Giải chi tiết Công nghệ chăn nuôi 11 Cánh diều mới bài 17: Một số kiểu chuồng nuôi gia súc và gia cầm

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Trong chăn nuôi, vì sao vật nuôi cần phải có chuồng nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

• Bảo vệ vật nuôi khỏi các tác nhân bên ngoài: Chuồng nuôi giúp bảo vệ vật nuôi khỏi các yếu tố bên ngoài như thời tiết, các loài động vật săn mồi hoặc tác nhân gây bệnh.
• Kiểm soát chất lượng dinh dưỡng và giảm rác thải: Chuồng nuôi cho phép chủ vườn nuôi kiểm soát chất lượng dinh dưỡng của thức ăn và giảm thiểu lượng rác thải do vật nuôi sản xuất.
• Kiểm soát bệnh tật và sự lây lan: Chuồng nuôi giúp kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của các bệnh tật giữa các vật nuôi và giữ cho chúng trong một môi trường an toàn và khỏe mạnh.
• Tăng hiệu quả sinh sản: Chuồng nuôi cung cấp một môi trường thuận tiện cho việc sinh sản và nuôi con của các vật nuôi, giúp tăng hiệu suất và giảm tỷ lệ tử vong của con vật.
• Dễ quản lý: Chuồng nuôi cho phép chủ vườn nuôi dễ dàng quản lý và theo dõi sức khỏe và hiệu suất của vật nuôi.

1. PHÂN LOẠI CHUỒNG NUÔI

Câu hỏi 1: Có những kiểu chuồng nuôi gia súc, gia cầm phổ biến nào? Hãy nêu ưu và nhược điểm của các loại chuồng nuôi này.

Hướng dẫn trả lời:

Có 3 kiểu chuồng: 

• Kiểu chuồng kín: Chuồng được thiết kế khép kín hoàn toàn với hệ thống kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi tự động (quạt thông gió, hệ thống làm mát,...), phù hợp với phương thức nuôi công nghiệp, quy mô lớn. Kiểu chuồng này dễ quản lí và kiểm soát dịch bệnh do ít chịu tác động của môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống khá lớn.
• Kiểu chuồng hở. Chuồng được thiết kế thông thoáng tự nhiên, có bạt hoặc rèm che linh hoạt, phù hợp với quy mô nuôi bản công nghiệp, chặn thả tự do. Kiểu chuồng này có chỉ phi đầu tư thấp hơn chuồng kín nhưng khó kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi và dịch bệnh.
• Kiểu chuồng kín - hở linh hoạt là kiểu chuồng kín không hoàn toàn. Các dãy chuồng được thiết kế hở hai bên với hệ thống bat che hoặc hệ thống cửa đóng mở linh hoạt. Cuối dãy chuồng có hệ thống làm mát và quạt thông gió. Khi thời tiết thuận lợi, chuồng được vận hành như chuồng hở. Khi thời tiết không thuận lợi (nắng nóng, rét,...), chuồng được vận hành như chuồng kín. 

Luyện tập 1: Hãy cho biết tên chuồng nuôi ở Hình 17.1

Hướng dẫn trả lời:

Hình a: chuồng kín

Hình b: chuồng kín - hở linh hoạt

Hình c: chuồng hở

2. YÊU CẦU VỀ CHUỒNG NUÔI

Câu hỏi 1: Chuồng nuôi gia súc, gia cầm cần đảm bảo các yêu cầu xây dựng nào?

Hướng dẫn trả lời:

• Vị trí, địa điểm
• Mặt bằng xây dựng
• Chia khu riêng biệt
• Thiết kế chuồng
• Nền chuồng
• Mái chuồng
• Dụng cụ, trang thiết bị chăn nuôi
• Hệ thống xử lí chất thải

Câu hỏi 2: Hãy kể tên các thiết bị được sử dụng trong chuồng nuôi lợn thịt công nghiệp

Hướng dẫn trả lời:

• Máng ăn tự động
• Núm uống tự động

Câu hỏi 3: Chuồng nuôi lợn thịt khép kín có những yêu cầu gì để đảm bảo độ thông thoáng trong chuồng?

Hướng dẫn trả lời:

• Chuồng cần được thiết kế với hệ thống thông gió hiệu quả để đảm bảo không khí trong chuồng luôn thoáng mát
• Cần có hệ thống điều hòa không khí

Luyện tập 1: Hãy mô tả kiểu chuồng nuôi lợn thịt ở Hình 17.2

Hướng dẫn trả lời:

Chuồng kín được chia ô, có cửa sổ kính lấy ánh sáng. Chuồng có hệ thống máng ăn tự động và núm uống tự động.

Câu hỏi 4: Vì sao trong chuồng nái đẻ phải chia hai ô hoặc sử dụng cũi để tách riêng lợn mẹ và lợn con?

Hướng dẫn trả lời:

Để tránh lợn mẹ đè con khi nằm.

Vận dụng 1: Hãy tìm hiểu các kiểu chuồng nuôi lợn tại địa phương. Các kiểu chuồng này có ưu và nhược điểm gì?

Hướng dẫn trả lời:

Địa phương em thường dùng kiểu chuồng hở

Ưu điểm: chi phí đầu tư thấp

Nhược điểm: Khó kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi và dịch bệnh

Câu hỏi 5: Vì sao gà con mới nở cần được nuôi úm trong quây?

Hướng dẫn trả lời:

Câu hỏi 6: Hãy cho biết điểm khác biệt giữa chuồng gà thịt nuôi nền với chuồng gà đẻ nuôi nền

Hướng dẫn trả lời:

Câu hỏi 7: Việc sử dụng chuồng lồng trong nuôi gà đẻ có những ưu và nhược điểm gì?

Hướng dẫn trả lời:

Ưu điểm: 

• Chuồng lồng giúp tiết kiệm diện tích so với việc nuôi gà đẻ trên mặt đất.
• Gà mẹ và trứng được bảo vệ an toàn hơn trong chuồng lồng, không bị động vật hoặc người khác đánh bắt hoặc ăn trộm.
• Việc thu hoạch trứng và chăm sóc gà con dễ dàng hơn, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.

Nhược điểm: Kiểm soát dịch bệnh gặp khó khăn khi mà có quá nhiều con vật trong cùng một ô chuồng lớn, khả năng lây lan dịch bệnh là rất cao.

Luyện tập 2: Hãy mô tả và phân biệt kiểu chuồng nuôi gà ở Hình 17.6 và Hình 17.7

Hướng dẫn trả lời:

Chuồng kín cho gà thịt nuôi nền: Gà được nuôi tập trung trên nền. Nền chuồng có thể là bê tông, xi măng, nền gạch hoặc nền đất nện. Chuồng nuôi nền thường sử dụng đệm lót với trấu dày 5 – 10 cm hoặc sử dụng tấm nhựa có rãnh giúp thoát phân để giữ chuồng nuôi sạch sẽ. Mật độ nuôi trung bình 5 – 7 con/m2.

Chuồng gà đẻ nuôi lồng: Chuồng gà đẻ nuôi lồng được thiết kế giống như chuồng gà nuôi nền chỉ khác hệ thống lồng nuôi. Lồng nuôi được thiết kế bằng thép không gỉ. Mỗi lồng đơn có chiều dài 40 cm, rộng 40 cm, cao phía sau 40 cm và phía trước 45 – 47 cm để tạo đáy nghiêng 10° để trứng lăn ra mảng trứng. Máng trứng rộng 10 – 15 cm đặt phía trước lồng. Lồng kép thường có chiều dài 120 cm, mỗi lồng gồm 3 ngăn, mỗi ngăn nuôi 4 con gà.

Vận dụng 2: Hãy tìm hiểu các kiểu chuồng nuôi gà thịt và gà đẻ ở địa phương em

Hướng dẫn trả lời:

Địa phương em hầu hết dùng chuồng gà nuôi nền

Câu hỏi 8: Vì sao trong chuồng nuôi bò nên chia ô cá thể?

Hướng dẫn trả lời:

Để tránh bò tranh giành thức ăn hay húc nhau.

Câu hỏi 9: Máng ăn và máng uống trong chuồng nuôi bò được bố trí như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Máng ăn và máng uống được bố trí dọc theo lối cấp thức ăn, phía trước mỗi dãy chuồng.

Luyện tập 3: Hãy mô tả các yêu cầu của chuồng nuôi bò ở Hình 17.8

Hướng dẫn trả lời:

Chuồng được chia ô cá thể, bò được nuôi ở hai phía, ở giữa có lối cấp thức ăn

Câu hỏi 9: Trong chuồng nuôi bò hiện đại, hệ thống cảm biến được sử dụng với mục đích gì?

Hướng dẫn trả lời:

Để kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi

Vận dụng 3: Địa phương em đang sử dụng những kiểu chuồng nuôi bò nào? Hãy mô tả đặc điểm của những kiểu chuồng đó.

Hướng dẫn trả lời:

Địa phương em sử dụng chuồng kín hai dãy. Bò được nuôi ở hai phía, ở giữa có lối cấp thức ăn. Máng ăn và máng uống được bố trí dọc theo lối cấp thức ăn.