Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Hóa học 11 CTST CĐ 2 Bài 4: Tách tinh dầu từ các nguồn thảo mộc tự nhiên (P3)
Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề học tập Hóa học 11 bộ sách mới chân trời sáng tạo CĐ 2 Bài 4: Tách tinh dầu từ các nguồn thảo mộc tự nhiên (P3). giáo án soạn ch1 t1ết, hướng dẫn học sinh hoạt động để tìm tò1, khám phá ra k1ến thức mới, vận dụng chúng vào v1ệc giải quyết các vấn đề của học tập và của thực tiễn cuộc sống. Mờ1 thầy cô kéo xuống tham khảo
Rõ nét về file powerpoint trình chiếu. => Xem thêm
Mẫu báo cáo kết quả thực hành
|
BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH TÁCH TINH DẦU TỪ CÁC NGUỒN THẢO MỘC TỰ NHIÊN Trường:……………………………………………………………………………….. Lớp:…………………………………………………………………………………... Nhóm:………………………………………………………………………………… Họ và tên các thành viên:…………………………………………………………….. I. Mục tiêu ………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………... A. PHƯƠNG PHÁP CHIẾT II. Nguyên liệu, dụng cụ, hóa chất Nguyên liệu và hóa chất:……………………………………………………… Dụng cụ:……………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….. III. Cách tiến hành ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... IV. Thảo luận, đánh giá kết quả - Màu sắc của tinh dầu:……………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………... - Mùi hương của tinh dầu:……………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………... V. Kết luận ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... B. PHƯƠNG PHÁP CHƯNG CẤT II. Nguyên liệu, dụng cụ, hóa chất Nguyên liệu và hóa chất:……………………………………………………… Dụng cụ:……………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….. III. Cách tiến hành ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... IV. Thảo luận, đánh giá kết quả - Màu sắc của tinh dầu:……………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………... - Mùi hương của tinh dầu:……………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………... V. Kết luận ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………... |
Câu trả lời dự kiến
|
BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH TÁCH TINH DẦU TỪ CÁC NGUỒN THẢO MỘC TỰ NHIÊN Trường:……………………………………………………………………………….. Lớp:…………………………………………………………………………………... Nhóm:………………………………………………………………………………… Họ và tên các thành viên:…………………………………………………………….. I. Mục tiêu Thực hiện tách tinh dầu từ các nguồn thảo mộc tự nhiên. A. PHƯƠNG PHÁP CHIẾT II. Nguyên liệu, dụng cụ, hóa chất Nguyên liệu và hóa chất: tỏi tươi, haxane, ethanol. Dụng cụ: máy xay hoặc dao để cắt nguyên liệu, bình thủy tinh sẫm màu có nút đậy, cân, cốc thủy tinh, phễu chiết, phễu lọc, bông lọc, lọ thủy tinh (loại 10 mL để chứa tinh dầu). III. Cách tiến hành Cân khoảng 150 gam tỏi tươi đã được loại bỏ lớp vỏ lụa, xay nhỏ, ngâm với khoảng 150 mL hexane trong bình thủy tinh trong 5 ngày. Lọc lấy dịch chiết, thêm tiếp hexane vừa ngập lớp tỏi để ngâm lần 2. Lặp lại tương tự cho lần 3. Loại dung môi ra khỏi dịch chiết được hỗn hợp gồm tinh dầu và một số chất hòa tan như nhựa, sáp, chất béo. Hòa tan hỗn hợp trong ethanol, làm lạnh ở 10oC – 15oC. Nhựa, sáp, chất béo sẽ đông đặc. Lọc bỏ phần rắn, dung dịch thu được gồm tinh dầu và ethanol. Loại bỏ dung môi bằng cách để bay hơi trong điều kiện thường và thu được tinh dầu tỏi. Cân khối lượng tinh dầu thu được. Tính hiệu suất thu nhận tinh dầu. IV. Thảo luận, đánh giá kết quả Thành phẩm đạt yêu cầu khi: - Tinh dầu thu được là chất lỏng trong suốt, đồng nhất. - Có màu (vàng đối với tinh dầu tỏi) và mùi thơm đặc trưng của loại tinh dầu (tỏi). V. Kết luận Thí nghiệm đạt yêu cầu khi hiệu suất thu tinh dầu tỏi đạt từ 0,15%. Đối với các loại nguyên liệu khác: - Chọn được loại thực vật có chứa tinh dầu. - Tham khảo các công bố trước đây về loại nguyên liệu để * chọn bộ phận phù hợp của thực vật chứa nhiều tinh dầu. * chọn dung môi phù hợp ngâm chiết tinh dầu. * so sánh hiệu suất với các công bố trước. B. PHƯƠNG PHÁP CHƯNG CẤT II. Nguyên liệu, dụng cụ, hóa chất Nguyên liệu và hóa chất: vỏ bưởi tươi, NaCl rắn, nước sạch. Dụng cụ: bộ dụng cụ chưng cất, máy xay hoặc dao để cắt nguyên liệu, cân, bình tam giác, phễu chiết, phễu lọc, bông lọc, lọ thủy tinh (loại 10 mL để chứa tinh dầu). III. Cách tiến hành Tách lấy lớp bên ngoài của vỏ bưởi. Cân khoảng 300 gam vỏ, xay nhỏ. Tùy vào bộ dụng cụ chưng cất để chưng cất lôi cuốn hơi nước hoặc chưng cất trực tiếp với nước. Chưng cất trong khoảng 3,5 giờ. Thu hỗn hợp nước và tinh dầu bưởi vào bình tam giác, rồi thêm một ít NaCl vào hỗn hợp, lắc đều. Chuyển hỗn hợp thu được vào phễu chiết, thu lấy tinh dầu bưởi ở lớp trên. Cân khối lượng tinh dầu thu được. Tính hiệu suất thu nhận tinh dầu. IV. Thảo luận, đánh giá kết quả Thành phẩm đạt yêu cầu khi: - Tinh dầu thu được là chất lỏng trong suốt, đồng nhất. - Có màu (trắng nhạt đối với tinh dầu bưởi) và mùi thơm đặc trưng của loại tinh dầu (bưởi). V. Kết luận Thí nghiệm đạt yêu cầu khi hiệu suất thu tinh dầu tỏi đạt từ 1,2%. Đối với các loại nguyên liệu khác: - Chọn được loại thực vật có chứa tinh dầu. - Tham khảo các công bố trước đây về loại nguyên liệu để * chọn bộ phận phù hợp của thực vật chứa nhiều tinh dầu. * so sánh hiệu suất với các công bố trước. |
- HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
- Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời câu hỏi dưới dạng trắc nghiệm và câu hỏi phần Luyện tập trong SCĐ.
- Nội dung: HS sử dụng SCĐ, kiến thức đã học, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời câu hỏi.
- Sản phẩm học tập: HS trả lời được các câu hỏi của GV.
- Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Nhiệm vụ 1: Khoanh tròn vào câu đặt trước câu trả lời đúng
- GV giao nhiệm vụ cho HS: Khoanh tròn vào câu đặt trước câu trả lời đúng
Câu 1: Ở bạc hà, tinh dầu tập trung chủ yếu ở
- Thân. B. Vỏ. C. Hoa. D. Lá
Câu 2. Ở hoa hồng, tinh dầu tập trung chủ yếu ở
- Thân. B. Vỏ. C. Hoa. D. Lá
Câu 3. Tinh dầu được tích trữ trong
- Các mô B. Không khí C. Nước D. Diệp lục
Câu 4. Đặc điểm chung của tinh dầu nhằm bảo vệ thực vật trước sự biến đổi trong tự nhiên là
- Tinh dầu chứa chất độc.
- Tinh dầu chứa chất oxi hóa.
- Tinh dầu có tính chất kháng khuẩn, diệt nấm, diệt côn trùng, kháng oxi hóa.
- Tinh dầu có tính độc, có thể gây ngộ độc khi tiếp xúc qua da.
Câu 5. Tinh dầu bạc hà có tác dụng
- Làm thuốc kích thích tiêu hóa, làm nên các chế phẩm thuốc.
- Kích thích dây thần kinh gây cảm giác lạnh, giảm đau tại chỗ.
- Giảm cholesterol tự do và toàn phần, trị ho có đờm.
- Tăng khả năng tập trung.
Câu 6. Tinh dầu họ cam có tác dụng
- Làm thuốc kích thích tiêu hóa, làm nên các chế phẩm thuốc.
- Kích thích dây thần kinh gây cảm giác lạnh, giảm đau tại chỗ.
- Giảm cholesterol tự do và toàn phần, trị ho có đờm.
- Tăng khả năng tập trung.
Câu 7. Tinh dầu tỏi có tác dụng
- Làm thuốc kích thích tiêu hóa, làm nên các chế phẩm thuốc.
- Kích thích dây thần kinh gây cảm giác lạnh, giảm đau tại chỗ.
- Giảm cholesterol tự do và toàn phần, trị ho có đờm.
- Tăng khả năng tập trung.
Nhiệm vụ 2: Trả lời câu hỏi phần Luyện tập trong SCĐ
- Quá trình chưng cất tinh dầu thường kéo dài từ 3 – 5 giờ. Có nên tăng nhiệt độ để rút ngắn thời gian chưng cất được không? Giải thích.
- Theo kinh nghiệm, chúng ta đã biết sử dụng một số thực vật như lá chanh, sả, tre, hương nhu, ngải cứu, tía tô, củ gừng,… để nấu nước xông hơi, giải cảm. Phương pháp nào được vận dụng để tách tinh dầu từ các nguyên liệu trên?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS tiếp nhận, thực hiện làm bài tập theo yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận:
- Mỗi một câu GV mời HS trình bày.
Đáp án bài tập trắc nghiệm
|
1. D |
2. C |
3. A |
4. C |
5. B |
6. A |
7. C |
Đáp án bài tập tự luận
- Chưng cất dựa trên sự khác nhau về nhiệt độ sôi của nước và tinh dầu để tách tinh dầu ra khỏi hỗn hợp. Quá trình cần đun nóng để nhiệt độ tăng lên từ từ, hỗn hợp được truyền nhiệt đều, thu được tinh dầu có chất lượng tốt nhất. Khi tăng nhiệt độ cao dẫn đến tinh dầu bị phân hủy, nguyên liệu bị cháy khét. Vì vậy, không nên tăng nhiệt độ để rút ngắn thời gian chưng cất.
- Nấu nước xông hơi, giản cảm vận dụng phương pháp chưng cất với nước của nguyên liệu chứa tinh dầu. Khi đun sôi, nước bay hơi sẽ kéo theo tinh dầu.
- Các HS khác chú ý chữa bài, theo dõi nhận xét bài trên bảng.
Bước 4: Kết luận, nhận định
- GV chữa bài, chốt đáp án, tuyên dương các hoạt động tốt, nhanh và chính xác.
- GV chuyển sang nội dung mới
- HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
- Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua trả lời bài tập vận dụng và bài tập trong SCĐ.
- Nội dung: HS sử dụng SCĐ, kiến thức đã học, liên hệ thực tế, GV hướng dẫn (nếu cần thiết) để trả lời các bài tập được giao.
- Sản phẩm học tập: HS giải được các bài tập được giao.
- Tổ chức thực hiện:
Bước 1; Chuyển giao nhiệm vụ:
Nhiệm vụ 1: Giải bài tập phần Vận dụng
- GV yêu cầu HS làm các bài tập vận dụng:
Bài 1. Trong chế biến một số món ăn, đồ uống, người ta chỉ cho các loại rau thơm vào sau khi thực phẩm đã được nấu chín. Dựa vào tính chất vật lí nào của tinh dầu để giải thích điều này?
Bài 2. Vận dụng kiến thức đã học, tìm hiểu và lựa chọn các loại thảo mộc có tính ứng dụng cao ở địa phương, thực hiện chiết tách tinh dầu bằng phương pháp phù hợp.
Nhiệm vụ 2: Giải bài tập trong SCĐ
- Thói quen uống nước chè (trà) xanh có thể mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe, như giảm cholesterol xấu trong máu, giảm stress, chống lão hóa,… Cách pha nước chè thường thực hiện bằng cách cho lá chè vào nước vừa đun sôi, ngâm ủ trong 10 phút – 15 phút là uống được.
Hãy cho biết cách làm trên thuộc phương pháp tách nào.
- Vùng quế Trà Bống (Quảng Ngãi) là một trong 4 vùng quế chính ở nước ta. Tinh dầu quế ở vùng quế Trà Bống có mùi thơm nồng, đậm và có tính dược lí cao. Bên cạnh sản phẩm giá trị cao là vỏ quế, các phụ phẩm không có nhiều giá trị như quế vụn, quế cành, lá quế đã được tận dụng để tạo ra những giọt tinh dầu quế giá trị, góp phần nâng cao thu nhập.
Em hãy tìm hiểu và cho biết có thể tách tinh dầu quế từ vỏ quế và các phụ phẩm bằng phương pháp nào.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS suy nghĩ trả lời, có thể thảo luận nhóm đôi, kiểm tra chéo đáp án.
- HS hoàn thành các bài tập GV yêu cầu (Hoàn thành tại nhà nếu trên lớp không còn thời gian).
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- Mỗi bài tập GV mời HS trình bày.
Đáp án bài tập phần Vận dụng
Bài 1. Các loại rau thơm thường chứa tinh dầu. Tinh dầu có đặc tính dễ bay hơi, nhất là ở nhiệt độ cao, một số bị phân hủy, vì vậy, nên cho các loại rau thơm vào sau khi nấu chín thực phẩm mà không đun nấu trực tiếp.
Bài 2. HS vận dụng kiến thức đã học, khảo sát tại địa phương loại thực vật phổ biến chứa nhiều tinh dầu. Thiết kế dụng cụ phù hợp để tách chiết tinh dầu, phục vụ cho gia đình, những người xung quanh,… Có thể phát triển thương mại.
Đáp án bài tập trong SCĐ
- Phương pháp áp dụng dựa trên nguyên tắc hòa tan tinh dầu trong dung môi nước (ở nhiệt độ cao), đây là phương pháp chiết.
- Trong 2 phương pháp thu nhận tinh dầu phổ biến, sử dụng phương pháp chưng cất tinh dầu quế từ nguyên liệu sẽ phù hợp hơn. Vì lượng nguyên liệu lớn, thời gian thực hiện ngắn, tinh dầu dễ bay hơi,…
- Các HS khác chú ý chữa bài, theo dõi nhận xét bài trên bảng.
Bước 4: Kết luận, nhận định
- GV chữa bài, chốt đáp án, tuyên dương các bạn HS trả lời nhanh và chính xác.
- GV chú ý cho HS các lỗi sai mắc phải.
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Ôn lại kiến thức đã học.
- Hoàn thành bài tập vận dụng.
- Đọc và tìm hiểu trước nội dung Bài 5: Chuyển hóa chất béo thành xà phòng
- Hoàn thành phiếu đánh giá năng lực làm thí nghiệm
Họ và tên học sinh:……………………………………….
|
STT |
Tiêu chí |
Mức 5 (Thành thạo) |
Mức 4 (Làm đúng) |
Mức 3 (Còn lúng túng) |
Mức 2 (Còn sai sót) |
Mức 1 (Chưa làm được) |
|
1 |
Chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, hóa chất, dụng cụ đạt yêu cầu của thí nghiệm. |
|
|
|
|
|
|
2 |
Lắp ráp, thiết kế bộ dụng cụ thí nghiệm hợp lí, hiệu quả. |
|
|
|
|
|
|
3 |
Thực hiện các thao tác thí nghiệm thành thạo. |
|
|
|
|
|
|
4 |
Xử lí tốt các tình huống trong quá trình thí nghiệm. |
|
|
|
|
|
|
5 |
Ghi chép tiến trình thí nghiệm đầy đủ. |
|
|
|
|
|
|
6 |
Giải thích kết quả thí nghiệm rõ ràng. |
|
|
|
|
|
|
7 |
Rút ra kết luận chính xác. |
|
|
|
|
|
GV sử dụng bảng tiêu chí đánh giá sản phẩm của HS:
|
STT |
Tiêu chí |
Xác nhận |
|
|
Có |
Không |
||
|
1 |
Thu được tinh dầu |
|
|
|
2 |
Đúng màu sắc của tinh dầu |
|
|
|
3 |
Mùi hương tinh dầu tương ứng với nguyên liệu. |
|
|
|
4 |
Hiệu suất thu nhận tinh dầu cao. |
|
|
|
5 |
Hiệu suất thu nhận tinh dầu trung bình. |
|
|
|
6 |
Tạo ra sản phẩm mới có sử dụng tinh dầu thu được. |
|
|
Nâng cấp lên tài khoản VIP để tải tài liệu và dùng thêm được nhiều tiện ích khác
Từ khóa tìm kiếm:
Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Hóa học 11 CTST, Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề học tập Hóa học 11 Chân trời CĐ 2 Bài 4: Tách tinh dầu từ, soạn Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Hóa học 11 chân trời CĐ 2 Bài 4: Tách tinh dầu từ