[toc:ul]
I. Công nghiệp năng lượng
1. Vai trò
2. Cơ cấu, tình hình sản xuất và phân bố
Khai thác than | Khai thác dầu | Công nghiệp điện lực | |
Vai trò | Là nguồn năng lượng truyền thống cơ bản Là nhiên liệu cho công nghiệp nặng, luyện kim Là nguyên liệu cho công nghiệp hóa chất | Nhiên liệu quan trọng “ vàng đen ”. Nguyên liệu cho công nghiệp hoá chất, dược phẩm. | Cơ sở để phát triển nền công nghiệp hiện đại, đẩy mạnh tiến bộ khoa học kỉ thuật, nâng cao đời sống văn minh. Cơ cấu: Nhiệt điện, thuỷ điện, điện nguyên tử, điện tuabin khí…. |
Trữ lượng | Ước tính khoảng 13000 tỉ tấn trong đó ¾ là than đá. Khai thác khoảng 5 tỉ tấn/năm | Ước tính khoảng 400 – 500 tỉ tấn, chắc chắn 140 tỉ tấn. Khai thác khoảng 3.8 tỉ tấn/ năm. | Ước tính khoảng 15.000 tỉ KWh |
Phân bố | Nước khai thác nhiều là những nước có trữ lượng lớn: Trung Quốc, Hoa Kỳ, LB Nga… | Nước khai thác nhiều là những nước đang phát triển thuộc khu vực Tây Á và Tây Nam Á, Bắc Phi, Mỹ Latinh, Đông Nam Á. | Chủ yếu ở các nước phát triển và các nước công nghiệp hoá: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Canada, Trung Quốc, EU… |
Đặc điểm phân bố công nghiệp dầu mỏ và công nghiệp điện trên thế giới là:
Cơ cấu sử dụng năng lượng thế giới có sự thay đổi theo hướng giảm tỉ trọng củi gỗ, than đá: tăng tỉ trọng dầu khí, năng lượng nguyên tử, thủy điện và năng lượng mới.
Trong nhiều thế kỉ qua loài người đã tiêu dùng than, dầu mỏ, khí đối nhanh hơn chúng được hình thành. Từ năm 1990 trở đi, cứ mỗi năm bình quân mỗi người tiêu dùng khoảng 1,7 tấn tương đương dầu, tức là gấp khoảng 25 lần trọng lượng của bản thân mình.
Trong thế kỉ XX, do yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp, của công nghiệp hóa, ngành công nghiệp năng lượng được ưu tiên phát triển. Sự ra đời và phổ biến của máy hơi nước đã làm cho than đá trở thành nguồn nguyên liệu chính. Sau đó. dầu mỏ với những thuận lợi hơn trong việc sử dụng và vận chuyển, đã thay thế than đá và trở thành năng lượng quy đổi.
Tiếp theo, phương pháp sản xuất năng lượng điện với mức chi phí thấp đã trở thành năng lượng độc quyền. Do liên tiếp xảy ra các cuộc khủng hoảng dầu mỏ ở nhiều nước đã dẫn đến việc tìm và sử dụng các nguồn năng lượng hạt nhân.
Cuối thế kỉ XX do sự cạn kiệt năng lượng than, dầu khí; do hiện tượng hiệu ứng nhà kính, những cơn mưa axit, sự ô nhiễm các đại dương đã thúc đẩy con người tìm kiếm nguồn năng lượng mới là nguồn năng lượng sạch có thể tái tạo (năng lượng Mặt Trời, sức gió, địa nhiệt….).
a. Vai trò của ngành công nghiệp luyện kim đen:
b. Vai trò của ngành công nghiệp luyện kim màu: