Hướng dẫn giải nhanh sinh học 11 Cánh diều bài 21: Sinh sản ở thực vật
Baivan.net sẽ đưa ra lời giải nhanh, ngắn gọn chuẩn xác môn sinh học 11 bộ sách cánh diều bài 21: Sinh sản ở thực vật. Học sinh kéo xuống để tham khảo. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em đạt hiệu quả cao trong học tập
MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Quan sát các loài cây trong môi trường xung quanh và cho biết cây sinh sản như thế nào? Thực vật có những hình thức sinh sản nào? Các hình thức sinh sản này được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống?
Hướng dẫn trả lời:
Các loài cây có thể sinh sản bằng các cách như: Từ một bộ phận của cây mẹ (rễ, thân, lá) mọc thành cây con; hoặc cây ra hoa kết quả và hình thành hạt, hạt mọc thành cây con.
Thực vật có hai hình thức sinh sản là sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính.
Ứng dụng:
Sinh sản vô tính: nhân giống vô tính cây trồng: giâm cành, chiết cành, ghép và nuôi cấy mô.
Sinh sản hữu tính: chọn lọc, tạo giống cây trồng nhằm chọn lọc các tính trạng quý.
I. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT VÀ ỨNG DỤNG
Câu 1: Quan sát hình 21.1a trang 136, cho biết cây con được hình thành như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Các cây con được hình thành từ phần củ, phần thân, từ lá
Câu 2: Quan sát hình 21.1b trang 136, mô tả quá trình biến đổi từ bào tử thành thể giao tử ở rêu.
Hướng dẫn trả lời:
Quá trình biến đổi từ bào tử thành thể giao tử ở rêu: Túi bào tử giảm phân tạo bào tử (n), bào tử nguyên phân, phát triển thành thể giao tử non và hình thành thể giao tử trưởng thành (n).
Câu 3: Quan sát hình 21.1 trang 136, phân biệt một số hình thức nhân giống vô tính ở thực vật
Hướng dẫn trả lời:
Tách chiết: là quá trình mà một phần của cây bị tách ra và phát triển thành một cây mới.
Trồng mô: là quá trình tạo ra các cây mới từ mô thực vật, chẳng hạn như cắt tán lá hoặc nhánh, rồi đưa chúng vào một môi trường tương thích để chúng phát triển thành cây đầy đủ.
Nhân giống bằng mầm: là quá trình tách các mầm từ cây cha mẹ và trồng chúng để phát triển thành cây mới.
Phân đôi sinh sản: là quá trình tạo ra các cá thể mới bằng cách phân đôi các tế bào.
II. SINH SẢN HỮU TÍNH Ở THỰC VẬT CÓ HOA
Câu 4: Quan sát hình 21.3 trang 138, kể tên các bộ phận của hoa.
Hướng dẫn trả lời:
Các bộ phận của hoa:
Hoa lưỡng tính gồm: đế hoa, đài hoa, tràng hoa, nhị và nhụy
Hoa đơn tính: chỉ có nhị hoặc nhụy.
Câu 5: Quan sát hình 21.4 trang 138, mô tả quá trình hình thành hạt phấn, túi phôi.
Hướng dẫn trả lời:
Quá trình hình thành hạt phấn: Tế bào mẹ hạt phấn (2n) giảm phân → 4 tiểu bào tử (n) → nguyên phân → tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh sản. Tế bào sinh dưỡng phát triển thành ống phấn, tế bào sinh sản nguyên phân tạo thành hai tinh tử.
Quá trình hình thành túi phôi: Trong bầu nhụy có noãn chứa tế bào trung tâm lớn (2n) → giảm phân → đại bào tử nguyên phân 3 lần → 8 nhân → túi phôi chứa tế bào trứng (n) và hai tế bào kèm, nhân lưỡng cực và ba tế bào đối cực.
Câu 6: Quan sát hình 21.5 trang 139, mô tả sự phát tán của hạt phấn đến đầu nhụy.
Hướng dẫn trả lời:
Sự phát tán của hạt phấn đến đầu nhụy: Quá trình phát tán hạt phấn từ nhị tiếp xúc với đầu nhụy gọi là thụ phấn. Có hai hình thức thụ phấn là thụ phấn chéo (hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy của hoa cây khác) và tự thụ phấn (hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy của hoa cùng cây).
LUYỆN TẬP
Câu 1: Dựa vào thông tin đã học, hoàn thành bảng 21.1 trang 137.
Hướng dẫn trả lời:
Đặc điểm | Sinh sản bằng bào tử | Sinh sản sinh dưỡng |
Nguồn gốc cây con | Cây mẹ | Cây mẹ |
Số lượng cây con | Phụ thuộc vào loài cây và điều kiện môi trường | Phụ thuộc vào loại cây và điều kiện môi trường |
Ví dụ | Cây thông | Phát triển của mầm từ hạt giống |
Câu 2: Nhân giống vô tính thực vật dựa trên cơ sở sinh học nào?
Hướng dẫn trả lời:
Nhân giống vô tính thực vật dựa trên cơ sở hình thức sinh sản vô tính ở thực vật.
Câu 3: Kể tên một số loài có hoa đơn tính, hoa lưỡng tính
Hướng dẫn trả lời:
Hoa đơn tính: Cây bưởi, lê, cam, bầu, mít, dừa,...
Hoa lưỡng tính: Cây cà chua, hoa hồng, cẩm tú cầu,...
Câu 4: So sánh sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính ở thực vật
Hướng dẫn trả lời:
Sinh sản vô tính | Sinh sản hữu tính | |
Đa dạng di truyền | Tạo ra các cá thể giống hệt nhau về di truyền với cây mẹ | Tạo ra sự đa dạng di truyền |
Tốc độ sinh sản | Tạo ra nhiều cây con cùng một lúc | Tạo ra nhiều cây con với tốc độ chậm hơn |
Sự phát triển | Tạo ra cây con với kích thước nhỏ hơn so với cây mẹ | Tạo ra cây con với kích thước tương đương hoặc lớn hơn so với cây mẹ |
Câu 5: Tìm hiểu các giống cây trồng ở địa phương được nhân giống bằng hình thức vô tính và hữu tính
Hướng dẫn trả lời:
Các giống cây trồng nhân giống bằng hình thức vô tính: Cây cam, cây bưởi, khoai lang, dâu tằm, ổi,…
Các giống cây trồng nhân giống bằng hình thức hữu tính: lúa, ngô, lạc,…
VẬN DỤNG
Câu 1: Giải thích tại sao quá trình thụ tinh ở thực vật có hoa được gọi là thụ tinh kép.
Hướng dẫn trả lời:
Vì cùng lúc có cả hai tinh tử đều tham gia vào quá trình thụ tinh. Một tinh tử kết hợp với trứng tạo thành hợp tử (2n), tinh tử còn lại kết hợp với nhân lưỡng cực (2n) tạo thành nhân tam bội (3n).
Câu 2: Phun thuốc diệt côn trùng cho vườn trồng xoài, nhãn có lợi hoặc hại gì?
Hướng dẫn trả lời:
Lợi ích: có thể bảo vệ vườn cây, kiểm soát và hạn chế sự tấn công của côn trùng, tăng năng suất cây.
Tác hại: tiêu diệt các loài côn trùng có lợi, làm giảm sự thụ phấn tự nhiên nhờ côn trùng; nếu sử dụng quá liều hoặc sai cách có thể gây tác động tiêu cực đến cây trồng, môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.