Giải địa lí 11 cánh diều mới bài 1 Sự khác biệt về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước

MỞ ĐẦU

Trên thế giới có hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, được chia thành nhiều nhóm nước khác nhau dựa theo các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội. Vậy những chỉ tiêu nào được sử dụng để phân biệt nhóm nước phát triển và đang phát triển? Các nhóm nước có sự khác biệt về kinh tế và một số khía cạnh xã hội như thế nào? Mời các em tham khảo nội dung bài học sau:

KIẾN THỨC MỚI

I. CÁC NHÓM NƯỚC 

Câu hỏi: Đọc thông tin, quan sát hình 1 và dựa vào bảng 1.1 hãy:

- Phân biệt các nước phát triển (Ca-na-đa, Cộng hòa Liên bang Đức) và các nước đang phát triển (Bra-xin, In-đô-nê-xi-a) về các chỉ tiêu: GNI/người, cơ cấu kinh tế và HDI.

- Xác định một số nước phát triển và đang phát triển trên hình 1.

Hướng dẫn trả lời: 

Phân biệt các nước phát triển và các nước đang phát triển về các chỉ tiêu: GNI/người, cơ cấu kinh tế và HDI:

- GNI/người: nhóm nước phát triển có thu nhập cao, nhóm nước đang phát triển có thu nhập trung bình đến thu nhập trung bình cao
- Cơ cấu kinh tế:

• Nhóm nước phát triển; tỉ trọng các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ cao; ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản chiếm tỉ trọng và thuế sản phẩm trừ trợ cấp chiếm tỉ trọng rất thấp
• Nhóm nước đang phát triển: tỉ trọng các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ chiếm tỉ trọng thấp hơn so với nhóm nước phát triển, ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản chiếm tỉ trọng và thuế sản phẩm trừ trợ cấp vẫn chiếm tỉ trọng khá cao.

- HDI: Nhóm nước phát triển thuộc mức rất cao, nhóm nước đang phát triển thuộc mức cao

* Một số nước phát triển và đang phát triển trên hình 1:

• Nước phát triển: Anh, Mỹ, Đức, Pháp,...
• Nước đang phát triển: Việt Nam, Lào, Campuchia, Mianma,...

II. SỰ KHÁC BIỆT VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CÁC NHÓM NƯỚC

1. Về kinh tế 

Câu hỏi: Đọc thông tin và dựa vào bảng 1.2, hãy trình bày sự khác biệt về kinh tế giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển.

Hướng dẫn trả lời: 

Sự khác biệt về kinh tế giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển:

- Về quy mô, tốc độ phát triển kinh tế:

• Các nước phát triển: quy mô kinh tế lớn và đóng góp lớn vào quy mô kinh tế toàn cầu, tốc độ tăng trưởng kinh tế khá ổn định
• Các nước đang phát triển: quy mô kinh tế nhỏ hơn, và đóng góp không lớn vào quy mô kinh tế toàn cầu, nhiều nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế khá nhanh

- Về cơ cấu kinh tế: 

• Các nước phát triển: chuyển dịch theo hướng phát triển nền kinh tế tri thức; ngành dịch vụ có đóng góp nhiều nhất trong GDP.
• Các nước đang phát triển: chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tỉ trọng ngành công nghiệp, xây dựng và ngành dịch vụ ngày càng tăng

- Về trình độ phát triển: 

• Các nước phát triển: có trình độ phát triển kinh tế cao, tập trung vào các ngành có hàm lượng khoa học công nghệ và tri thức cao.
• Các nước đang phát triển: có trình độ phát triển kinh tế còn thấp hơn, một số nước đang bắt đầu chú trọng phát triển các ngành có hàm lượng khoa học - công nghệ và tri thức cao

- Về GDP: 

• Các nước phát triển: cao
• Các nước đang phát triển: vừa phải

- Về tốc độ tăng trưởng GDP: 

• Các nước phát triển: khá ổn định
• Các nước đang phát triển: tăng nhanh

2. Về xã hội

Câu hỏi: Đọc thông tin và dựa vào bảng 1.3, hãy trình bày sự khác biệt về một số khía cạnh xã hội giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển.

Hướng dẫn trả lời: 

Sự khác biệt về một số khía cạnh xã hội giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển: