Giải Công nghệ 8 sách VNEN bài 7: Vật liệu cơ khí

A. Hoạt động khởi động

Với những kiến thức đã được học và hiểu biết về thực tiễn, hãy thực hiện các yêu cầu sau:

1. Kể tên những dụng cụ, đồ dùng, máy móc, thiết bị trong gia đình em có một phần hoặc toàn bộ được làm bằng kim loại.

2. Quan sát chiếc xe đạp và hãy kể tên những chi tiết, bộ phận của xe được làm bằng kim loại.

Trả lời:

1. Tên những dụng cụ, đồ dùng, máy móc, thiết bị trong gia đình em có một phần hoặc toàn bộ được làm bằng kim loại là: tivi, tủ lạnh, máy giặt, máy bơm xe máy, ô tô, quạt, điều hòa, máy tính...

2. Những chi tiết, bộ phận của xe đạp được làm bằng kim loại là: Vành xe, giỏ đĩa, bàn đạp, giỏ xe, chân chống, khung xe, líp xe, dây xích, ổ bi,...

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Khái niệm về vật liệu cơ khí

Thực hiện yêu cầu:

1. Hãy xếp các vật liệu, đô vật và chi tiết trong hình 7.1 thành hai nhóm kim loại đen và kim loại màu

2. Hãy điền loại vật liệu của một số sản phẩm cơ khí vào ô trống tương ứng trong bảng 7.1

Trả lời:

1. Xếp các vật liệu, đô vật và chi tiết trong hình 7.1 thành hai nhóm kim loại đen và kim loại màu

2. Điền loại vật liệu vào ô trống tương ứng:

2. Tính chất cơ bản của vật liệu cơ khí

Trả lời câu hỏi:

1. Nghiên cứu tính chất của vật liệu cơ khí nhằm mục đích gì?

2. Khi chọn vật liệu làm dây dẫn điện cần quan tâm đến tính chất nào nhất?

Trả lời:

1. Nghiên cứu tính chất của vật liệu cơ khí nhằm tăng mục đích: chọn được vật liệu hợp lí, phù hợp với điều kiện chế tạo sản phẩm

2. Khi chọn vật liệu làm dây dẫn điện cần quan tâm đến tính chất vật lí nhất. Tính chất vật lí bao gồm: nhiệt độ nóng chảy, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt , khối lượng riêng.

3. Kim loại đen

Trả lời câu hỏi:

1. Người ta sơn các kết cấu công trình hoặc chi tiết làm bằng thép với mục đích chủ yếu là để cho đẹp hay để chống gỉ?

2. Tại sao các sản phẩm cơ khí bằng gang thường được chế tạo bằng phương pháp đúc?

3. Trong ba loại vật liệu là thép, đồng và nhôm thì loại nào cứng nhất, loại nào dẻo hơn, loại nào dẫn điện tốt nhất?

Trả lời:

1. Người ta sơn các kết cấu công trình hoặc chi tiết làm bằng thép với mục đích chủ yếu là để chống gỉ vì kim loại đen dễ bị ăn mòn khi tiếp xúc với muối ăn và tính chống ăn mòn kém.

2. Các sản phẩm cơ khí bằng gang thường được chế tạo bằng phương pháp đúc vì gang có tính chất cứng, giòn, tính đúc cao nên thường được dùng để đúc các chi tiết có hình dạng phức tạp như vỏ máy, các chi tiết ít chịu lực va đập.

3. Trong ba loại vật liệu là thép, đồng và nhôm thì:

• Thép là loại cứng nhất
• Đồng là loại dẫn điện tốt nhất
• Nhôm là loại dẻo nhất.

4. Kim loại màu

Trả lời câu hỏi:

1. Dây dẫn điện thường được chế tạo bằng kim loại đen hay kim loại màu? Tại sao?

2. Hãy kể tên một số đồ vật, chi tiết, thiết bị, ... trong gia đình được chế tạo bằng kim loại màu

3. Hãy lấy một ví dụ minh họa cho nhận định kim loại màu ít bị ô xi hóa trong môi trường.

Trả lời:

1. Dây dẫn điện thường được chế tạo bằng kim loại màu vì đa số kim loại màu đều có tính dẫn nhiệt và tính dẫn điện tốt.

2. Một số đồ vật, chi tiết, thiết bị... trong gia đình được chế tạo bằng kim loại màu là: vòng cổ bằng vàng, hoa tai vàng, lắc tay bạc, ấm nhôm, xong nhôm, lõi dây điện,...

3. Ví dụ minh họa cho nhận định kim loại màu ít bị ô xi hóa trong môi trường là: chiếc ấm nhôm để ngoài trời lâu ngày không bị gỉ, ăn mòn..

5. Chất dẻo

Trả lời câu hỏi:

1. Hãy nêu những ưu điểm của đồ dùng làm bằng chất dẻo?

2. Hãy kể tên một số đồ vật, chi tiết, thiết bị... khác trong gia đình được chế tạo bằng chất dẻo và nêu rõ là loại chất dẻo gì?

3. Hãy cho biết những vật dụng trong bảng 7.2 được làm bằng chất dẻo gì?

Trả lời:

1. Ưu điểm của đồ dùng làm bằng chất dẻo là nhẹ, có sự đàn hồi nên ít vỡ đổ, không thấm nước...

2. Tên một số đồ vật, chi tiết, thiết bị... khác trong gia đình được chế tạo bằng chất dẻo:

• Làn đựng thức ăn - chất dẻo nhiệt
• Cốc uống nước - chất dẻo nhiệt
• Chai nước - chất dẻo nhiệt
• Dép - chất dẻo nhiệt 
• Vỏ bút - chấ dẻo nhiệt rắn
• Tủ nhựa - chất dẻo nhiệt rắn
• Xe đạp nhựa - chất dẻo nhiệt rắn...

3. Những vật dụng trong bảng 7.2 được làm băng chất dẻo:

6. Cao su

Thực hiện yêu cầu:

1. Hãy nêu những ưu điểm của đồ dùng làm bằng cao su?

2. Hãy kể tên một số đồ vật, chi tiết, thiết bị... trong gia đình được chế tạo bằng cao su

Trả lời:

1. Ưu điểm của đồ dùng làm bằng cao su là: có độ đàn hồi tốt, khẩ năng giảm chấn tốt, cách điện và cách âm tốt, ít bị biến đổi khi gặp nóng lạnh và không tan trong nước.

2. Một số đồ vật, chi tiết, thiết bị... trong gia đình được chế tạo bằng cao su là: xăm xe, lốp xe, dép, đệm giường, bóng bay, ủng cao su, găng tay, thảm cao su...

C. Hoạt động luyện tập

1. Điền mũi tên vào vị trí cần thiết giữa các ô cho dưới đây để có sơ đồ phân loại vật liệu cơ khí phù hợp?

Trả lời:

2. Điền tên loại vật liệu của một số bộ phận, chi tiết trong xe máy vào bảng 7.3

Trả lời:

D. Hoạt động vận dụng

1. Nêu ví dụ các đồ vật, chi tiết, kết cấu có trong thực tế sử dụng các loại vật liệu cơ khí đã được liệt kê ở trên

2. Giải thích vì sao các đồ vật, chi tiết, kết cấu đó lại sử dụng loại vật liệu như vậy?

Trả lời:

1. Ví dụ các đồ vật, chi tiết, kết cấu có trong thực tế sử dụng các loại vật liệu cơ khí đã được liệt kê ở trên:

• Kim loại đen có: xích xe đạp, nồi gang, hàng rào bằng gang, chi tiết xe máy bằng thép...
• Kim loại màu có: ấm nhôm, nồi nhôm, nhẫn bạc, dây chuyền vàng...
• Chất dẻo: ghế nhựa, khay nhựa, bàn nhựa, rổ nhựa, tủ nhựa, chai can nhựa, đồ chơi nhựa, bát nhựa, bàn nhựa...
• Cao su: đệm giường, bóng bay, lốp xe máy, lốp xe ô tô, ủng cao su, găng tay cao su, dép cao su....

2. Các đồ vật, chi tiết, kết cấu đó lại sử dụng loại vật liệu như vậy vì mỗi loại vật liệu có những đặc tính riêng và ưu điểm riêng. Người sản xuất căn cứ vào ưu điểm của mỗi loại vật liệu để chế tạo ra những sản phẩm tối ưu nhất để đưa vào phục vụ đời sống con người.