Giải sách bài tập GDCD 8 cánh diều bài 7: Xác định mục tiêu cá nhân

1. Em hãy kết nối các hình ảnh dưới đây thành một câu chuyện về chủ để xác định mục tiêu cá nhân và cho biết ý nghĩa của việc xác định mục tiêu cá nhân đối với mỗi người.

Hướng dẫn trả lời:

• Bạn A đã đặt ra mục tiêu cụ thể trong học tập vào đầu năm học. Cuối năm học, bạn A đã nhận được thành tích xuất sắc và được thầy cô tuyên dương trước toàn trường.

• Việc xác định mục tiêu cũng giúp cho những người trẻ hiện nay tìm được định hướng, tạo động lực, nuôi dưỡng đam mê và khao khát chinh phục những kế hoạch. Xác định mục tiêu cũng thúc đẩy con người phấn đấu, nỗ lực vươn lên những khó khăn, hướng tới một lối sống tích cực và có giá trị.

2. Em đồng tình với ý kiến nào dưới đây?

A. Xác định mục tiêu cá nhân giúp mỗi người có định hướng, động lực để đạt được mục tiêu đã đề ra.

B. Mọi mục tiêu cá nhân đặt ra đều sẽ trở thành hiện thực và chỉ cần có mục tiêu sẽ có thành công.

C. Xác định mục tiêu cá nhân giúp chúng ta có thể tiết kiệm thời gian, công sức, tiền của và tránh được những thất bại không đáng có..

D. Mục tiêu cá nhân mà mỗi người đặt ra cần phải phù hợp với thực tế và năng lực của bản thân.

E. Xác định mục tiêu cá nhân giúp mỗi người có cuộc sống tốt đẹp hơn.

G. Mục tiêu cá nhân làm cho mỗi người yên tâm trong học tập, công tác. 

Hướng dẫn trả lời:

Đồng tình với các ý kiến: A, C, D, E

3. Em hãy xác định loại mục tiêu cá nhân (theo lĩnh vực hoặc theo thời gian) được nhắc đến ở mỗi trường hợp dưới đây: 

A. Bạn G xác định mục tiêu dành 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể thao, nâng cao sức khỏe

B. Bạn T đặt mục tiêu mỗi ngày dành 1 tiếng để luyện nghe, nói tiếng Anh.

C. Bạn S đặt mục tiêu tiết kiệm được 300 000 đồng trong 3 tháng hè để mua đồ dùng học tập cho năm học mới

D. Bố của bạn X đặt mục tiêu kiếm đủ tiền để mua một chiếc xe mát trong 6 tháng tới.

Hướng dẫn trả lời:

A. Đây là mục tiêu theo thời gian. Bạn G xác định mục tiêu dành 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể thao, nâng cao sức khỏe. Đây là mục tiêu hàng ngày dự kiến thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể là mỗi ngày.

B. Đây cũng là mục tiêu theo thời gian. Bạn T đặt mục tiêu mỗi ngày dành 1 tiếng để luyện nghe, nói tiếng Anh. Mục tiêu này liên quan đến việc thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể là mỗi ngày.

C. Đây là mục tiêu theo cả lĩnh vực và theo thời gian. Bạn S đặt mục tiêu tiết kiệm được 300,000 đồng trong 3 tháng hè để mua đồ dùng học tập cho năm học mới. Mục tiêu này bao gồm cả việc tiết kiệm tiền (lĩnh vực) và có thời hạn rõ ràng là trong 3 tháng (theo thời gian).

D. Đây cũng là mục tiêu theo thời gian. Bố của bạn X đặt mục tiêu kiếm đủ tiền để mua một chiếc xe máy trong 6 tháng tới. Mục tiêu này liên quan đến việc thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể là trong 6 tháng tới.

4. Em hãy liệt kê các mục tiêu của bản thân theo lĩnh vực và thời gian thực hiện mục tiêu theo bảng dưới đây:

Hướng dẫn trả lời:

5. Em hãy liệt kê các bước lập kế hoạch thực hiện mục tiêu cá nhân và nêu nội dung của mỗi bước đó.

Hướng dẫn trả lời:

6. Đọc câu chuyện

HÃY SỐNG VỚI ƯỚC MƠ

Bạn tôi là chủ một trại ngựa ở San Ysidro, tên là Monty Roberts. Trại ngựa của anh là nơi thường xuyên diễn ra các cuộc quyên góp giúp thanh niên trong vùng thực hiện các dự án của họ. Một lần, chúng tôi được nghe anh kể câu chuyện như sau: 

Cách đây đã lâu, có một cậu bé nhà nghèo ngày ngày theo cha đi hết chuồng ngựa này đến chuồng ngựa khác, từ đường đua này đến đường đua khác, từ trang trại này đến trang trại khác để phụ cha huấn luyện ngựa. 

Một hôm, thầy giáo của cậu yêu cầu các học sinh viết về ước mơ của mình. Trong khi những học sinh khác mong muốn sẽ trở thành những kĩ sư, bác sĩ, cầu thủ bóng đá, diễn viên,... thì cậu bé đã viết một mạch về ước mơ của mình, rằng một ngày nào đó cậu sẽ là chủ một trại ngựa. Cậu còn vẽ cả sơ đồ của trại ngựa, ghi rõ vị trí tất cả các toà nhà, chuồng ngựa và đường đua. 

Bài viết hôm ấy cậu bé chỉ nhận được điểm F to tướng cùng lời ghi chú của thầy giáo “Ở lại gặp thầy sau giờ học”. Và sau đây là những lời cậu bé nghe được từ người thầy của mình: 

“Đây là một giấc mơ viễn vông đối với một đứa trẻ như em. Em không đủ khả năng làm chuyện đó đâu. Em có biết là để sở hữu một trại ngựa thi cần phải có số tiền lớn như thế nào không? Nào là tiền mua ngựa giống, mua đất dựng trang trại,... Em nên xác định mục tiêu của mình một cách thực tế hơn. Nếu em viết lại một bài khác, thầy sẽ xét lại điểm cho em".

Suốt cả tuần đó, cậu bé nghĩ ngợi rất nhiều. Cậu quyết định hỏi bố xem nên làm gì. Bố cậu bảo: 

- Này con trai, con phải tự mình quyết định thôi. Và bổ nghĩ rằng điều này rất quan trọng với con. 

Cuối cùng, sau những ngày đắn đo suy nghĩ, cậu quyết định nộp lại thầy giáo bài làm cũ mà không sửa đổi gì. Cậu mạnh dạn nói: 

– Thưa thầy, em xin được giữ lấy ước mơ và đồng ý nhận điểm kém ấy”. 

Kết thúc câu chuyện, Monty Roberts nói: 

- Tôi kể cho các bạn nghe câu chuyện này vì các bạn đang ngồi giữa trại ngựa rộng 200 mẫu của tôi. Tôi vẫn còn giữ bài kiểm tra đó, nó được lồng khung treo phía bên trên lò sưởi. - Ngưng một lúc, anh nói thêm: Một điều thú vị là vào mùa hè cách đây hai năm, người thầy cũ của tôi đã dẫn học sinh đến cắm trại cả tuần ở đây. Trước lúc chia tay, ông ấy nói với tôi: “Monty này, chính em đã cho thấy bài học về nghị lực để sống với ước mơ”

 (Phỏng theo Hạt giống tâm hồn) 

7. Chuẩn bị thi học kì, H mong muốn sẽ đạt điểm cao tất cả các môn Mong muốn là thế nhưng H không có kế hoạch ôn thi cụ thể, không xác định mục tiêu rõ ràng. Ngày đầu tiên, H rất chăm chỉ ôn tập các môn. H hảo hứng khoe với bạn trong một ngày đã ổn tập được tất cả các công thức toán, các cấu trúc ngữ pháp môn Tiếng Anh.... Thế nhưng, sự quyết tâm đó chỉ kéo dài trong một đêm. Hôm sau, H đi chơi cả ngày, bỏ bề bài vở. Thế là kết quả cuối kì đã không giống như H mong đợi. 

a) Em hãy nhận xét hành vi, việc làm của bạn H. 

b) Nếu là bạn của H, em sẽ khuyên bạn H như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

a) Nhận xét hành vi và việc làm của bạn H: Hành vi của H cho thấy một sự không nhất quán và thiếu quyết tâm trong việc ôn tập và chuẩn bị thi học kì. Ban đầu, H có động lực và quyết tâm cao để học tập và ôn tập, nhưng sau đó lại tỏ ra lơ là và bỏ bê việc ôn tập. Điều này gây ra sự không ổn định và không đồng đều trong quá trình học tập, dẫn đến kết quả thi không đạt được như mong muốn.

b) Nếu là bạn của H, em sẽ khuyên bạn H:

• Hãy xác định mục tiêu cụ thể mà H muốn đạt được trong kỳ thi học kì. Điều này giúp H tập trung và hướng dẫn quá trình học tập.

• Tạo một kế hoạch ôn tập cụ thể, bao gồm thời gian và các môn cần ôn tập. Chia mục tiêu thành những bước nhỏ và cụ thể để dễ dàng theo dõi tiến độ.

• Sử dụng thời gian một cách hiệu quả và có kế hoạch cụ thể để ôn tập. Hãy cân nhắc dành thời gian cho việc ôn tập hàng ngày và tránh lãng phí thời gian vào những hoạt động không liên quan.

8. Đầu năm học, An xác định mục tiêu phấn đấu của bản thân trong học tập và rèn luyện. An chia nhỏ các mục tiêu trong mỗi học kì, từng môn học và thời điểm hoàn thành mục tiêu. Nhờ vậy, An luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập ở trường. Thời gian còn lại, An còn giúp đỡ bố mẹ các công việc trong gia đình. Thấy An lúc nào cũng làm việc theo kế hoạch và mục tiêu đã xác định từ trước, Huy khuyên bạn không cần thiết phải làm như vậy, vì xác định mục tiêu cá nhân làm cho mỗi người không được tự do, thoải mái. 

a) Theo em, vì sao An luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập ở trường 

b) Em đồng tình với suy nghĩ của Huy không? Vì sao? 

Hướng dẫn trả lời:

a) An luôn hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập ở trường bởi vì An đã xác định và phân chia mục tiêu phấn đấu của mình một cách cụ thể và có kế hoạch chi tiết. Việc chia nhỏ các mục tiêu giúp An có cái nhìn rõ ràng về những gì cần làm và thời gian hoàn thành mỗi nhiệm vụ. Có mục tiêu cụ thể giúp An tập trung vào những gì quan trọng và tránh bị lạc lối trong quá trình học tập. Kế hoạch cụ thể giúp An tự quản lý thời gian và ưu tiên công việc một cách hiệu quả.

b) Em không đồng tình với suy nghĩ của Huy. Việc xác định mục tiêu cá nhân không làm cho mỗi người mất đi tự do và thoải mái, mà ngược lại, nó giúp tăng cường sự tự chủ và kiểm soát cuộc sống.

Việc có mục tiêu rõ ràng và kế hoạch chi tiết không bị gò ép sự tự do của người đó, mà thực tế là giúp họ sắp xếp thời gian và năng lực một cách thông minh hơn. Nếu không có mục tiêu, người ta có thể dễ dàng bị lạc lối, lãng phí thời gian vào những việc không mang lại giá trị thực sự. Việc xác định mục tiêu giúp định hình định hướng và tập trung vào những gì quan trọng.

Ngoài ra, việc hoàn thành các mục tiêu nhỏ theo kế hoạch mang lại sự tự hào và cảm giác đạt được, giúp tăng cường lòng kiên nhẫn và quyết tâm. Mỗi khi đạt được một mục tiêu, người đó sẽ cảm thấy động lực để tiếp tục phấn đấu hướng đến những thành tựu lớn hơn.

9. Em hãy nhận xét việc xác định mục tiêu cả nhân của các bạn học sinh trong mỗi trường hợp dưới đây. Theo em, để xác định mục tiêu cá nhân chúng ta cần đảm bảo những yếu tố nào? 

a. Quý áp dụng mô hình “SMART” để xác định các mục tiêu của bản thân trong việc rèn luyện sức khoẻ hằng ngày. Mỗi tuần, Quý đặt mục tiêu chạy bộ ít nhất 5 ngày, mỗi ngày 30 phút để tăng cường sức khoẻ, giúp học tập tốt hơn.

b. Mục tiêu của Hạnh trong năm học mới là đạt kết quả tốt tất cả các môn học, tham gia một số câu lạc bộ ngoại khoá và có thể phụ giúp bố mẹ một số công việc trong nhà. Tuy nhiên, Hạnh không xác định rõ ràng các công việc cụ thể phải làm, sắp xếp thời gian chưa hợp lí nên nhiều lúc Hạnh cảm thấy áp lực với mục tiêu của bản thân. 

Hướng dẫn trả lời:

a. Việc Quý áp dụng mô hình "SMART" để xác định mục tiêu cá nhân trong việc rèn luyện sức khoẻ hàng ngày là một điều tốt và hợp lý. Mục tiêu chạy bộ ít nhất 5 ngày mỗi tuần, mỗi ngày 30 phút để tăng cường sức khoẻ là cụ thể và đo lường được. Nó là cảm hứng để giúp Quý duy trì một lối sống lành mạnh và cân đối, cũng như cải thiện hiệu suất học tập. Mục tiêu này có tính thời hạn, và Quý có thể đánh giá tiến độ hàng tuần. Nếu tuân thủ đúng mục tiêu, Quý sẽ nhận thấy những cải thiện tích cực về sức khoẻ và tinh thần.

b. Mục tiêu của Hạnh trong năm học mới là rất tốt. Tuy nhiên, Hạnh cần điều chỉnh cách xác định và lập kế hoạch cho mục tiêu của mình. Mục tiêu của Hạnh cần phải cụ thể hơn, đảm bảo đáp ứng đầy đủ yếu tố SMART, để giúp Hạnh dễ dàng theo dõi tiến độ và điều chỉnh hành vi để đạt được thành công.

10. Em hãy viết một đoạn văn ngắn để bình luận câu danh ngôn liên quan đến chủ đề xác định mục tiêu cá nhân dưới đây: 

Nếu bạn đặt mục tiêu và theo đuổi chúng với tất cả lòng quyết tâm, tài năng sẽ đưa bạn tới những nơi khiến bạn phải ngạc nhiên 

Hướng dẫn trả lời:

Câu danh ngôn này rất đáng suy ngẫm. Xác định mục tiêu cá nhân và kiên trì theo đuổi chúng là chìa khóa để thành công trong cuộc sống và học tập. Khi bạn có mục tiêu rõ ràng và tập trung nỗ lực, bạn sẽ phát huy tối đa tài năng và tiềm năng cá nhân. Không chỉ có kiến thức, mà còn sự kiên nhẫn và quyết tâm giúp bạn vượt qua những khó khăn, thử thách trong học tập. Hãy hình dung rằng bạn là một hành trình chinh phục mục tiêu. Mỗi bước đi kiên nhẫn và mỗi nỗ lực không ngừng đều đóng góp vào việc phát triển tài năng của bạn. Có thể sẽ có những lúc bạn gặp khó khăn và thất bại, nhưng đừng từ bỏ. Chính những sai lầm và trở ngại đó sẽ giúp bạn học hỏi và trưởng thành. Khi bạn theo đuổi mục tiêu với lòng quyết tâm, thành quả sẽ khiến bạn ngạc nhiên. Bạn sẽ nhận thấy rằng mình có thể làm được những điều mà trước đây mình nghĩ là không thể. Cuối cùng, bạn sẽ tự hào vì những thành công mà bạn đạt được và những cống hiến mà bạn đã dành cho mục tiêu. Vậy hãy tin tưởng vào khả năng của bản thân và xác định mục tiêu cá nhân. Điều quan trọng là không chỉ xem mục tiêu là điểm đến cuối cùng, mà còn là quá trình hình thành và phát triển tài năng trong suốt chặng đường.

11. Em hãy sưu tầm, tìm hiểu và kể lại một tấm gương học sinh có mục tiêu phấn đấu rõ ràng, theo gợi ý: 

• Thông tin cơ bản về tấm gương mà em định kể, những thành tích mà bạn học sinh đó đã đạt được. 

• Chia sẻ cách bạn học sinh đó xác định mục tiêu và phấn đấu để đạt được mục tiêu như thế nào.

• Em học tập được điều gì từ tấm gương đó? 

Hướng dẫn trả lời:

Tấm gương học sinh mà em muốn kể là Vân Anh, một học sinh cấp 2 tại trường THCS Hương Sơn. Vân Anh đã tỏ ra là một tấm gương sáng với mục tiêu phấn đấu rõ ràng và thành tích đáng nể.

Vân Anh là một học sinh năng động và hăng say học tập. Cậu ấy luôn dành thời gian rèn luyện kiến thức, tham gia các câu lạc bộ học thuật và hoạt động tình nguyện. Với mục tiêu trở thành học sinh giỏi và có kết quả xuất sắc trong học tập, Vân Anh đã dành nhiều thời gian tự học, hỏi thầy cô, và ôn tập chăm chỉ.

Nhờ sự kiên nhẫn và đam mê, Vân Anh đã đạt được nhiều thành tích ấn tượng. Cậu ấy luôn đứng trong nhóm học sinh giỏi của lớp và đạt danh hiệu học sinh giỏi nhiều môn học tại trường. Đồng thời, Vân Anh cũng thường xuyên tham gia các cuộc thi học thuật và đạt giải cao.

Vân Anh xác định mục tiêu bằng cách đặt kế hoạch học tập cụ thể và hướng tới những thành công nhỏ trước khi đạt được mục tiêu lớn. Cậu ấy chủ động quản lý thời gian và dành thời gian tập trung học tập mỗi ngày. Vân Anh cũng biết giữ cân bằng giữa việc học và giải trí để duy trì động lực và sự hứng thú trong việc học tập.

Từ tấm gương của Vân Anh, em học tập được rằng xác định mục tiêu rõ ràng và chăm chỉ phấn đấu là chìa khóa để đạt được thành công trong học tập. Em nhận thấy rằng việc học tập đòi hỏi kiên nhẫn, đam mê, và quyết tâm. Bằng việc chủ động rèn luyện và tập trung vào mục tiêu, em có thể vượt qua mọi khó khăn và đạt được những thành công vĩ đại trong cuộc sống học tập và sự nghiệp.

12. Em hãy sưu tầm một số cách lập kế hoạch thực hiện mục tiêu cá nhân mang lại hiệu quả. 

Hướng dẫn trả lời:

1. Xác định mục tiêu cụ thể và rõ ràng: Đầu tiên, hãy xác định mục tiêu cụ thể mà bạn muốn đạt được. Mục tiêu nên được mô tả rõ ràng, có thời hạn và đo lường được.

2. Phân chia mục tiêu thành các bước nhỏ hơn: Chia mục tiêu lớn thành những bước nhỏ hơn và xác định thời gian hoàn thành cho mỗi bước. Điều này giúp bạn dễ dàng hơn trong việc tiến triển và theo dõi tiến độ của mục tiêu.

3. Thiết lập thời hạn cụ thể: Đặt một thời hạn cụ thể cho mục tiêu của bạn. Điều này sẽ tạo sự cạnh tranh với thời gian và giúp bạn tập trung vào hoàn thành mục tiêu trong khoảng thời gian nhất định.

4. Tạo lịch trình hàng ngày hoặc tuần: Tạo lịch trình công việc hàng ngày hoặc tuần giúp bạn tổ chức thời gian và đảm bảo rằng bạn dành thời gian cho các hoạt động quan trọng để đạt được mục tiêu.

5. Ghi chép và theo dõi tiến độ: Sử dụng một cuốn sổ ghi chép hoặc ứng dụng để ghi lại tiến độ công việc và đánh giá tiến trình của bạn. Điều này giúp bạn theo dõi việc thực hiện mục tiêu và đưa ra điều chỉnh nếu cần thiết.

6. Xác định và vượt qua những thách thức: Định rõ những khó khăn và thách thức có thể xảy ra trong quá trình thực hiện mục tiêu. Nắm vững cách vượt qua chúng và không để chúng làm trì hoãn hoặc làm mất động lực của bạn.

7. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người khác: Đôi khi, có thể cần sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp. Hãy chia sẻ mục tiêu của bạn với họ để họ có thể động viên và giúp đỡ bạn.

8. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch: Định kỳ đánh giá tiến độ và kết quả của kế hoạch thực hiện mục tiêu. Nếu cần thiết, điều chỉnh kế hoạch để tăng cường hiệu quả và tiến gần hơn đến mục tiêu.

13. Là công dân – học sinh, em đã và sẽ xác định mục tiêu của bản thân như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Là một công dân - học sinh, việc xác định mục tiêu của bản thân là rất quan trọng để phát triển và thành công trong cuộc sống và học tập. Để xác định mục tiêu, em có thể thực hiện các bước sau:

1. Tự tìm hiểu và tự nhận thức: Hãy tự tìm hiểu về bản thân, sở thích, đam mê, và điểm mạnh. Nhận thức rõ về những gì em thực sự yêu thích và muốn theo đuổi là bước đầu tiên để xác định mục tiêu.

2. Đặt mục tiêu cụ thể và đo lường: Hãy đặt mục tiêu cụ thể, rõ ràng và có thể đo lường được. Chia nhỏ mục tiêu lớn thành các bước nhỏ hơn và thiết lập các tiêu chí để đánh giá tiến độ và thành công.

3. Xác định ưu tiên: Hãy đánh giá và xác định những mục tiêu quan trọng và ưu tiên hàng đầu. Điều này giúp em tập trung nỗ lực và tài nguyên vào những mục tiêu quan trọng nhất.

4. Lập kế hoạch và hành động: Từ mục tiêu đã xác định, hãy lập kế hoạch và thực hiện hành động cụ thể để đạt được mục tiêu. Điều này bao gồm việc đặt lịch trình, chia sẻ công việc và nỗ lực, và theo dõi tiến độ.

5. Kiên trì và sẵn lòng thay đổi: Trong quá trình xác định và thực hiện mục tiêu, sẽ có những khó khăn và thất bại. Kiên nhẫn và sẵn lòng thay đổi phương pháp nếu cần sẽ giúp em vượt qua những thử thách và tiếp tục phấn đấu.

6. Tự đánh giá và phát triển: Thường xuyên đánh giá tiến độ và hiệu quả của việc đạt được mục tiêu. Học hỏi từ những sai sót và điều chỉnh kế hoạch để ngày càng hoàn thiện và phát triển bản thân.