Giải chi tiết Công nghệ chăn nuôi 11 Cánh diều mới bài 22: Khái quát về bảo vệ môi trường trong chăn nuôi

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Vì sao phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

1. TÌNH HÌNH Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG CHĂN NUÔI

Câu hỏi 1: Vì sao sản xuất chăn nuôi là một trong những nguồn gây ra ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, gây biến đổi khí hậu?

Hướng dẫn trả lời:

• Chăn nuôi phát thải tới 18% tổn số khí nhà kính (tính quy đổi theo CO2) Chăn nuôi tạo ra 65% tổng lượng N2O, 37% lượng CH4, 64% tổng lượng NH3 do hoạt động của loài người tạo nên.
• Hằng ngày, vật nuôi thải ra một lượng phân và nước tiểu rất lớn, tương đương 5 - 8% khối lượng cơ thể. Ngoài ra, lượng thức ăn thừa, xác vật nuôi, vật dụng chăm sóc... cũng làm tăng lượng chất thải.
• Chỉ có khoảng 60% lượng chất thải chăn nuôi được xử lí, phần còn lại được thải trực tiếp ra môi trường.

Luyện tập 1: Quan sát bảng 22.1, hãy nhận xét về lượng chất thải của các loài vật nuôi ở Việt Nam.

Hướng dẫn trả lời:

Lượng chất thải của các loài vật nuôi của cơ sở chăn nuôi gia đình cao gấp nhiều lần so với lượng chất thải của các loài vật nuôi ở trang trại. Cụ thể, lượng chất thải của lợn từ các hộ gia đình cao gấp 5 lần lượng chất thải của lợn từ các trang trại; lượng chất thải của gia cầm từ các hộ gia đình cao gấp 8 lần lượng chất thải của gia cầm từ các trang trại; lượng chất thải của bò từ các hộ gia đình cao gấp 30 lần lượng chất thải của bò từ các trang trại

Câu hỏi 2: Nguyên nhân nào gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

Do nguồn chất thải trong chăn nuôi không được quản lí và xử lí đúng kĩ thuật

Câu hỏi 3: Các loại chất thải chủ yếu trong chăn nuôi là gì? Vì sao chúng là nguồn gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

Các chất thải chăn nuôi chủ yếu gồm: chất thải rắn (phân, chất độn chuồng, thức ăn thừa hoặc rơi vãi, xác vật nuôi,...), chất thải lỏng (nước tiểu, nước tắm, nước rửa chuồng....) và chất thải khí (khi thở của vật nuôi, khi do phân huỷ chất thải hữu cơ,...)

Những chất thải này là nguồn gây ra ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi vì chúng chứa các chất độc hại và gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, như mùi hôi, khí độc, nhiễm khuẩn, ô nhiễm nước, đất, không khí, và ảnh hưởng đến sức khỏe con người, động vật, đa dạng sinh học và các quá trình sinh thái.

Luyện tập 2: Theo em, xác vật nuôi bị vứt ra môi trường như hình 22.1 gây ra những tác hại gì? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Tác hại khi vứt xác vật nuôi xuống ao/hồ như hình:

• Ô nhiễm nguồn nước: Xác vật nuôi chứa nhiều chất hữu cơ và các chất dinh dưỡng như nitơ và photpho, khi bị vứt vào sông hồ, chúng sẽ phân hủy sinh ra các chất độc hại như khí độc và chất độc hại khác. Các chất độc hại này sẽ làm cho chất lượng nước giảm đi và ảnh hưởng đến sức khỏe của các sinh vật sống trong nước, cũng như người sử dụng nước.
• Bốc mùi hôi thối: Xác vật nuôi bị vứt vào sông hồ sẽ phân hủy sinh ra các khí độc hại như hidro sulfua, amoniac, metan, gây mùi hôi khó chịu và làm ô nhiễm không khí.

2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG CHĂN NUÔI

Câu hỏi 1: Vì sao phải bảo vệ môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

Vì: 

• Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi ảnh hưởng tới sức khỏe con người
• Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi ảnh hưởng sức khỏe của vật nuôi và lây lan dịch bệnh
• Chất thải chăn nuôi được xử lí đúng kĩ thuật sẽ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi
• Chăn nuôi phát thải các nguồn gây ô nhiễm môi trường, gây mất cân bằng sinh thái và gây biến đổi khí hậu toàn cầu

Vận dụng 1: Làm thế nào để có thể giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi?

Hướng dẫn trả lời:

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, cần thực hiện các biện pháp sau đây:

• Thực hiện các tiêu chuẩn chăn nuôi bền vững: Việc thực hiện các tiêu chuẩn chăn nuôi bền vững như VietGAP, Global GAP, Organic,... sẽ giúp kiểm soát tốt hơn các chất thải và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
• Xử lý chất thải: Chất thải từ chăn nuôi như phân bón, chất thải hữu cơ và hóa học cần được xử lý đúng cách, tránh vứt trực tiếp vào môi trường. Các biện pháp xử lý có thể bao gồm sử dụng hệ thống xử lý nước thải, xử lý phân bón bằng các phương pháp sinh học hoặc đốt cháy.
• Sử dụng kỹ thuật nuôi bền vững: Sử dụng kỹ thuật nuôi bền vững như hệ thống nuôi thả rông, sử dụng thức ăn hữu cơ, bổ sung enzyme, phân hủy vi sinh vật,... sẽ giảm thiểu lượng chất thải và các chất độc hại trong chăn nuôi.
• Tái sử dụng và tái chế: Tái sử dụng và tái chế các chất thải trong chăn nuôi sẽ giảm thiểu lượng chất thải đưa ra môi trường.