Giải Công nghệ 8 sách VNEN bài 11: Điện năng trong sản xuất và đời sống

A. Hoạt động khởi động

• Hãy cho biết điện mà chúng ta sử dụng trong sinh hoạt ở nhà, ở lớp học và trong các nhà máy xí nghiệp được sản xuất ra từ đâu?
• Kể tên một số ngành nghề ở địa phương mà em biết liên quan đến lĩnh vực kĩ thuật điện?

Trả lời:

Theo em, điện mà chúng ta sử dụng trong sinh hoạt ở nhà, ở lớp học và trong các nhà máy xí nghiệp được sản xuất ra từ các nhà máy nhiệt điện, nhà máy thủy điện và nhà máy điện nguyên tử. Đó là những nơi sản xuất ra điện để đáp ứng hầu hết nhu cầu sử dụng điện của người dân. Ngoài các nhà máy điện thì nước ta còn có trạm phát điện bằng năng lượng mặt trời và năng lượng gió.

Một số ngành nghề ở địa phương mà em biết liên quan đến lĩnh vực kĩ thuật điện là:

• Thợ sửa chữa điện tử, điện lạnh
• Thợ sửa điện
• Kĩ sư điện công trình
• Vận hành hệ thống điện nhà máy....

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Sản xuất điện năng

Dựa vào nọi dung trên và quan sát các hình vữ sơ đồ nhà máy nhiệt điện và nhà máy thủy điện, em hãy lập sơ đồ tóm tắt quy trình sản xuất điện năng ở các nhà máy theo gợi ý sau:

Hãy cho biết chức năng của nhà máy điện là gì?

Trả lời:

Sơ đồ nhà máy nhiệt điện:

Sơ đồ nhà máy thủy điện:

Chức năng của nhà máy điện là: biến đổi các dạng năng lượng thành điện năng, sau đó truyền tải điện năng ra khắp các ngả để phục vụ sản xuất và đời sống của con người.

2. Truyền tải điện năng

Dựa vào nội dung trên và vốn hiểu biết đã có, hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. Đường dẫn dây điện có chức năng gì?

2. Mức điện áp lưới điện sinh hoạt của hộ gia đình em là bao nhiêu?

Trả lời:

1. Đường dẫn dây điện có chức năng: truyền tải điện năng sản xuất ở các nhà máy đến các nơi tiêu thụ, đó là các khu công nghiệp, dân cư, trường học...

2. Mức điện áp lưới điện sinh hoạt của hộ gia đình em là 220 V - 380 V (đường dây hạ áp)

3. Vai trò của điện năng và một số lĩnh vực công nghệ kĩ thuật điện phổ biến

Dựa vào nội dung trên và vốn hiểu biết của em, hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. Nêu một số ví dụ về sử dụng điện năng trong công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, y tế, văn hóa, giáo dục, thể thao, thông tin và trong gia đình

2. Kể tên và mô tả một số sản phẩm công nghệ hoặc một số ngành nghề mà em biết thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện

3. Có suy nghĩ gì về vai trò, ý nghĩa của điện năng và các thành tựu công nghệ thuộc các ngành nghề của lĩnh vực kĩ thuật điện.

Trả lời:

1. Một số ví dụ về sử dụng điện năng trong công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, y tế, văn hóa, giáo dục, thể thao, thông tin và trong gia đình:

• Công nghiệp: Máy hàn, máy tiện, máy cắt, máy đóng gói...
• Nông nghiệp: máy ấp trứng, máy sấy, máy tuốt lúa điện, ...
• Y tế: Máy trợ tim, máy chiếu, máy soi, máy chụp X quang...
• Văn hóa, hể thao: đèn sân khấu, loa đài, đèn chiếu sân bãi....
• Giáo dục: máy chiếu, máy vi tính,... 
• Giao thông vận tải: đèn báo hiệu, xe đạp điện, xe máy điện, camera, .... 
• Gia đình: bóng đèn, quạt, ti vi, tủ lạnh, bàn là, máy sấy...

2. Một số ngành nghề mà em biết thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện là: Hệ thống điện, điện tử học, kĩ thuật điều khiển và tự động hóa, kĩ thuật đo và xử lí tín hiệu, viễn thông...

3. Qua bài học em thấy, điện năng có vai trò rất quan trọng trong sản xuất và đời sống. Điện năng  là nguồn động lực, nguồn năng lượng cho sản xuất và đời sống của con người. Chính nhờ vào điện năng mà ngày càng có nhiều thành tựu công nghệ thuộc các nghề của lĩnh vực kĩ thuật điện ra đời. Theo đó, giúp cho con người càng ngày được thụ hưởng những sản phẩm chất lượng cao, hiện đại, đáp ứng ngày càng nhu cầu của con người

C. Hoạt động luyện tập

Thực hiện yêu cầu sau:

Năng lượng được sử dụng để sản xuất điện năng của các nhà máy điện là những dạng năng lượng nào?

Nêu vắn tắt ý nghĩa và vai trò của điện năng trong sản xuất và đời sống?

Lấy ví dụ một số sản phẩm công nghệ thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện mà gia đình em đang sử dụng và mô tả sự tiện ích của chúng đối với cuộc sống.

Nêu một số biện pháp tiết kiệm điện ở gia đình và trên lớp học.

Trả lời:

Năng lượng được sử dụng để sản xuất điện năng của các nhà máy điện là những dạng năng lượng nhiệt năng, thủy năng, nhiệt năng của lò phản ứng hạt nhân...

Ý nghĩa và vai trò của điện năng trong sản xuất và đời sống là:

• Điện năng có vai trò rất quan trọng trong sản xuất và đời sống.
• Điện năng là nguồn động lực, nguồn năng lượng cho sản xuất và đời sống.

Ví dụ một số sản phẩm công nghệ thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện mà gia đình em đang sử dụng và mô tả sự tiện ích của chúng đối với cuộc sống:

• Nồi cơm điện chỉ cần cắm điện, bấm nút nấu đợi một lúc là có cơm dùng
• Máy giặt chỉ cần cắm điện, bật chế độ đợi một lúc quần áo được giặt sạch, vắt khô
• Quạt điện chỉ cần cắm điện, bấm số thi quạt sẽ chạy tỏa gió mát không cần quạt giấy

Biện pháp tiết kiệm điện ở gia đình và trên lớp học:

D. Hoạt động vận dụng

Tìm hiểu thực tiễn ở gia đình và địa phương để thực hiện yêu cầu sau:

• Nêu vai trò của điện năng trong sinh hoạt và sản xuất tại gia đình và địa phương
• Đưa ra một số ví dụ về biện pháp thực hiện tiết kiệm điện trong sinh hoạt và sản xuất gia đình và địa phương
• Tìm hiểu một số sản phẩm công nghệ thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện đã góp phần giúp cải thiện môi trường cũng như điều kiện kinh tế ở địa phương em.

Trả lời:

Vai trò của điện năng trong sinh hoạt và sản xuất tại gia đình và địa phương:

• Điện năng là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt nhân dân
• Điện năng là nguồn động lực cho các nhà máy hoạt động, nguồn năng lượng cho các máy và thiết bị
• Điện năng là điều kiện để phát triển tự động hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Một số ví dụ về biện pháp thực hiện tiết kiệm điện trong sinh hoạt và sản xuất gia đình và địa phương là:

• Lựa chọn các thiết bị tiết kiệm điện
• Lắp đặt thiết bị điện hợp lý, khoa học
• Sử dụng các loại bóng tiết kiệm điện năng như đèn Compact, đèn Tuýp, đền chữ U...
• Chỉ dùng máy giặt khi có đủ lượng quần áo để giặt và chỉ dùng chế độ giặt nước nóng khi thật cần thiết.
• Hạn chế mở tủ lạnh để đỡ tốn điện, để chế độ lạnh hợp lí.

Một số sản phẩm công nghệ thuộc lĩnh vực kĩ thuật điện góp phần cải thiện môi trường cũng như điều kiện kinh tế địa phương là: điều hòa, máy lọc nước, máy hút bụi....