Tải giáo án Powerpoint Ngữ văn 7 KNTT bài: Thực hành tiếng việt - Dấu câu, biện pháp tu từ

CHÀO CẢ LỚP! CHÀO MỪNG CÁC EM TỚI BUỔI HỌC NÀY!

KHỞI ĐỘNG

Quan sát tranh và đặt câu, trong câu có sử dụng một biện pháp tu từ đã học.

Tiết...

DẤU CÂU,
BIỆN PHÁP TU TỪ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Phần 1:

ÔN TẬP KIẾN THỨC

Phần 2:

LUYỆN TẬP

Phần 1: ÔN TẬP KIẾN THỨC

     Quan sát ví dụ và cho biết dấu gạch ngang trong câu sau có tác dụng gì?

Ví dụ: Lan – người bạn thân nhất của tôi đã đạt được học bổng đi du học Mỹ.

Dấu gạch ngang

• Thường được đặt ở đầu dòng để đánh dấu lời nói của nhân vật hoặc để liệt kê.
• Đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu; nối các từ trong một liên danh.

Biện pháp tu từ

• So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
• Nhân hoá là gắn cho đồ vật, cây cối, con vật,... những đặc điểm, thuộc tính của người, nhằm làm cho đối tượng được miêu tả gần gũi, sinh động.
• Điệp ngữ là lặp lại một từ ngữ để nhấn mạnh, khẳng định, liệt kê,...

Phần 2: LUYỆN TẬP

BÀI TẬP 1

Đọc hai câu văn sau và thực hiện những yêu cầu bên dưới:

1. Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...
2. Đẹp quá đi, mùa xuân ơi – mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến.

• Nêu công dụng của dấu gạch ngang trong các câu văn trên.
• Theo em, nếu không có các cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung của những câu văn trên sẽ thay đổi như thế nào?
• Dấu gạch ngang dùng trong ý a, b để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu.
• Nếu không có cách cụm từ thì nội dung các câu sẽ sơ sài, người đọc không hiểu được ngụ ý của tác giả trong câu, hiểu được tình cảm của tác giả dành cho mùa xuân của Hà Nội, của miền Bắc.

BÀI TẬP 2

Chỉ ra biện pháp tu từ so sánh trong các câu sau. Cho biết điểm tương đồng giữa các đối tượng được so sánh với nhau trong mỗi trường hợp và nêu ý nghĩa của sự tương đồng đó:

1. Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần và tôi cũng xây mộng ước mơ, nhưng yêu nhất mùa xuân không phải là vì thế.
2. Cuối tháng Giêng có những đêm không mưa, trời sáng lung linh như ngọc, chỉ chừng mười giời tối thì trăng mọc cao lên đỉnh đầu.

Cặp so sánh:

• Đôi mày ai - trăng mới in ngần chỉ sự thanh tân, tươi trẻ, dịu dàng.
• Trời sáng lung linh - ngọc chỉ vẻ đẹp của ánh sáng trong, thanh khiết, có sắc màu ảo diệu.

ð Nhà văn bộc lộ tài năng sáng tạo qua việc tạo ra những liên tưởng bất ngờ, kết nối những sự vật tưởng như rất khác nhau.

BÀI TẬP 3

Hãy chỉ ra biện pháp tu từ được dùng trong các câu văn sau và nêu tác dụng của biện pháp đó:

1. Chàng trai kia yêu màu xuân, phải chăng là tại lúc đôi mùa giao tiễn nhau, chàng tưởng như nghe thấy đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động trong cuộc đời thay thường xuyên của cuộc đời?
2. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa.
3. đôi mùa giao tiễn nhau, đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động.
4. vài con ong siêng năng.

à Biện pháp tu từ nhân hoá thể hiện những rung động của nhà văn lan toả vào cảnh vật, thiên nhiên phóng chiếu nội tâm con người.

BÀI TẬP 4

Đọc câu văn sau và thực hiện các yêu cầu:

Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con, ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.

1. Chỉ ra biện pháp tu từ ở những cụm từ in đậm.
2. Biện pháp tu từ đó còn được thể hiện ở những từ ngữ nào trong câu?
3. Nêu tác dụng của biện pháp đó.

    Biện pháp tu từ điệp ngữ ở những cụm từ in đậm “ai cấm được” và ở những cụm từ khác như “đừng thương”, tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ đối với nhịp điệu câu văn và trong việc tạo cảm xúc cho người đọc.

VẬN DỤNG

    Em hãy viết đoạn văn ngắn 5 - 7 câu, nêu cảm nhận của em về một người thân mà em yêu quý trong đoạn văn có sử dụng dấu gạch ngang.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

• Hoàn thành các bài tập số 5 (trang 111).
• Soạn bài: Chuyện cơm hến trang 111.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE, HẸN GẶP LẠI!