Soạn mới giáo án Khoa học máy tính 11 kết nối tri thức Bài 9: Giao tiếp an toàn trên Internet

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HS đọc Hoạt động 1 – Trao đổi về cách xử lí những tình huống bất thường SGK trang 43 và nêu cách xử lí tình huống đó.

- GV đặt câu hỏi: Trong những tình huống ấy, em hoặc người quen đã xử lí như thế nào?

- GV giới thiệu: Mục đích của những kẻ lừa đảo thường là tài chính, gây ảnh hưởng tinh thần, thể xác người bị hại. Câu chuyện chúng đưa ra rất khó tin.

- GV yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ:

+ Mục a: GV yêu cầu HS đọc SGK trang 43, 44, sử dụng sơ đồ tư duy vẽ lại nội dung.

GV đặt câu hỏi: Em hãy nêu ba nguyên tắc khi gặp lừa đảo trên không gian số?

+ Mục b: Với mỗi tình huống thực tế, GV có thể chia nhóm và yêu cầu thể hiện lại nguyên tắc nhận biết và phòng tránh trên bằng nhiều cách khác nhau (vẽ tranh, diễn kịch, hoặc diễn thuyết,…)

GV đặt câu hỏi: Kể tên các dạng lừa đảo thường gặp và biểu hiện của chúng.

- GV yêu cầu HS đọc hộp kiến thức để ghi nhớ kiến thức trọng tâm.

→ GV chốt lại: Trong mọi tình huống HS cần tỉnh táo, bình tĩnh, tuân thủ 3 nguyên tắc đã học: hãy chậm lại; kiểm tra ngay; dừng lại, không gửi.

- GV cho HS đọc và trả lời Câu hỏi SGK trang 46:

Với các tình huống nêu trong Hoạt động 1, những cách nào sau đây là ứng xử cần thiết để phòng tránh những rủi ro?

A. Thực hiện các yêu cầu để đề phòng câu chuyện trở nên phức tạp.

B. Hãy dành thời gian và đặt câu hỏi để tránh bị dồn vào tình huống xấu.

C. Trao đổi với thầy cô giáo, người thân, bạn bè,… để được nghe ý kiến tư vấn.

D. Tìm cách liên hệ trực tiếp với người gửi để làm rõ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:

- HS lắng nghe, trả lời câu hỏi trong phần Hoạt động 1.

- HS lắng nghe yêu cầu thực hiện nhiệm vụ ở mỗi mục.

- HS làm việc cá nhân, trả lời Câu hỏi củng cố kiến thức.

- GV hỗ trợ, quan sát.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận:

- HS trình bày kết quả làm việc của mình.

- HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện:

- GV nêu nhận xét, tổng quát lại kiến thức.

1. Nhận biết và phòng tránh một số dạng lừa đảo trên không gian số

- Tình huống 1: Em nhận được tin nhắn (qua thư điện tử, điện thoại, mạng xã hội,…)

→ Cách xử lí:

+ Bỏ qua tin nhắn đó.

+ Chuyển tiền theo yêu cầu.

…

- Tình huống 2: Nhận được thư điện tử từ địa chỉ lạ yêu cầu mở tài liệu hoặc một đường liên kết đính kèm và thực hiện theo yêu cầu.

→ Cách xử lí:

+ Làm theo yêu cầu.

+ Bỏ qua thư đó.

+ Xóa thư.

a) Một số nguyên tắc nhận biết và phòng tránh lừa đảo trên không gian số

- Ba nguyên tắc khi gặp lừa đảo trên không gian số là:

+ Hãy chậm lại!

+ Kiểm tra ngay!

+ Dừng lại, không gửi!

b) Vận dụng vào một số tình huống cụ thể

- Một số dạng lừa đảo là:

+ Lừa đảo hỗ trợ kĩ thuật: Kẻ lừa đảo thuyết phục rằng thiết bị của nạn nhân gặp sự cố và cần thanh toán ngay để khắc phục (sự cố không hề tồn tại)

+ Lừa đảo dưới dạng thông báo tin tốt: Kẻ lừa đảo thông báo nạn nhân trúng thưởng hay nhận phiếu mua hàng nhưng phải trả phí để nhận thưởng.

+ Lừa đảo dưới dạng thông báo tin xấu: Nạn nhân nhận thông báo thanh toán khoản tiền nào đó từ người tự xưng là nhân viên nhà nước.

+ Lừa đảo qua website giả mạo các trang thương mại điện tử phổ biến: Một số đối tượng tạo trang web giả, gửi đường liên kết trang lừa đảo này để hướng dẫn khách hàng mua những món đồ giá rẻ.

Câu hỏi:

Đáp án: C.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV dẫn dắt: Khi bắt đầu sử dụng mạng Internet là em bắt đầu trở thành một công dân số, được tiếp cận với cả những lợi ích và rủi ro trên mạng.

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục 2 SGK trang 47 và hoạt động nhóm 4-5 người, thực hiện nhiệm vụ:

+ GV yêu cầu HS diễn giải chi tiết các nội dung trong hình 9.1 với 4 quy tắc.

GV tổ chức cho HS tham gia trò chơi “Nối hình” để nhận biết nội dung của 4 quy tắc ứng xử.

+ GV yêu cầu HS diễn giải nội dung 5 điều nên làm và 5 điều không nên làm bằng cách đặt câu hỏi: Em hãy nêu một số điều nên làm và không nên làm khi tham gia mạng xã hội.

- GV yêu cầu HS đọc khung kiến thức để ghi nhớ kiến thức trọng tâm.

- GV cho HS làm Câu hỏi để củng cố kiến thức (SGK – tr48) theo nhóm bàn:

+ Câu 1: Những việc nào sau đây cần được khuyến khích khi tham gia môi trường số?

A. Tìm hiểu và tuân thủ các điều khoản hướng dẫn sử dụng của nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội trước khi đăng kí, tham gia mạng xã hội.

B. Chia sẻ thông tin từ mọi nguồn khác nhau.

C. Mạng xã hội là môi trường ảo, do vậy không cần quá câu nệ về câu chữ.

D. Cần được sự đồng ý khi chia sẻ hình ảnh và chuyện riêng tư của bạn bè.

+ Câu 2: Những quan niệm nào sau đây là không đúng?

A. Mọi tin nhắn, hình ảnh và video đăng tải lên mạng đều có thể thu hồi.

B. Cần nhanh chóng thông báo tới các cơ quan chức năng, nhà cung cấp dịch vụ khi tài khoản của tổ chức, cá nhân bị mất quyền kiểm soát, bị giả mạo.

C. Cần phê phán các từ ngữ không mang tính phổ thông, nặng bản sắc vùng miền.

D. Trong ứng xử trên mạng xã hội được phép làm mọi điều pháp luật không cấm.

E. Không cho mượn, cho thuê giấy tờ cá nhân hoặc thẻ ngân hàng; không bán, cho mượn tài khoản; không nhận chuyển khoản hay nhận tiền cho người không quen,…

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:

- HS lắng nghe GV hướng dẫn, thực hiện nhiệm vụ.

- HS hoàn thành các yêu cầu, hoạt động nhóm, suy nghĩ câu trả lời.

- GV quan sát để nắm bắt được tình hình tiếp thu kiến thức của HS để có điều chỉnh kịp thời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận:

- Các nhóm xung phong thực hiện minh họa.

- Các HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện:

- GV nêu nhận xét, tổng quát lại kiến thức.

2. Giao tiếp và ứng xử trong môi trường số

- Nội dung của 4 quy tắc ứng xử:

- 5 điều nên làm khi tham gia mạng xã hội:

+ Tìm hiểu và tuân thủ các điều khoản quy định.

+ Tuyên truyền và tham gia hướng dẫn sử dụng mạng xã hội an toàn, có văn hóa.

+ Chia sẻ thông tin chính thống, thông tin tích cực.

+ Quảng bá hình ảnh tốt đẹp của con người Việt Nam.

+ Quản lí, bảo mật thông tin cá nhân, thông báo kịp thời với cơ quan chức năng và người thân khi bị mất quyền kiểm soát.

- 5 điều không nên làm khi tham gia mạng xã hội:

+ Đăng tải nội dung vi phạm pháp luật.

+ Sử dụng từ ngữ gây thù hận, kích động bạo lực.

+ Sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vô văn hóa.

+ Tung tin giả, sai sự thật hoặc xúc phạm cá nhân, tổ chức.

+ Quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép.

Câu hỏi:

Câu 1:

Đáp án: A, B, D.

Câu 2:

Đáp án: A, C.