Khái quát về tác giả Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi (1380 – 1442) hiệu là Ức Trai, quê gốc tại làng Ngái (Chi Ngại), huyện Phượng Sơn, lộ Lạng Giang (nay thuộc huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương). Ông mất ngày 19 – 9 – 1442, niên hiệu Đại Bảo thứ ba, trong vụ án Lệ Chi Viên (tức vụ án Trại Vải, huyện Gia Lương, nay thuộc Bắc Ninh), vụ án tru di tam tộc oan khốc nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Ông là nhà văn hoá, nhà thơ lớn của dân tộc, người mở đầu cho sáng tác thơ Nôm ở Việt Nam.
Khái quát về tập thơ Quốc âm thi tập
- Quốc âm thi tập gồm 254 bài, là tập thơ Nôm sớm nhất hiện còn.
- Nội dung Quốc âm thi tập phản ánh vẻ đẹp con người Nguyễn Trãi: người anh hùng với lí tưởng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân; nhà thơ với tình yêu thiên nhiên, quê hương, con người, cuộc sống,...
- Thể thơ thất ngôn Đường luật của Trung Quốc đã được Nguyễn Trãi sử dụng thuần thục như một thể thơ dân tộc, có khi chen vào chỗ thích hợp một số câu lục ngôn (câu sáu chữ).
- Quốc âm thi tập được chia thành bốn phần: Vô đề, môn thì lệnh (thời tiết), môn hoa mộc (cây cỏ), môn cầm thú (thú vật). Phần Vô đề gồm toàn thơ không có tựa đề, nhưng được sắp xếp thành một số mục: Ngôn chí (nói lên chí hướng), Mạn thuật (kể ra một cách tản mạn), Tự thán (tự than), Tự thuật (tự nói về mình), Bảo kính cảnh giới (Gương báu rắn mình),...