Soạn văn cánh diều 6 bài: Tập làm thơ lục bát
Soạn chi tiết, cụ thể bài: Tập làm thơ lục bát trang 43 văn 6 bộ sách Cánh diều. Đây là bộ sách mới được phê duyệt trong chương trình đổi mới của Bộ Giáo dục và đào tạo. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn trong chương trình học mới này.
[toc:ul]
1. Định hướng
a. Cho các từ ngữ sau: sắc màu, lần đầu, bao giờ, chổi xanh, lời ca, chúng em. Em chọn từ ngữ nào để điền vào chỗ trống? Giải thích vì sao em lại chọn như vậy.
Sáng ra trời rộng đến đâu
Trời xanh như mới .............biết xanh
Tiếng chim lay động lá cành
Tiếng chim đánh thức............ dậy cùng.
( Định Hải)
Trả lời:
Hoàn thành:
Sáng ra trời rộng đến đâu
Trời xanh như mới lần đầu biết xanh
Tiếng chim lay động lá cành
Tiếng chim đánh thức chồi xanh dậy cùng.
b. Trong mỗi dòng thơ lục bát, việc sắp xếp các tiếng có thanh bằng ( tiếng không dấu và dấu huyền, kí hiệu là B) và các tiếng có thanh trắc ( tiếng có dấu hỏi, ngã, sắc, nặng. kí hiệu là T) phải theo quy tắc. Em hãy chép lại các dòng thơ trong ô bên cạnh vào vở và điền kí hiệ B hoặc T dưới mỗi tiếng để tìm hiểu quy tắc đó
Con về thăm mẹ chiều đông
B B B T B B
Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhà
Mình con thơ thẩn vào ra
Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi
( Đinh Nam Khương)
Trả lời:
Con về thăm mẹ chiều đông
B B B T B B
Bếp chưa lên khói, mẹ không có nhà
T B B T T B T B
Mình con thơ thẩn vào ra
B B B T B B
Trời đang yên vậy bỗng òa mưa rơi
B B B T T B B B
c. Dựa vào kết quả của bài tập b, hãy kể bảng bên cạnh vào vởi và điền các kí hiệu B, T, BV ( thanh bằng, gieo vần) vào các tiếng ở vị trí 2,4,6,8 trong mô hình câu thơ lục bát bên cạnh. ( Các tiếng ở vị trí 1,3,5,7 không bắt buộc phải tuân theo luật bằng trắc)
Tiếng | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
Dòng lục |
|
|
|
|
|
|
| |
Dòng bát |
|
|
|
|
|
|
|
|
Trả lời:
Tiếng | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
Dòng lục | - | B | - | T | - | BV |
| |
Dòng bát | - | B | - | T | - | BV | - | BV |
2. Thực hành
a. Ghi vào vở dòng bát sao cho phù hợp nội dung, vần, nhịp và luật bằng trắc.
Con đường rợp bóng cây xanh ??? | Tre xanh tự những thuở nào ??? |
Phượng đang thắp lửa sân trường ??? | Bàn tay mẹ dịu dàng sao ???? |
Trả lời:
Con đường rợp bóng cây xanh Tiếng chim thánh thót trên cành cây cao | Tre xanh tự những thuở nào Nhành cây, cành lá hao hao thân gầy |
Phượng đang thắp lửa sân trường Bao hoài niệm còn vấn vương mùa cũ | Bàn tay mẹ dịu dàng sao Nuôi con khôn lớn biết bao tháng ngày |
b. Viết một bài thơ lục bát ( ngắn dài tùy ý) về cha mẹ, ông và hoặc thầy, cô giáo
Chuẩn bị
+ Em muốn viết bài thơ về ai ( cha mẹ, ông bà hay thầy cô)?
+ Những điều em ấn tượng về người đó là gì ( tình cảm yêu thương, hình dáng, cử chỉ, hành động,....)?
- Viết bài thơ
- Kiểm tra và chỉnh sửa
Trả lời:
Ví dụ:
Nặng lòng ngày lễ vu lan
Bâng khuâng dạ lại dâng tràn nhớ thương
Bùi ngùi thắp nén tâm hương
Tạ ơn cha mẹ tận phương trời nào.