[toc:ul]
I. TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH BÀI HỌC
1. Những dấu tích của người tối cổ được tìm thấy ở đâu?
Người tối cổ sống rải rác khắp nơi trên nước ta:
- Địa điểm : Người tối cổ được tìm thấy ở :
- Hang Thẩm Khuyên , Thẩm Hai (Lạng sơn)
- Núi Đọ ,Quan Yên, (Thanh Hoá)
- Xuân Lộc (Đồng Nai)
- Thời gian: cách đây khoảng 40 - 30 vạn năm.
- Công cụ và hiện vật: chiếc răng hoá thạch và rìu đá ghè đẽo thô sơ
2. Ở giai đoạn đầu Người tinh khôn sống như thế nào?
- Thời gian: Khoảng 3-2 vạn năm trước đây, Người tối cổ chuyển thành Người tinh khôn.
- Địa điểm : ở mái đá Ngườm (Thái Nguyên), Sơn Vi (Phú Thọ)...
- Công cụ : những chiếc rìu bằng hòn cuội, ghè đẽo thô sơ, có hình thù rõ ràng.
3. Giai đoạn phát triển của Người tinh khôn có gì mới?
- Thời gian: Khoảng 12.000 đến 4.000 năm trước đây.
- Địa điểm : Ở Hoà Bình, Bắc Sơn (Lạng sơn), Quỳnh Văn (Nghệ An), Hạ Long (Quảng Ninh), Bàu Tró (Quảng Bình)
- Công cụ : được cải tiến:
- Chế tác công cụ đá với kỹ thuật mài ở lưỡi sắc hơn.
- Ngoài ra có công cụ với các nguyên liệu khác nhau: bằng xương, bằng sừng và đồ gốm.
=> Vừa tạo điều kiện mở rộng sản xuất, vừa nâng cao dần cuộc sống.
II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1: Người tối cổ là những người như thế nào?
Trả lời:
Người tối cổ là người chỉ khác loài vượn chút ít, đã biết đi bằng hai chi sau. Dùng hai chi trước để cầm nắm, tránh nhô ra phía trước, biết sử dụng những hòn đá, cành cây để làm công cụ.
Câu 2: Nhìn trên lược đồ trang 26, em có nhận xét gì về địa điểm sinh sống...
Nhìn trên lược đồ trang 26, em có nhận xét gì về địa điểm sinh sống của người tối cổ trên đất nước ta?
Trả lời:
Trên đất nước ta, người tối cổ sống khắp nơi từ Bắc, Trung, Nam
- Ở miền Bắc, người tối cổ sống ở Lạng Sơn
- Miền Trung, người tối cổ sống ở Thanh Hóa
- Miền Nam, người tối cổ sống ở Đồng Nai.
=> Qua đó có thể nói: Việt Nam là một trong cái nôi của loài người.
Câu 3: Em thử so sánh công cụ ở hình 19 và hình 20.
Trả lời:
- Công cụ hình 1 là rìu đá núi Đọ ( Thanh Hóa) rất đơn giản, hình thủ không rõ ràng, chỉ ghè đẽo qua loa.
- Công cụ hình 2 là công cụ chặt ở Nậm Lun (Lai Châu) tuy được ghè đẽo nhỏ sơ nhưng có hình thù rõ ràng hơn.
Câu 4: So sánh công cụ ở hình 20 với các công cụ ở hình 21, 22, 23.
Trả lời:
- Hình 20 (trang 23, sgk) công cụ chặt ở Nậm Lun ( Lai Châu) là chiếc rìu bằng hòn cuội được ghè đẽo thô sơ, có hình thù rõ ràng.
- Hình 21 ( rìu đá Hòa Bình), hình 22 ( rìu đá Bắc Sơn), hình 23 ( rìu đá Hạ Long): Hình thù rõ ràng hơn, lưỡi rìu sắc hơn vì thế lao động hiệu quả hơn.
III. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Em hãy lập bảng hệ thống các giai đoạn phát triển của thời nguyên thủy...
Em hãy lập bảng hệ thống các giai đoạn phát triển của thời nguyên thủy ở nước ta theo mẫu: Thời gian, địa điểm chính, công cụ.
Câu 2: Giải thích sự tiến bộ của rìu mài lưỡi so với rìu ghè đẽo?
Trả lời:
So với rìu ghè đẽo thì rìu mài lưỡi đã có những tiến bộ hơn nhiều.
Rìu mài lưỡi do tác dụng của mài nên lưỡi sắc hơn so với ghè đẽo. Do đó, hiệu quả lao động của rìu mài lưỡi sẽ cao hơn so với sử dụng rìu ghè đẽo.