Giải chi tiết Công nghệ chăn nuôi 11 Kết nối mới bài 16: Chuồng nuôi và biện pháp vệ sinh trong chăn nuôi

Mở đầu 

Thế nào là một chuồng nuôi tốt? Những nguyên nhân nào làm cho chuồng nuôi bị ô nhiễm? Cần phải làm gì để đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời: 

- Chuồng nuôi tốt là chuồng nuôi đảm bảo cho vật nuôi sống thoải mái, khỏe mạnh, ít bệnh tật, cho năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt và tiết kiệm chi phí.

- Nguyên nhân làm chuồng nuôi bị ô nhiễm:

+ Không chú trọng đến quy hoạch chuồng nuôi.

+ Thiết kế chuồng trại không phù hợp.

+ Chưa áp dụng quy trình chăn nuôi tiên tiến.

+ Không vệ sinh chuồng trại thường xuyên.

- Để đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi, cần:

+ Vệ sinh chuồng nuôi.

+ Tiêu độc, khử trùng chuồng nuôi.

+ Thu gom và xử lí chất thải chăn nuôi.

I. Chuồng nuôi

1. Mổ số yêu cầu chung về chuồng nuôi

Khám phá : Từ những nội dung trong mục I.1 và kinh nghiệm của bản thân, em hãy cho biết:

1. Nếu chuồng nuôi (nuôi gà, vịt, lợn, trâu, bò, …) đặt cạnh nhà ở thì có thể gây ra những tác hại gì đối với vật nuôi, con người và môi trường?

2. Vì sao lại nên xây chuồng theo hướng nam hoặc hướng đông – nam?

Hướng dẫn trả lời: 

1. Nếu chuồng nuôi (nuôi gà, vịt, lợn, trâu, bò, …) đặt cạnh nhà ở thì có thể gây ra những tác hại đối với vật nuôi, con người và môi trường như:

- Với vật nuôi: khó khăn cho việc vận chuyển, tiếng ồn nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển của vật nuôi.

- Với con người: ô nhiễm môi trường gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, tiếng ồn gây ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày.

- Môi trường: ô nhiễm môi trường xung quanh, làm giảm chất lượng cuộc sống.

2. Nên xây chuồng theo hướng nam hoặc hướng đông – nam để đón gió mát và ánh sáng mặt trời buổi sáng chiếu vào chuồng.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo, … để tìm hiểu và giải thích tại sao chuồng nuôi phải phù hợp với đặc điểm sinh lí của từng loại vật nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

Chuồng nuôi phải phù hợp với đặc điểm sinh lí của từng loại vật nuôi để đảm bảo thuận tiện nhất cho việc chăm sóc, nuôi dưỡng, quản lí vật nuôi và thu gom, xử lí chất thải của chăn nuôi; đảm bảo sử dụng chuồng nuôi được lâu dài và ổn định, chi phí xâu dựng thấp nhất.

2. Các kiểu chuồng nuôi phổ biến

Khám phá: Nêu ưu và nhược điểm của mỗi loại chuồng nuôi. Ở gia đình, địa phương em đang sử dụng loại chuồng nuôi nào là chủ yếu?

Hướng dẫn trả lời: 

3. Một số yêu cầu chuồng hở cho các vật nuôi phổ biến

Khám phá: Quan sát Hình 16.2 và nêu những đặc điểm chính của kiểu chuồng hở trong chăn nuôi gà thịt.

Hướng dẫn trả lời: 

Đặc điểm chính của kiểu chuồng hở trong chăn nuôi gà thịt:

Thông thoáng tự nhiên, tiểu khí hậu trong chuồng phụ thuộc vào môi trường bên ngoài.

Khám phá: Theo em, kiểu chuồng hở trong chăn nuôi lợn phù hợp với quy mô chăn nuôi hộ gia đình hay chăn nuôi công nghiệp? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời: 

Theo em, kiểu chuồng hở trong chăn nuôi lợn phù hợp với quy mô chăn nuôi hộ gia đình vì khó kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi, vật nuôi chịu ảnh hưởng nhiều bởi điều kiện thời tiết tự nhiên, khó đảm bảo an toàn sinh học.

II. Biện pháp đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi

Khám phá: Nêu ý nghĩa của việc đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi. Liên hệ với thực tiễn chăn nuôi của gia đình và địa phương, đề xuất một số việc nên làm và không nên làm để đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

* Ý nghĩa của việc đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi: tạo môi trường sạch sẽ, an toàn cho cả con người và vật nuôi, là giải pháp quan trọng để phòng bệnh cho vật nuôi, phòng bệnh lây truyền giữa động vật và con người, làm giảm các tác động xấu của chăn nuôi đến môi trường, là chìa khóa cho sự phát triển chăn nuôi bền vững.

* Đề xuất một số việc nên làm và không nên làm để đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi:

- Những việc nên làm:

+ Quét dọn sạch sẽ nền chuồng, lối đi, khơi thông rãnh thoát phân, nước thải.

+ Vệ sinh khử trùng sau khi kết thúc đợt nuôi và trước khi bắt đầu đợt nuôi mới.

+ Hàng năm định kì quét vôi, vệ sinh và tẩy uế chuồng trại.

- Những việc không nên làm:

+ Không xử lí chất thải thường xuyên

+ Không quan tâm đến việc quy hoạch chăn nuôi.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo, … để tìm hiểu vấn đề ô nhiễm chuồng nuôi trong chăn nuôi lợn công nghiệp và các biện pháp xử lí.

Hướng dẫn trả lời: 

- Vấn đề ô nhiễm chuồng nuôi trong chăn nuôi lợn công nghiệp:

Phân của vật nuôi chứa nhiều chất chứa nitơ, phốt pho, kẽm, đồng, chì, asen, niken(kim loại nặng)… và các vi sinh vật gây hại khác không những gây ô nhiễm không khí mà còn làm ô nhiễm đất, làm rối loạn độ phì đất, mặt nước mà cả nguồn nước ngầm.

- Biện pháp xử lí:

+ Quy hoạch chăn nuôi

+ Xử lí chất thải chăn nuôi bằng hầm Biogas

+ Xử lí chất thải bằng men sinh học

Luyện tập

Luyện tập 1: Trình bày các yêu cầu về chuồng nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

Các yêu cầu về chuồng nuôi:

- Vị trí: xây dựng nơi yên tĩnh, xa khu dân cư, xa đường giao thông.

- Hướng chuồng: hướng nam hoặc đông – nam.

- Nền chuồng: khô ráo và ấm áp, chắc chắn, độ dốc vừa phải, dễ thoát nước và nền cao hơn mặt đất xung quanh.

- Kiến trúc xây dựng: phù hợp với đặc điểm sinh lí từng loại vật nuôi, áp dụng tối đa công nghệ mới trong xây dựng chuồng trại và sử dụng thiết bị cơ giới hóa, tự động hóa.

Luyện tập 2: Trình bày các biện pháp đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường chăn nuôi. Nêu ý nghĩa của từng biện pháp.

Hướng dẫn trả lời: 

* Các biện pháp đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và bảo vệ môi trường chăn nuôi:

- Vệ sinh chuồng nuôi

- Tiêu độc, khử trùng chuồng nuôi

- Thu gom và xử lí chất thải chăn nuôi

* Ý nghĩa của từng biện pháp:

- Vệ sinh chuồng nuôi: tạo môi trường sạch sẽ, an toàn cho người và vật nuôi.

- Tiêu độc, khử trùng chuồng nuôi: phòng bệnh cho vật nuôi, phòng bệnh lây truyền giữa động vật và con người.

- Thu gom và xử lí chất thải chăn nuôi: làm giảm các tác động xấu của chăn nuôi đến môi trường.

Vận dụng

Đề xuất một số giải pháp làm giảm ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi nông hộ (gà, lợn, trâu, bò, ..) ở gia đình, địa phương em.

Hướng dẫn trả lời: 

Một số giải pháp làm giảm ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi nông hộ (gà, lợn, trâu, bò, ..) ở gia đình, địa phương em:

- Xây biogas để xử lí phân và tạo nguồn chất đốt.

- Thiết kế lắp máy ép phân để tách phần bã và chất lỏng: phần bã sản xuất phân vi sinh, chất lỏng đưa vào hầm biogas.