Giải chi tiết Sinh học 12 CTST Bài 10: Mối quan hệ giữa kiểu gene – kiểu hình – môi trường

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Cây phù dung (Hibiscus mutabilis) với sắc hoa thay đổi liên tục (buổi sáng hoa nở màu trắng, đến trưa sẽ chuyển sang màu hồng và buổi tối lại đổi thành màu đỏ sẫm) đã tạo nên sự độc đáo và sức hút vô cùng kì lạ. Nguyên nhân nào đã giúp hoa phù dung có khả năng chuyển màu độc đáo đến vậy?

Bài làm chi tiết:

Sự tương tác giữa kiểu gene của hoa với môi trường là nguyên nhân giúp hoa phù dung có khả năng chuyển màu.

I. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GENE VÀ MÔI TRƯỜNG

Câu 1: Sự biểu hiện của gene chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

Bài làm chi tiết:

Các cá thể có cùng kiểu gene nhưng sinh trưởng và phát triển trong các môi trường khác nhau có thể có kiểu hình khác nhau.

=> Sự biểu hiện gene phụ thuộc vào sự tương tác giữa kiểu gene và môi trường.

Câu 2: Quan sát Hình 10.4, đọc đoạn thông tin và trả lời câu hỏi: 

a) Bố mẹ di truyền kiểu gene hay kiểu hình cho thế hệ sau? Lấy ví dụ.

b) Giải thích tại sao trong cùng một điều kiện sống, các kiểu gene khác nhau lại có khả năng phản ứng khác nhau?

Bài làm chi tiết:

a, Bố mẹ di truyền kiểu gene cho thế hệ sau.Ví dụ bố mẹ di truyền kiểu gene quy định màu hoa cho đời sau.

b, Dù trong cùng một điều kiện môi trường, các kiểu gene khác nhau sẽ có mức phản ứng khác nhau (tương tác khác nhau) do chúng có cấu trúc và chức năng khác nhau.

Luyện tập: Nêu một số ví dụ thường biến.

Bài làm chi tiết:

Ví dụ thường biến:

• Loài chim hồng hạc sống ở vùng có nhiều tôm thì sẽ có một màu lông rất đỏ.

• Cáo tuyết có một bộ lông màu trắng nhưng khi vào mùa tuyết tan thì màu lông chuyển sang màu nâu.

• Thằn lằn Nam Mỹ (giống với tắc kè hoa) đổi màu da theo môi trường mà nó tiếp xúc. 

II. MỨC PHẢN ỨNG

Câu 3: Mức phản ứng của sinh vật có di truyền cho đời con không? Giải thích.

Bài làm chi tiết:

Do mức phản ứng của sinh vật do kiểu gene quy định, mà kiểu gene được di truyền qua các thế hệ nên mức phản ứng của sinh vật có được di truyền cho thế hệ sau.

Luyện tập: Hãy cho thêm ví dụ về mức phản ứng rộng và mức phản ứng hẹp.

Bài làm chi tiết:

• Ví dụ về mức phản ứng rộng: Năng suất cây trồng có thể thay đổi trong một khoảng rộng do ảnh hưởng của điều kiện đất đai, khí hậu, nước tưới, kỹ thuật canh tác,...

• Ví dụ về mức phản ứng hẹp: nhóm máu của người do gene quy định và dưới tác động của môi trường thì không đổi.

III. ỨNG DỤNG THỰC TIỄN CỦA MỨC PHẢN ỨNG

Câu 4: Quan sát Hình 10.5 và cho biết trong sản xuất nông nghiệp, yếu tố nào quyết định năng suất tối đa của một kiểu gene.

Bài làm chi tiết:

Yếu tố giống và biện pháp, kĩ thuật chăm sóc quyết định năng suất tối đa của một kiểu gene trong sản xuất nông nghiệp.

Vận dụng: Trong sản xuất nông nghiệp, bên cạnh những biện pháp, kĩ thuật chăm sóc, người ta còn sử dụng biện pháp nào để nâng cao năng suất và chất lượng vật nuôi, cây trồng? Giải thích.

Bài làm chi tiết:

Ngoài các biện pháp trên, biện pháp chọn giống chất lượng cao còn sử dụng để nâng cao năng suất và chất lượng vật nuôi, cây trồng. Cụ thể, giống có chất lượng tốt hơn sẽ cho năng suất cao hơn, sinh trưởng nhanh và tăng khả năng chống chịu với các điều kiện khắc nghiệt của môi trường.