Giải chi tiết Công nghệ chăn nuôi 11 Kết nối mới bài 6: Ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn và nhân giống vật nuôi

Mở đầu

Thế nào là chọn và nhân giống vật nuôi? Những kĩ thuật nào của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn và nhân giống vật nuôi? Nó mang lại ý nghĩa gì?

Hướng dẫn trả lời: 

- Chọn và nhân giống vật nuôi là chọn giống vật nuôi và nhân giống vật nuôi.

- Những kĩ thuật của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn và nhân giống vật nuôi:

+ Thụ tinh nhân tạo: nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

+ Kỹ thuật gây rụng trứng nhiều và cấy truyền phôi: tạo ra được những con giống tốt làm đàn hạt nhân.

+ Công nghệ gen: nhằm xác định nguồn gốc và đánh giá nguồn gen vật nuôi.

I. Công nghệ cấy truyền phôi

1. Khái niệm (SGK)

2. Các bước trong công nghệ cấy truyền phôi

Khám phá: Quan sát Hình 6.1, mô tả các bước trong công nghệ cấy truyền phôi ở bò.

Hướng dẫn trả lời: 

Các bước trong công nghệ cấy truyền phôi:

- Bước 1: Chọn bò cái cho phôi

- Bước 2: Chọn bò cái nhận phôi

- Bước 3: Gây động dục đồng pha

- Bước 4: Gây rụng nhiều trứng ở bò cho phôi

- Bước 5: Bò nhận phôi động dục

- Bước 6: Thụ tinh nhân tạo

- Bước 7: Thu hoạch phôi

- Bước 8: Cấy phôi vào bò nhận

- Bước 9: Bò cho phôi trở lại bình thường cho chu kì sinh sản tiếp theo

- Bước 10. Bò nhận phôi mang thai

- Bước 11: Đàn con mang tiềm năng di chuyển tốt của bò phôi

3. Ý nghĩa của công nghệ cấy truyền phôi

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo, … để cho biết vật nuôi cho phôi và vật nuôi nhận phôi phải đảm bảo những tiêu chí nào.

Hướng dẫn trả lời: 

- Vật nuôi cho phôi phải cho phôi có chất lượng di truyền tốt, vật nuôi  nhận phôi phải khỏe mạnh, sinh sản bình thường, có năng suất cao về 1 hoặc 1 vài tính trạng.

- Vật nuôi nhận phôi phải có khả năng sinh sản tốt, sức khỏe tốt, sức sản xuất cao.

II. Thụ tinh trong ống nghiệm

1. Khái niệm (SGK)

2. Các bước thụ tinh trong ống nghiệm

Khám phá: Quan sát Hình 6.3, mô tả các bước thụ tinh trong ống nghiệm ở bò.

Hướng dẫn trả lời: 

Mô tả các bước thụ tinh trong ống nghiệm ở bò:

- Bước 1: Hút tế bào trứng từ buồng trứng.

- Bước 2: Nuôi để trứng phát triển và chín

- Bước 3: Thụ tinh nhân tạo

- Bước 4: Nuôi hợp tử phát triển đến giai đoạn phôi dâu và phôi nang.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo, … để cho biết một số thành tựu của thụ tinh trong ống nghiệm ở vật nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

Thụ tinh trong ống nghiệm cho bò.

III. Xác định giới tính của phôi

1. Khái niệm (SGK)

2. Các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi

Khám phá: Mô tả các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

Các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi:

- Bước 1: lấy mẫu từ phôi

- Bước 2: Tách chiết DNA của mẫu phôi

- Bước 3: Khuếch đại DNA của mẫu phôi bằng PCR với mồi đặc hiệu

- Bước 4: Điện di sản phẩm PCR

- Bước 5: Đối chiếu sản phẩm điện di để xác định giới tính.

Luyện tập

Luyện tập 1: Hãy nêu trình tự các bước trong công nghệ cấy truyền phôi ở vật nuôi

Hướng dẫn trả lời: 

Trình tự các bước trong công nghệ cấy truyền phôi ở vật nuôi:

- Bước 1: Chọn bò cái cho phôi

- Bước 2: Chọn bò cái nhận phôi

- Bước 3: Gây động dục đồng pha

- Bước 4: Gây rụng nhiều trứng ở bò cho phôi

- Bước 5: Bò nhận phôi động dục

- Bước 6: Thụ tinh nhân tạo

- Bước 7: Thu hoạch phôi

- Bước 8: Cấy phôi vào bò nhận

- Bước 9: Bò cho phôi trở lại bình thường cho chu kì sinh sản tiếp theo

- Bước 10. Bò nhận phôi mang thai

- Bước 11: Đàn con mang tiềm năng di chuyển tốt của bò phôi

Luyện tập 2: Trình bày ý nghĩa và các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi.

Hướng dẫn trả lời: 

* Ý nghĩa của xác định giới tính phôi ở vật nuôi: giúp người chăn nuôi sản xuất ra các đàn vật nuôi có giới tính phù hợp với hướng sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi.

* Các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi:

- Bước 1: lấy mẫu từ phôi

- Bước 2: Tách chiết DNA của mẫu phôi

- Bước 3: Khuếch đại DNA của mẫu phôi bằng PCR với mồi đặc hiệu

- Bước 4: Điện di sản phẩm PCR

- Bước 5: Đối chiếu sản phẩm điện di để xác định giới tính.

Vận dụng

Quan sát hoạt động chăn nuôi ở địa phương, hãy cho biết những kĩ thuật nào của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn và nhân giống vật nuôi ở địa phương em.

Hướng dẫn trả lời: 

Kĩ thuật của công nghệ sinh học đang được ứng dụng trong chọn và nhân giống vật nuôi ở địa phương em là công nghệ cấy truyền phôi.