Dãy nguyên tố nào sau đây sắp xếp theo chiều tăng dần của bán kính nguyên tử? A. Be, F, O, C, Mg. B. Mg, Be, C, O, F.

Bài tập 6.1. Đáp án: C

• F, O, C, Be cùng thuộc chu kì 2, dựa vào quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử: F < O < C < Be.
• Be và Mg thuộc cùng nhóm IIA, dựa vào quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử: Be < Mg.

Vậy chiều tăng dần bán kính nguyên tử là: F, O, C, Be, Mg.

Bài tập 6.2. Đáp án: D

• Na, Al, P, S thuộc cùng chu kì 3, dựa vào quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử: Na > Al > P > S

• K và Na thuộc cùng nhóm IA, dựa vào quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử: K > Na

Vậy bán kính nguyên tử K > Na > Al > P > S.

Bài tập 6.3. Đáp án: C

F có độ âm điện lớn nhất nên sẽ đứng cuối cùng trong dãy → Loại A, B, D.

Bài tập 6.4. Đáp án: C

• Be, B, N, O thuộc cùng chu kì 2, dựa vào quy luật biến đổi có độ âm điện: Be < B < N < O 
• Be và Mg thuộc cùng nhóm IIA, dựa vào quy luật biến đổi có độ âm điện: Be > Mg 

Vậy độ âm điện: Mg < Be < B < N < O.

Bài tập 6.5. Đáp án: C

Dựa vào quy luật biến đổi tính kim loại, có kim loại mạnh nhất nằm ở đầu chu kì, hay nằm ở nhóm IA.

Lại có trong 1 nhóm A, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính kim loại tăng dần, nên kim loại mạnh nhất là caesium.

Bài tập 6.6. Đáp án: A

Dựa vào quy luật biến đổi tính phi kim, có phi kim mạnh nhất nằm ở cuối chu kì, hay nằm ở nhóm VIIA.

Trong 1 nhóm A, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính phi kim giảm dần, nên phi kim mạnh nhất nằm ở đầu nhóm VIIA.

Vậy fluorine là phi kim mạnh nhất.

Bài tập 6.7. Đáp án: B

Mg, Ca, Sr, Ba thuộc cùng nhóm IIA.

Trong một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân tính base của hydroxide tương ứng tăng dần.

Vậy tính base: Mg(OH)₂ < Ca(OH)₂ < Sr(OH)₂ < Ba(OH)₂.

Bài tập 6.8. Đáp án: D

Si, P, S, Cl thuộc cùng chu kì 3.

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính acid của các hydroxide tương ứng tăng dần.

Vậy tính acid: H₂SiO₃ < H₃PO₄ < H₂SO₄ < HClO₄.

Bài tập 6.9. Đáp án: A

Z_X = 4 có cấu hình electron: 1s²2s², X thuộc chu kì 2, nhóm IIA.

Z_Y = 12 có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s², Y thuộc chu kì 3, nhóm IIA.

Z_Z = 20 có cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s², Z thuộc chu kì 4, nhóm IIA.

A sai vì nguyên tố thuộc nhóm IA mới là các kim loại mạnh nhất trong chu kì.

B đúng vì X thuộc chu kì 2, Y thuộc chu kì 3, Z thuộc chu kì 4.

C đúng vì trong cùng một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính base của các hydroxide tương ứng tăng dần.

D đúng vì trong cùng một nhóm A, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân độ âm điện của các nguyên tố nhìn chung giảm dần.

Bài tập 6.10.

a) Tính kim loại của nguyên tử một nguyên tó càng mạnh thì tính phi kim của nó càng yếu và ngược lại.

b) Độ âm điện của nguyên tử một nguyên tố càng lớn thì tính phi kim của nó càng mạnh.

c) Tính phi kim của nguyên tử các nguyên tố biến đổi cùng chiều với độ âm điện của chúng.

Bài tập 6.11.

He; Kr và Rn đều thuộc nhóm VIIIA. Trong một nhóm A, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân bán kính nguyên tử tăng dần.

Vậy bán kính nguyên tử He < Kr < Rn.

Vậy quả cầu B tượng trưng cho nguyên tử của nguyên tố Kr (krypton).

Bài tập 6.12.

Thứ tự tăng dần độ âm điện: Na < Al < P < Cl < F.

Bài tập 6.13.

Thứ tự giảm dần tính kim loại: Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, F.

Bài tập 6.14.  

Na₂O + H₂O → 2NaOH (base mạnh)

CaO + H₂O → Ca(OH)₂ (base mạnh)

CO₂ + H₂O ⇄ H₂CO₃ (acid yếu)

N₂O₅ + H₂O → 2HNO₃ (acid mạnh)

SO₃ + H₂O → H₂SO₄ (acid mạnh)

Cl₂O₇ + H₂O → 2HClO₄ (acid mạnh)

Bài tập 6.15.

• Độ âm điện và bán kính nguyên tử của các nguyên tố trong chu kì biến đổi ngược chiều nhau. Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử của các nguyên tố giảm dần, còn độ âm điện của các nguyên tố tăng dần.
• Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, lực hút giữa hạt nhân với các electron lớp ngoài cùng cũng tăng theo, do đó độ âm điện của nguyên tử các nguyên tố thường tăng dần.
• Trong một chu kì, tuy nguyên tử của các nguyên tố có cùng số lớp electron nhưng khi điện tích hạt nhân tăng, lực hút giữa hạt nhân với các electron lớp ngoài cùng cũng tăng theo. Do đó, bán kính của nguyên tử các nguyên tố giảm khi đi từ đầu chu kì đến cuối chu kì.