sống hàng ngày:
- Sơ cứu người bị bị bỏng, bị đứt tay,...
- Lên men thực phẩm: muối dưa, cà, làm nộm, sữa chua,...
- Dùng thực vật để tăng độ phì cho đất.
- Lai tạo các giống vật nuôi, cây trồng,...