Tải bản chuẩn giáo án chuyên đề Hóa học 11 CTST CĐ 3 Bài 9: Sản xuất dầu mỏ – Vấn đề môi trường – Nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ (P2)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS hoạt động theo cặp, tìm hiểu về công nghiệp dầu mỏ ở Việt Nam và trả lời CH thảo luận 7, 8 SCĐ trang 53, 54:

7. Từ công nghiệp dầu mỏ ở Việt Nam, em hãy nêu triển vọng của công nghiệp dầu mỏ nước ta

8. Trữ lượng dầu mỏ Việt Nam cho thấy dầu mỏ đóng góp cho sự phát triển nền kinh tế đất nước như thế nào?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ trả lời CH thảo luận 7, 8 SCĐ trang 53, 54

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trả lời CH thảo luận 7, 8 SCĐ trang 53, 54

- Các HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, tổng kết kiến thức về công nghiệp dầu mỏ ở Việt Nam

Công nghiệp dầu mỏ ở Việt Nam

Trả lời CH thảo luận 7, 8 SCĐ 53, 54

7.

- Sự phát triển một số sản phẩm trong ngành công nghiệp hóa dầu cho thấy sự phát triển sản xuất hóa dầu tại Việt Nam rất có triển vọng

- Việt Nam không nằm ngoài xu hướng thế giới với việc kết hợp lọc và hóa dầu trong một nhà máy để tăng lợi nhuận với xu thế tăng dần hướng sản xuất các sản phẩm hóa dầu. Các tổ hợp lọc hóa dầu sẵn có như Dung Quất, Nghi Sơn, Long Sơn,… có thể chế biến các loại dầu thô có chất lượng thấp với giá rẻ hơn thành các sản phẩm lọc dầu sạch và ít gây ô nhiễm môi trường hơn. Ngoài xăng dầu sẽ có thêm các loại nhựa đường, dầu nhờn, lưu huỳnh và nhiều chủng loại sản phẩm trung gian và thành phẩm hóa dầu mới.

8.

- Trữ lượng dầu mỏ Việt Nam là 4,4 tỉ thùng

- Dầu mỏ Việt Nam là lượng dầu thô khai thác ở Việt Nam. Lượng dầu này đóng góp nhiều vào nền kinh tế quốc gia và cũng là yếu tố quan trọng trong vấn đề chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông. Việc khai thác dầu thô còn đi kèm với ngành khí đốt.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

Sự cố tràn dầu

- GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung kiến thức về sự cố tràn dầu, quan sát Hình 9.3 và thực hiện các nhiệm vụ:

+ Sự cố tràn dầu là gì? Tràn dầu là gì?

+ Thảo luận cặp đôi trả lời CH thảo luận 9 SCĐ trang 54: Sự cố tràn dầu xảy ra do nguyên nhân nào? Em hãy nêu tác hại của sự cố tràn dầu đối với con người, môi trường

Các tác động của sự cố tràn dầu

- GV yêu cầu HS tìm hiểu nội dung kiến thức về các tác động của sự cố tràn dầu, quan sát Hình 9.4 và thảo luận trả lời các CH thảo luận 10 – 12 SCĐ trang 55:

10. Làm thế nào để giảm thiểu sự ảnh hưởng tới môi trường của các nhiên liệu hóa thạch này?

11. Từ Hình 9.4, em hãy nêu tác động của sự cố tràn dầu đến môi trường và sinh vật như thế nào/

12. Khi có sự cố tràn dầu trên biển, dầu lan rất nhanh trên mặt nước rồi phân tán vào nước, bề mặt nước bị ô nhiễm cũng lan rộng rất nhanh. Em hãy giải thích.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận theo nhóm về sự cố tràn dầu, ảnh hưởng và các tác động của sự cố tràn dầu, trả lời CH thảo luận 10 – 12 SCĐ trang 55.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trình bày sự cố tràn dầu, ảnh hưởng và các tác động của sự cố tràn dầu, câu trả lời CH thảo luận 10 – 12 SCĐ trang 55.

4 SCĐ trang 52.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức về sự cố tràn dầu, ảnh hưởng và cách khắc phục.

Sự cố tràn dầu, ảnh hưởng và cách khắc phục

1. Sự cố tràn dầu

- Sự cố xảy ra trong quá trình khai thác chế biến, vận chuyển dầu mỏ hay các sản phẩm có nguồn gốc từ dầu gọi là sự cố tràn dầu.

- Tràn dầu là sự giải phóng dầu mỏ lỏng vào môi trường do các hoạt động của con người – dưới cái tên ‘‘thủy triều đen’’

Trả lời CH thảo luận 9 SCĐ trang 54

- Tràn dầu thường xảy ra trong các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến, phân phối và tàng trữ dầu khí cùng với các sản phẩm của chúng

- Tràn dầu gây nên những tác động tiêu cực tới môi trường, ảnh hưởng xấu đến sinh thái và thiệt hại đến các hoạt động kinh tế, đặc biệt là các hoạt động có liên quan đến khai thác và sử dụng các dạng tài nguyên thủy sản, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống cũng như sức khỏe của người dân

- Sự cố tràn dầu và rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ là các vấn đề gây ô nhiễm môi trường do khai thác dầu thô gây ra.

2. Các tác động của sự cố tràn dầu

Trả lời CH thảo luận 10 – 12 SCĐ trang 55

10.

- Nguồn nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt trên thế giới và việc sử dụng nguồn nhiên liệu này gây ra nhiều hậu quả tai hại về môi trường sống

- Để giảm thiểu sự ảnh hưởng tới môi trường của các nhiên liệu hóa thạch:

+ Các hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến, phân phối và tàng trữ dầu khí cùng với các sản phẩm của chúng theo quy định an toàn, tránh làm các sản phẩm của dầu mỏ thoát ra ngoài gây ô nhiễm môi trường

+ Khi có sự cố cần được xử lí sớm và triệt để

+ Các quốc gia trên thế giới đã đi theo hướng sử dụng nhiên liệu tái tạo thay thế cho nhiên liệu hóa thạch.

11.

 Tràn dầu gây nên những tác động tiêu cực tới môi trường, ảnh hưởng xấu đến sinh thái và thiệt hại đến các hoạt động kinh tế, đặt biệt là các hoạt động có liên quan đến khai thác và sử dụng các dạng tài nguyên thủy sản, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống cũng như sức khỏe của người dân, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của các loài thực vật, động vật.

12.

 Do dầu nhẹ hơn nước nên nổi lên trên mặt nước và không tan trong nước, khi xảy ra sự cố tràn dầu, dầu sẽ bị lan ra và gây ảnh hưởng trên một diện tích rộng. Các yếu tố tự nhiên như sóng, gió và thủy triều càng thúc đẩy sự lan rộng của dầu trên bề mặt nước.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS nghiên cứu phương pháp xử lí sự cố tràn dầu và thực hiện các nhiệm vụ:

+ Quan sát các Hình 9.5 và 9.6, tìm hiểu và trình bày các phương pháp xử lí sự cố tràn dầu

+ Trả lời CH luyện tập SCĐ trang 56: Vì sao sự cố tràn dầu trên biển thường gây thiệt hại nhiều hơn so với trên đất liền?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận theo nhóm, trình bày phương pháp xử lí sự cố tràn dầu, trả lời CH luyện tập SCĐ trang 56.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trình bày sự phương pháp xử lí sự cố tràn dầu, câu trả lời CH luyện tập SCĐ trang 56.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức về phương pháp xử lí sự cố tràn dầu

Phương pháp xử lí sự cố tràn dầu

- Phương pháp vật lí (cơ học): Dùng phao giữ dầu nổi trên mặt nước, dùng máy hút dầu, sử dụng Skimmer (hút dầu), dùng nước nóng và rửa cao áp

- Phương pháp sinh học: Sử dụng các tác nhân tự nhiên hay các vi sinh vật (nấm, vi sinh khuẩn,…) để thúc đẩy quá trình phân hủy các hydrocarbon dầu mỏ.

- Phương pháp hóa học: Sử dụng các chất phân tán, sử dụng phương pháp đốt, dùng tác nhân tạo gel, phương pháp sử dụng chất liệu hấp thụ,…

Trả lời CH luyện tập SCĐ trang 56

- Do dầu lan rất nhanh trên biển do các yếu tố tự nhiên như sóng, gió và dạt vào bờ, lan nhanh và rất khó thu gom triệt để

- Việc thu gom trên biển cũng khó khăn rất nhiều so với trên đất liền.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS nghiên cứu các vấn đề rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ và thực hiện các nhiệm vụ:

+ Rác dầu được sinh ra từ đâu? Trình bày các biện pháp xử lí

+ Thảo luận trả lời CH thảo luận 13 SCĐ trang 56: Rác dầu là gì? Tại sao phải xử lí rác dầu?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận theo nhóm, trình bày các vấn đề rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ, trả lời CH  thảo luận 13 SCĐ trang 56.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện HS trình bày các vấn đề rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ, câu trả lời CH  thảo luận 13 SCĐ trang 56.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức về các vấn đề rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ

Các vấn đề rác dầu trong quá trình khai thác dầu mỏ

1. Một số loại rác dầu

 Rác dầu sinh ra từ hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí; các kho cảng xăng dầu, hoạt động vệ sinh súc rửa tàu dầu, hoạt động chế biến dầu

2. Biện pháp xử lí

- Hoạt động khoan ở ngoài khơi: Phải xử lí mùn khoan có chứa dầu khoáng hoặc dầu tổng hợp trước khi thải xuống biển (tối đa 10%). Dung dịch khoan phải chở vào bờ để quản lí và xử lí

- Hoạt động khoan trên đất liền: Toàn bộ lượng mùn khoan và dung dịch khoan thải phải được thu gom, quản lí và xử lí theo đúng quy định đối với các chất thải độc hại.

- Cặn dầu từ vệ sinh bồn bể: Thu gom và trữ trong bể chứa hoặc đốt trong các lò đốt đơn giản hoặc chuyển giao lại cho các đơn vị chuyên xử lí các rác dầu.

- Rác từ chế biến dầu, ví dụ xúc tác có thể tái chế, tái sử dụng hay nung thiêu kết.

Trả lời CH thảo luận 13 SCĐ trang 56

- Rác dầu là chất thải từ hoạt động khoan tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí

- Xử lí rác dầu nhằm hạn chế ảnh hưởng đến môi trường. Xử lí rác dầu trên cơ sở phân loại từng chất thải, mức độ nguy hại và đảm bảo quy chuẩn kĩ thuật môi trường.