Tóm tắt khái quát truyện Tấm Cám:
Truyện kể về hai nhân vật chính là cô Tấm và Cám. Tấm là cô gái hiền lành, tốt bụng, chăm chỉ nhưng phải ở với dì ghẻ và con của bà ta là Cám. Tấm luôn bị đối xử tàn nhẫn, bất công. Khi đi bắt tép, Tấm bị Cám lừa lấy hết tôm tép giành mất yếm đỏ, hội đến Tấm cũng không được đi. Nhờ sự giúp đỡ của Bụt Tấm mới có được quần áo đi chơi hội. Vì đi vừa chiếc giày mà nhà vua nhặt được hôm hội làng Tấm trở thành hoàng hậu. Thế nhưng nàng vẫn bị mẹ con Cám tính kế hại chết. Hết chặt cau khiến nàng ngã chết lại giết chim vàng anh, chặt xoan đào, đốt khung cửi (những thứ Tấm hóa thành). Cuối cùng sau bao khó khăn Tấm bước ra từ quả thị đoàn tụ với vua trở về trừng trị mẹ con Cám.
Bố cục của truyện:
- Phần 1 (từ đầu đến "như lời Bụt dặn"): Cuộc sống nhiều vất vả của Tấm trước khi trở thành hoàng hậu.
- Phần 2 (tiếp theo đến "mẹ con Cám"): Tấm được Bụt giúp, đi dự hội và trở thành hoàng hậu.
- Phần 3 (đoạn còn lại): Vì mẹ con Cám hãm hại, Tấm phải hóa thân bốn lần, nhưng cuối cùng nàng đã có được hạnh phúc, mẹ con Cám phải chịu trừng phạt.