Soạn mới giáo án Khoa học máy tính 11 kết nối tri thức bài 18: Thực hành dữ liệu mảng một chiều và hai chiều

Ngày soạn: .../.../...

Ngày dạy: .../.../...

BÀI 18: THỰC HÀNH DỮ LIỆU MẢNG MỘT CHIỀU VÀ HAI CHIỀU

1. MỤC TIÊU:
2. Kiến thức:

Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:

• Sử dụng được mảng một chiều và hai chiều trong lập trình.
• Sử dụng được kiểu dữ liệu list trong một vài bài toán cụ thể.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe, tự giác học tập và hoàn thành nhiệm vụ; tích cực tham gia các hoạt động học tập trong lớp.
• Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của GV.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: ứng dụng các kiến thức đã học vào thực tế, phát triển khả năng giải quyết vấn đề có tính tích hợp liên môn giữa Tin học với các môn học khác.

Năng lực riêng:

• Sử dụng được mảng một chiều và hai chiều trong lập trình.
• Ứng dụng kiểu dữ liệu list để thể hiện mảng một và hai chiều trong các bài toán cụ thể.
• Viết được các câu lệnh để khai báo mảng một chiều và hai chiều, thực hiện một số thao tác cơ bản với mảng như thêm và duyệt phần tử, tính độ dài của mảng.

3. Phẩm chất

• Trách nhiệm, tính cẩn thận khi làm việc nhóm, phẩm chất làm việc chăm chỉ, chuyên cần để hoàn thành một nhiệm vụ.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SGK, tài liệu giảng dạy, giáo án PPT.
• Máy tính, máy chiếu.

2. Đối với học sinh:

• SGK, SBT Tin học 11, vở ghi chép.
• Tài liệu, thiết bị có liên quan đến nội dung bài học.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. a) Mục tiêu: HS biết và làm quen với những dữ liệu thực tế sẽ được học trong bài với tên chung là mảng (một chiều và hai chiều).
3. b) Nội dung: GV đưa ra câu hỏi cho HS trao đổi, thảo luận để nêu được về nội dung dữ liệu mảng một chiều và hai chiều.
4. c) Sản phẩm: Dựa vào kiến thức của bản thân, HS thực hiện yêu cầu GV đưa ra.
5. d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV dẫn dắt, đặt vấn đề cho HS: Trong bài học trước, em đã biết cấu trúc dữ liệu mảng có thể giúp giải quyết tốt các bài toán quản lí danh sách trong thực tế. Việc quản lí danh sách điểm kiểm tra của một môn học là quản lí danh sách học sinh và mỗi học sinh có một danh sách điểm kiểm tra. Bảng điểm môn học cả lớp được coi là danh sách của danh sách điểm của các học sinh.

- GV đặt câu hỏi yêu cầu HS trả lời: Theo em, người ra dùng mảng một chiều hay hai chiều để quản lí danh sách điểm một môn học của mỗi học sinh? để quản lí điểm một môn học của cả lớp?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS lắng nghe, suy nghĩ câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận:

- GV gọi đại diện một số HS trả lời.

- HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện:

- GV nhận xét câu trả lời của HS. Trên cơ sở đó, GV dẫn dắt HS vào bài học mới: Bài 18: Thực hành dữ liệu mảng một chiều và hai chiều.

1. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH

Hoạt động 1: Thực hiện nhiệm vụ 1

1. a) Mục tiêu: Giúp HS củng cố kiến thức về dữ liệu mảng 1 chiều và biết cách áp dụng trong toán cụ thể để quản lí danh sách các phần tử.
2. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm và viết chương trình quản lí điểm kiểm tra một môn học của một HS trong một học kì.
3. c) Sản phẩm: HS áp dụng được kiến thức đã học và viết được chương trình quản lí điểm kiểm tra của HS.
4. d) Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Thực hiện nhiệm vụ 2

1. a) Mục tiêu: Giúp HS củng cố khái niệm về mảng hai chiều, xây dựng kĩ năng sử dụng mảng hai chiều.
2. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm và viết chương trình quản lí điểm kiểm tra một môn học trong một học kì của tất cả học sinh trong lớp.
3. c) Sản phẩm: HS áp dụng được kiến thức đã học và viết được chương trình quản lí điểm kiểm tra một môn học trong một học kì của học sinh.
4. d) Tổ chức thực hiện:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. a) Mục tiêu: HS củng cố kĩ năng sử dụng dữ liệu mảng một chiều và hai chiều.
3. b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức đã học để hoàn thành bài tập phần Luyện tập trang 88 SGK.
4. c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời nội dung Luyện tập.
5. d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV tổ chức cho HS làm Bài 1, 2 phần Luyện tập trang 88 SGK:

Bài 1. Chỉnh sửa lại chương trình của Nhiệm vụ 1 để bổ sung chức năng:

1. a) Thông báo điểm đầu tiên và điểm cuối cùng trong danh sách.
2. b) Cho phép người dùng tra cứu đầu điểm thứ n với quy ước n bắt đầu từ 1 ứng với điểm đầu tiên. Nếu n lớn hơn tổng số đầu điểm hoặc nhỏ hơn 1, cần thông báo không hợp lệ và yêu cầu người dùng nhập lại.

Bài 2. Chỉnh sửa lại chương trình để người dùng có thể:

1. a) Tra cứu các đầu điểm kiểm tra theo STT của học sinh. Quy ước số thứ tự bắt đầu từ 1. Nếu người dùng nhập STT lớn hơn số lượng học sinh thì chương trình thông báo STT không hợp lệ và yêu cầu nhập lại.
2. b) Tra cứu điểm kiểm tra cụ thể lần thứ n của một học sinh theo STT. Nếu n và STT không hợp lệ chương trình cần thông báo và yêu cầu nhập lại.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:

- HS suy nghĩ, hoàn thành các bài tập GV yêu cầu.

- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận:

- HS thực hiện các thao tác.

Bài 1.

1. a) Thông báo điểm đầu tiên và cuối cùng bằng cách truy cập phần tử ứng với chỉ số 0 và chỉ số len(marks)-1).
2. b) Tra cứu đầu điểm thứ n bằng cách truy cập phần tử ứng với chỉ số n-1 của mảng

Chương trình sửa đổi như sau:

1 line = input("Hãy nhập các điểm kiểm tra cách nhau bởi dấu cách: ")

2 marks = [float(x) for x in line.split(n)]

3

4 total = 0

5 Min = marks[0]

6 Max = marks[0]

7

8 for m in marks:

9    total = total + m

10   if Min > m:

11        Min = m

12   if Max < m:

13        Max = m

14

15 print("Điểm trung bình: ", total/len(marks))

16 print("Điểm cao nhất: ", Max)

17 print("Điểm thấp nhất: ", Min)

18 print("Điểm đầu tiên: ", marks[0])

19 print("Điểm cuối cùng: ", marks[len(marks)-1)

20

21 n = int(input("Tra cứu đầu điểm thứ n với n = "))

22 while n<1 or n > len(marks):

23   print("n phải lớn hơn 0 và nhỏ hơn tổng số đầu điểm")

24   n = int(input("Tra cứu đầu điểm thứ n với n = "))

25   print("Điểm thứ ", n, ": ", marks[n-1])