[toc:ul]
BPTT | Khái niệm | Tác dụng |
So sánh
| là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng đê làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. | tạo ra những hình ảnh cụ thể, sinh động, giúp người nghe dễ hình dung về sự vật, sự việc được miêu tả. |
Câu hỏi tu từ | Câu hỏi tu từ là câu hỏi được đặt ra nhưng không nhằm mục đích tìm kiếm câu trả lời hoặc câu trả lời đã nằm ngay trong câu hỏi, nhằm nhấn mạnh nội dung người dùng muốn gửi gắm. Câu hỏi tu từ được đặt ra nhằm tập trung sự chú ý của người nghe, người đọc vào một mục đích cụ thể nào đó. | Làm cho lời văn trở nên sinh động, đem lại cho người đọc những tưởng tượng lý thú. |
1. Bài tập 1
- Các dòng thơ được bố trí thành từng cặp có sự đối lập:
=> Cách bố trí như vậy cho người đọc thấy được sự đối lập giữa hình ảnh cây tre và mẹ. Thời gian trôi đi, cây cau càng lớn, càng tươi tốt nhưng mẹ thì càng già đi. Qua đó thể hiện nỗi niềm xót xa, tình cảm của con dành cho mẹ.
2. Bài tập 2
- Khổ thơ sử dụng biện pháp so sánh: Miếng cau khô - Mẹ
- Tác dụng của biện pháp so sánh:
+ Làm cho khổ thơ giàu hình ảnh.
+ Gợi ra sự vất vả của cuộc đời mẹ. Những lo toan, khó khăn của cuộc đời đã rút cạn sức lực của mẹ.
+ Thể hiện sự thấu hiểu, niềm thương cảm của con dành cho mẹ.
3. Bài tập 3
- Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?" cũng chính là câu hỏi tự vấn bản thân. Qua câu hỏi tu từ đó, người con thể hiện nỗi buồn, sự vô vọng khi không thể níu kéo thời gian chậm lại. Câu thơ thể hiện tình cảm sâu sắc, tình yêu thương của con dành cho mẹ.
- Câu hỏi trong bài thơ Ông đồ (Vũ Đình Liên): Người thuê viết nay đâu?, Hồn ở đâu bây giờ?
- Tác dụng của những câu hỏi tu từ: Tác giả sử dụng những câu hỏi tu từ để thể hiện nỗi day dứt, bất lực trước thời thế. Cảnh vật, con người vẫn như vậy nhưng thời thế thay đổi, không ai còn trọng Nho giáo, trọng chữ Nho nữa. Câu hỏi tu từ kết thúc bài thơ còn thể hiện niềm tiếc thương cho một tài năng không còn được trọng vọng.