BÀI 10: BASE

Câu 1: Khi nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch acid, quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Ngược lại, khi nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch base, quỳ tím chuyển sang màu xanh. Base là gì? Base có những tính chất nào? Có mấy loại base?

Hướng dẫn trả lời:

Là hợp chất mà phân tử có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hydroxide (OH-). Khi tan trong nước, phân tử base sẽ tạo ra ion OH-

Tính chất:

• Làm quỳ tím chuyển xanh và làm dung dịch phenolphthalein thành màu hồng.

• Tác dụng với một số acid tạo thành muối và nước.

Chia loại:

• Base tan tốt trong nước: kiềm.

• Base không tan trong nước.

1. KHÁI NIỆM BASE 

Tìm hiểu khái niệm base

Câu 1: Thành phần phân tử của base có đặc điểm gì chung?

Hướng dẫn trả lời:

Có nhóm (OH−).

Câu 2: Hãy cho biết mối quan hệ giữa số nhóm OH và hoá trị của kim loại trong phân tử base.

Hướng dẫn trả lời:

Số nhóm OH = hoá trị của kim loại 

Câu 3: Trường hợp nào base được gọi là kiềm?

Hướng dẫn trả lời:

Base tan được trong nước.

Câu 4 : Viết công thức chung của base chứa kim loại M hoá trị n.

Hướng dẫn trả lời:

M(OH)_n.

Tìm hiểu tính tan trong nước của các Base

Câu 5: Màu sắc của các base không tan là đặc trưng cho kim loại (M) hay nhóm hydroxide (OH)?

Hướng dẫn trả lời:

Cho kim loại (M).

Câu 6: Sử dụng bảng tính tan ở Phụ lục 1, hãy xác định các base sau đây tan hay không tan trong nước: NaOH; Fe(OH)₃; Fe(OH)₂; KOH.

Hướng dẫn trả lời:

Base tan: NaOH; KOH.

Base không tan: Fe(OH)₃; Fe(OH)₂.

2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA BASE

Thí nghiệm dung dịch base ( kiềm) làm đổi màu chất chỉ thị

Câu 1: Hãy nhận xét sự đổi màu của các chất chỉ thị ở Thí nghiệm 1 và 2.

Hướng dẫn trả lời:

Thí nghiệm 1: Quỳ tím chuyển xanh.

Thí nghiệm 2: Dung dịch phenolphthalein chuyển hồng.

Câu 2: Nếu thay dung dịch NaOH bằng dung dịch KOH người ta cũng thấy chất chỉ thị đổi màu tương tự. Sự đổi màu chất chỉ thị là do ion nào gây nên?

Hướng dẫn trả lời:

Do ion OH− gây nên.

Câu 3: Bằng cách đơn giản nào ta có thể nhận biết dung dịch có tính base?

Hướng dẫn trả lời:

Sử dụng giấy quỳ tím hoặc dung dịch phenolphthalein 

Thí nghiệm base tác dụng với acid

Câu 4: Nêu hiện tượng xảy ra sau khi cho dung dịch HCl vào ở Thí nghiệm 3. Giải thích.

Hướng dẫn trả lời:

Hiện tượng: Dung dịch mất màu 

Giải thích:

+ Trước phản ứng dung dịch có màu hồng do NaOH có môi trường base làm hồng phenolphthalein.

+ Sau phản ứng, muối NaCl có môi trường trung tính không làm đổi màu phenolphthalein.

Câu 5: Người ta thường dùng hoá chất có tính acid để tẩy rửa máy móc, thiết bị đã dính dầu mỡ nên nước thải thường có tính acid cao. Nếu không làm sạch nước thải thì dễ gây hại cho môi trường. Theo em, với nước thải công nghiệp nói trên, người ta thường dùng hoá chất gì để xử lí?

Hướng dẫn trả lời:

Dung dịch kiềm hay được sử dụng là nước vôi trong (Ca(OH)2).