Giải sách bài tập Lịch sử 11 Kết nối bài 10: Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông (Thế kỉ XV)
Hướng dẫn giải bài 10: Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông (Thế kỉ XV) SBT Lịch sử 11 kết nối. Đây là sách bài tập nằm trong bộ sách "Kết nối tri thức" được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết học sinh sẽ nắm bài học tốt hơn.
Bài tập 1: Hãy xác định chỉ một ý trả lời đúng cho các câu hỏi từ 1 đến 6 dưới đây.
1. Mục đích cuộc cải cách của Lê Thánh Tông là gì?
A. Tăng cường quyền lực của hoàng đế và bộ máy nhà nước
B. Hoàn thiện bộ máy nhà nước
C. Ổn định tình hình chính trị để phát triển kinh tế, văn hoá
D. Tăng cường tiềm lực, đối phó với giặc ngoại xâm
2. Bộ máy hành chính cấp địa phương dưới thời vua Lê Thánh Tông gồm các cấp nào?
A. Đạo - phủ - huyện - xã - thôn
B. Đạo - phủ - huyện - hương - xã
C. Đạo thừa tuyên - phủ - huyện - châu - xã
D. Đạo - phủ - huyện - châu - xã
3. Chính sách nào của vua Lê Thánh Tông đã giúp tập trung tối đa quyền lực vào tay nhà vua?
A. Bãi bỏ chức Tể tướng, Đại hành khiển, các cơ quan do vua trực tiếp chỉ đạo
B. Chia cả nước thành 13 đạo thừa tuyên
C. Ban hành bộ Luật Hồng Đức để bảo vệ lợi ích của triều đình
D. Tăng cường lực lượng quân đội triều đình
4. Phương thức tuyển chọn quan lại chủ yếu dưới thời vua Lê Thánh Tông là gì?
A. Tiến cử
B. Khoa cử
C. Ứng cử
D. Tập ấm
5. Bộ luật được ban hành dưới vua Lê Thánh Tông là:
A. Quốc triều hình phạt
B. Hình thư
C. Hình luật
D. Hoàng Việt luật lệ
6. Cuộc cải cách hành chính của vua Lê Thánh Tông không mang lại kết quả nào đối với tình hình Đại Việt lúc bấy giờ?
A. Hoàn thiện bộ máy nhà nước
B. Đưa chế độ quân chủ Việt Nam phát triển đến đỉnh cao
C. Ổn định chính trị để phát triển kinh tế, văn hoá
D. Thúc đẩy quá trình khai hoang và mở rộng lãnh thổ
Hướng dẫn trả lời:
A
C
A
B
A
D
Bài tập 2: Hãy xác định câu đúng hoặc sai về cải cách của vua Lê Thánh Tông ( thế kỉ XV) trong các câu dưới đây
1. Năm 1460, vua Lê Thánh Tông lên ngôi trong bối cảnh tình hình đất nước lâm vào khủng hoảng, tình trạng quan lại lộng quyền, tham nhũng…..ngày càng trở nên phổ biến
2. Cả nước chia thành 5 đạo ( Đông, Tây, Nam, Bắc và Hải Tây) khiến cho quyền lực của những người đứng đầu mối đạo rất lớn, là mầm mống của xu hướng phân tán quyền lực
3. Ở trung ương, vua Lê Thánh Tông nắm mọi quyền hành và trực tiếp chỉ đạo các cơ quan chuyên môn
4. Năm 1466, vua V xoá bỏ 5 đạo, chia đất nước thành 13 đạo thừa tuyên và phủ Trung Đô ( Thăng Long)
5. Năm 1483, Nhà nước ban hành bộ Hoàng triều luật lệ ( Luật Hồng Đức) gồm 722 điều với nhiều quy định mang tính dân tộc sâu sắc
6. Điểm chung trong cuộc cải cách của Hồ Quý Ly và Lê Thánh Tông về giáo dục khoa cử đó là nhiều khoa thi được tổ chức để tuyển chọn người tài cho bộ máy nhà nước
Hướng dẫn trả lời:
- Câu đúng: 2, 3, 6
- Câu sai:
1 - vua Lê Thánh Tông lên ngôi trong bối cảnh đất nước đã từng bước ổn định
4 - vua Lê Thánh Tông chia đất nước thành 12 đạo thừa tuyên và phủ Trung Đô
5 - Nhà nước ban hành bộ Quốc triều hình luật
Bài tập 3: Ghép lĩnh vực của cột A với biện pháp cải cách ở cột B sao cho phù hợp với biện pháp cải cách của vua Lê Thánh Tông
Cột A | Cột B | |
1. Đặt ra Lục Khoa | a. để đào tạo, tuyển dụng nhân tài cho đất nước | |
2. Đặt ra Lục Tự | b. để tôn vinh những người đỗ đại khoa | |
3. Chú trọng hoàn thiện luật pháp ban hành bộ Quốc triều hình luật | c. để giúp việc cho Lục Bộ | |
4. Chú trọng giáo dục và khoa cử | d. để theo dõi, giám sát hoạt động của Lục Bộ | |
5. Dựng bia đá ở Văn Miếu | e. để quản lí nhà nước |
Hướng dẫn trả lời:
1 - d, 2 - c, 3 - e, 4 -a, 5 -b
Bài tập 4: Lập và hoàn thành bảng thống kê về các nội dung chủ yếu trong cuộc cải cách của vua Lê Thánh Tông
Lĩnh vực | Nội dung cải cách | Ý nghĩa |
Hành chính | ||
Pháp luật | ||
Quân đội và quốc phòng | ||
Kinh tế | ||
Văn hoá, giáo dục |
Hướng dẫn trả lời:
Lĩnh vực | Nội dung cải cách | Ý nghĩa |
Hành chính | Trung ương: - Xoá bỏ hầu hết các chức quan đại thần, vua trực tiếp nắm mọi quyền hành - Hoàn thiện Lục bộ: đặt Lục tự, Lục khoa, hoàn thiện các cơ quan chuyên môn Địa phương: - Xoá bỏ 5 đạo, chia cả nước thành 13 thừa tuyên và phủ Trung đô - Lệnh cho các thừa tuyên vẽ bản đồ, tập hợp lại thành Hồng Đức bản đồ sách Quan lại: - Tuyển chọn qua khoa cử, kiểm tra năng lực định kì - Trọng dụng những người có năng lực và phẩm chất tốt | - Tăng cường tính hiệu lực và hiệu quả của bộ máy quan lại, góp phần quan trọng vào ổn định và phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội - Mô hình quân chủ thời Lê sơ trở thành khuôn mẫu của các nhà nước phong kiến ở Việt Nam từ thế kỉ XVI đến cuối thế kỉ XVIII. |
Pháp luật | Ban hành Quốc triều Hình luật (1483) với nhiều điểm tiến bộ | |
Quân đội và quốc phòng | - Cải tổ hệ thống quân đội, định lệ thưởng - phạt - Rèn luyện quân sĩ, thi khảo võ nghệ để tuyển chọn tướng sĩ | |
Kinh tế | - Ban hành chính sách quân điền, lộc điền - Quy định lại thuế khoá, khuyến khích việc canh nông | |
Văn hoá, giáo dục | - Đề cao Nho giáo, chú trọng việc biên soạn quốc sử,... - Luật hoá việc sử dụng lễ, nhạc, quy chế thi cử - Phát triển giáo dục, khoa cử, trọng dụng nhân tài,... |
Bài tập 5: Dựa vào kiến thức đã học và tìm hiểu từ sách, báo, internet về cải cách của vua Lê Thánh Tông ( thế kỉ XV), em hãy nêu ra một số bài học có thể vận dụng, kế thừa trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay
Hướng dẫn trả lời:
Một số bài học kinh nghiệm từ cuộc cải cách của vua Lê Thánh Tông có thể vận dụng, kế thừa trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay:
- Trên lĩnh vực chính trị:
+ Thực hiện nguyên tắc “trên dưới liên kết hiệp đồng, trong ngoài kiềm chế lẫn nhau” trong hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước;
+ Thực hiện nguyên tắc “chức vụ và trách nhiệm nghiêm minh, quyền lợi và nghĩa vụ tương xứng”;
+ Quản lý nhà nước bằng pháp luật, đề cao pháp luật;
+ Tuyển chọn cán bộ, công chức nhà nước một cách công khai, minh bạch;
+ Tăng cường công tác giám sát, đánh giá năng lực của cán bộ, công chức nhà nước.
+ Kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, làm trong sạch bộ máy nhà nước;
- Trên lĩnh vực văn hóa - giáo dục: chú trọng phát triển giáo dục và trọng dụng nhân tài.