Giải địa lí 11 cánh diều mới Bài 24 Thực hành: Viết báo cáo về hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản

II. NỘI DUNG THỰC HÀNH

Đề bài: Viết báo cáo ngắn gọn truyền đạt những nét nổi bật về hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản

Gợi ý báo cáo:

- Hợp tác khoa học và chuyển giao công nghệ

- Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản.

Hướng dẫn trả lời: 

 BÁO CÁO VỀ HOẠT ĐỘNG KINH TẾ ĐỐI NGOẠI CỦA NHẬT BẢN

1. Hợp tác khoa học và chuyển giao công nghệ:

Nhật Bản đang đứng vị trí dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ cao. Quốc gia này đã thực hiện nhiều chương trình hợp tác khoa học và chuyển giao công nghệ với các đối tác quốc tế, đặc biệt là các nước phát triển và đang phát triển. Điều này cho thấy cam kết của Nhật Bản trong việc chia sẻ kiến thức và kỹ thuật tiên tiến để cùng nhau giải quyết các thách thức toàn cầu.

Về hợp tác khoa học, Nhật Bản đã thực hiện nhiều dự án nghiên cứu chung với các cơ quan, trường đại học và viện nghiên cứu đối tác trên toàn thế giới. Các dự án này tập trung vào các lĩnh vực như công nghệ thông tin, sinh học, vật liệu tiên tiến và năng lượng tái tạo. Việc hợp tác nghiên cứu mang lại những lợi ích đáng kể, từ việc trao đổi kiến thức và trải nghiệm, đến việc cùng nhau nghiên cứu những vấn đề khoa học cấp bách, đem lại những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của cả Nhật Bản và đối tác quốc tế.

Về chuyển giao công nghệ, Nhật Bản đã xây dựng nhiều chương trình và dự án hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trong việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất và phát triển kinh tế. Qua việc chuyển giao công nghệ, Nhật Bản giúp các quốc gia đối tác tăng cường khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững. Các dự án này tập trung vào việc hỗ trợ các quốc gia đối tác phát triển công nghiệp chế tạo, nông nghiệp, chế biến, và các ngành công nghiệp khác. Nhờ đó, các quốc gia đối tác có thể tận dụng tối đa tiềm năng kinh tế và tài nguyên địa phương để phát triển.

2. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản:

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) là hai khía cạnh quan trọng trong hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản. Những nỗ lực này không chỉ giúp quốc gia này mở rộng thị trường và tăng cường tầm ảnh hưởng kinh tế quốc tế mà còn đóng góp tích cực vào việc xây dựng và phát triển các quốc gia đối tác.

a) Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Nhật Bản:

Nhật Bản là một trong những quốc gia hàng đầu thế giới về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Các doanh nghiệp Nhật Bản đã đầu tư vào nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, đóng góp vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế và tạo việc làm cho các quốc gia đối tác. ây là một trong những cách quan trọng mà Nhật Bản tận dụng tiềm năng kinh tế của các quốc gia đối tác và mở rộng hoạt động kinh doanh trên quy mô quốc tế. Theo dữ liệu của Tổ chức Thương mại và Phát triển (WTO), vào năm 2020, Nhật Bản đứng thứ tư về tổng lượng đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới, sau Hoa Kỳ, Trung Quốc và Hà Lan. Tổng giá trị FDI của Nhật Bản đạt khoảng 144 tỷ USD.

Nhật Bản đã chú trọng đầu tư vào các lĩnh vực chủ chốt của các quốc gia đối tác, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, hệ thống sản xuất công nghiệp và hạ tầng giao thông. Các ngành công nghiệp tiên tiến như ô tô, điện tử, y tế và khoa học công nghệ đều nhận được sự quan tâm và đầu tư mạnh mẽ từ các doanh nghiệp Nhật Bản. Ngoài ra, Nhật Bản cũng thúc đẩy đầu tư vào các lĩnh vực mới nổi, chẳng hạn như năng lượng tái tạo và trí tuệ nhân tạo.

FDI từ Nhật Bản luôn đứng đầu trong các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam, tính đến tháng 6/2021, Nhật Bản là quốc gia có mức đầu tư FDI cao nhất vào Việt Nam với tổng giá trị đạt khoảng 65 tỷ USD. Trong năm 2020, mặc dù ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, Nhật Bản vẫn tiếp tục là quốc gia đầu tư nhiều nhất vào Việt Nam, với số vốn đăng ký đạt khoảng 2,8 tỷ USD.

Các ngành thu hút đầu tư của Nhật Bản tại Việt Nam chủ yếu là ô tô, điện tử, năng lượng tái tạo, chế tạo máy móc và thiết bị công nghiệp. Các tập đoàn lớn như Toyota, Honda, Panasonic, Canon và Sumitomo đều đã đầu tư và hoạt động sản xuất tại Việt Nam, đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp trong nước.

b) Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản:

ODA là một phần quan trọng trong chính sách hỗ trợ phát triển của Nhật Bản, nhằm giúp các quốc gia đang phát triển cải thiện hạnh phúc và chất lượng cuộc sống của người dân, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững. Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, tổng giá trị ODA mà Nhật Bản cung cấp cho các quốc gia đối tác trong năm tài chính 2020 là khoảng 14 tỷ USD.
ODA của Nhật Bản tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như giáo dục, y tế, cơ sở hạ tầng, nước sạch và vệ sinh môi trường, năng lượng tái tạo, nông nghiệp và phát triển kinh tế. Nhiều dự án ODA của Nhật Bản đã giúp cải thiện chất lượng giáo dục và y tế, xây dựng hệ thống giao thông và cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển nông nghiệp bền vững, và cung cấp các giải pháp công nghệ tiên tiến cho các quốc gia đối tác.
Theo Báo cáo ODA của Nhật Bản năm 2020, tổng giá trị ODA của Nhật Bản cung cấp cho Việt Nam vào năm tài chính 2019 là khoảng 205,8 tỷ yên (tương đương khoảng 1,87 tỷ USD). Trong đó, hỗ trợ vốn với mục tiêu phát triển kinh tế chiếm tỷ trọng lớn, đóng góp vào các lĩnh vực như giao thông vận tải, năng lượng, nông nghiệp, và môi trường.
Các dự án ODA của Nhật Bản tại Việt Nam thường tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng, cải thiện giáo dục và y tế, phát triển nông nghiệp và hỗ trợ kỹ thuật công nghệ. Những dự án này đã góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và nâng cao năng lực phát triển của Việt Nam.