Giải sách bài tập Lịch sử 11 Kết nối bài 4: Sự phát triển của chủ nghĩa xã hội từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay

Bài tập 1: Hãy xác định chỉ một phương án đúng cho các câu từ 1 đến 9 dưới đây.

1. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, chủ nghĩa xã hội được mở rộng ở

A. Đông Âu, một số nước ở châu Á và khu vực Mỹ la tinh

B. Đông Âu và một số nước Châu Á

C. một số nước Châu Á và khu vực Mỹ la tinh

D. một số nước Tây Âu, Đông Âu và khu vực Mỹ la tinh

2. Thành tựu nổi bật trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu từ năm 1949 đến giữa những năm 70 của thế kỉ là

A. từ những nước nghèo đã trở thành những nước công nghiệp mới (NIsC)

B. tự phóng được vệ tinh nhân tạo lên quỹ đạo Trái Đất

C. từ những nước nghèo đã trở thành các quốc gia công - nông nghiệp phát triển

D. đi đầu về công nghiệp điện hạt nhân

3. Sau khi cách mạng thắng lợi, một nhà nước mới ra đời ở Trung Quốc với tên là:

A. Cộng hoà Trung Hoa

B. Cộng hoà Dân chủ Trung Hoa

C. Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa

D. Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Trung Hoa

4. Công cuộc đổi mới ở Việt Nam bắt đầu từ năm nào?

A. Năm 1976

B, Năm 1978

C. Năm 1982

D. Năm 1986

5. Từ khi thực hiện cải cách mở cửa (12 - 1978) đến nay, quy mô nền kinh tế Trung Quốc so với thế giới thay đổi như thế nào?

A. Đứng vị trí thứ tám trên thế giới

B. Đứng vị trí thứ năm trên thế giới

C. Đứng vị trí thứ ba trên thế giới

D. Đứng vị trí thứ hai trên thế giới

6. Mốc thời gian nào đánh dấu sự chấm dứt chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô?

A. Tháng 12 - 1989

B. Tháng 12 - 1919

C. Tháng 12 - 1990

D. Tháng 12 - 1992

7. Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến sự tan rã của chế độ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu là gì?

A. Do đường lối lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô và các nước Đông Âu mang tính chủ quan, duy ý chí; chậm đổi mới cơ chế quản lí,....

B. Tình trạng lạc hậu về khoa học - kĩ thuật, không theo kịp sự phát triển chung của thế giới

C. Chậm tiến hành cải cách, sửa đổi và khi thực hiện cải cách lại mắc phải nhiều sai lầm

D. Sự chống phá của các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước

8. Ý nào không đúng về biện pháp cải cách về kinh tế mà Cu ba thực hiện nhằm đi theo con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội?

A. Thực hiện cải cách kinh tế từng bước, có chọn lọc

B. Chủ trương xây dựng nền kinh tế tập trung do Nhà nước quản lí

C. Chú trọng phát triển công nghiệp quốc phòng

D. Chú trọng đến các ngành nghề mới như: công nghiệp du lịch, công nghệ sinh học, khai thác dầu khí,...

9. Ý nào không phải là thành tựu về khoa học - công nghệ của công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc?

A. Phong tàu Thần Châu vào không gian

B. Dẫn đầu thế giới về công nghiệp điện hạt nhân

C. Xây dựng hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu

D. Phát triển mạnh hạ tầng kĩ thuật số, trung tâm dữ liệu hiện đại

Hướng dẫn trả lời:

1. A

2. C

3. C

4. D

5. D

6. B

7. A

8. C

9. B

Bài tập 2: Hãy xác định câu đúng hoặc câu sai về sự phát triển của chủ nghĩa xã hội từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai và giải thích ngắn gọn câu sai

1. Thắng lợi của Hồng quân Liên Xô trong Chiến tranh thế giới thứ hai đã thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ La - tinh phát triển mạnh mẽ

2. Sau khi Trung Quốc hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, năm 1950, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa được thành lập

3. Sau khi Bức tường Béc - lin sụp đổ (1989), việc thống nhất nước Đức được thực hiện với sự sáp nhập Cộng hoà Dân chủ Đức vào Cộng hoà Liên bang Đức

4. Từ nửa sau những năm 82 của thế kỉ XX, tốc độ tăng trưởng kinh tế của các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu bắt đầu có sự suy giảm

5. Tháng 12 - 1991, Nhà nước Liên bang Xô viết tan rã, chấm dứt chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sau 100 năm tồn tại

Hướng dẫn trả lời:

- Câu đúng: 1,3

- Câu sai: 

2 -  vì Cộng hoà Nhân dân Trung hoa thành lập năm 1949

4 - Các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu bắt đầu có sự suy giảm về kinh tế từ nửa sau những năm 70 của thế kỉ XX

5 - Nhà nước Liên bang Xô viết tan rã sau hơn 70 năm tồn tại

Bài tập 3: Ghép các ý ở cột A với các ý ở cột B sao cho phù hợp về nội dung lịch sử

3.1. Về sự thành lập của các nhà nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu

3.2. Về các giai đoạn phát triển của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu

Hướng dẫn trả lời:

3.1 Ghép: 1 -a; 2 - c, d,h,i; 3 - b; 4 -g

3.2 Ghép 1 -a,c,d,g; 2 -b,e,h

Bài tập 4: Hãy lập và hoàn thành bảng những nét chính về sự mở rộng của chủ nghĩa xã hội ở châu Á và khu vực Mỹ la -tinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai.

Hướng dẫn trả lời:

Bài tập 5:

5.1. Dựa vào kiến thức đã học và khai thác tư liệu dưới đây, hãy giải thích nguyên nhân dẫn đến sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô

TƯ LIỆU: Do duy trì quá lâu những khiếm khuyết của mô hình cũ của chủ nghĩa xã hội, chậm trễ trong cách mạng khoa học và công nghệ, nhiều nước xã hội chủ nghĩa đã lâm vào khủng hoảng trầm trọng. Ở một số nước, Đảng Cộng sản và công nhân không còn nắm vai trò lãnh đạo, chế độ xã hội đã thay đổi.

5.2. Theo em những nguyên nhân trên, nguyên nhân nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

5.1. Nguyên nhân đến sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô:

Thứ nhất, duy trì quá lâu những  khiếm khuyết của mô hình cũ của chủ nghĩa xã hội cùng đường lối lãnh đạo của Đảng Cộng sản ở LIên Xô và các nước Đông Âu mang tính chủ quan, duy trì ý chí; áp dụng máy móc mô hình kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp trong nhiều năm, chậm đổi mới cơ chế và hệ thống quản lí kinh tế

Thứ hai, chậm chễ trong cách mạng khoa học và công nghệ, những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại không được áp dụng kịp thời vào sản xuất; năng suất lao động xã hội suy giảm dẫn tới tình trạng trì trệ kéo dài về kinh tế, sự sa sút, khủng hoảng lòng tin trong xã hội

Thứ ba, Đảng Cộng sản và công nhân không còn nắm vai trò lãnh đạo, quá trình cải cách, cải tổ phạm sai lầm nghiêm trọng về đường lối, cách thức tiến hành. Sự xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản khiến cho khủng hoảng ngày càng nghiêm trọng, trực tiếp dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu, sự tan rã của Liên Xô.

Thứ tư, hoạt động chống phá của các lực lượng thù địch ở trong và các thế lực bên ngoài góp phần làm tăng tình trạng bất ổn và rối loạn

5.2. Nguyên nhân quan trọng nhất đo slaf do đường lối lãnh đạo của Đảng Cộng sản ở Liên Xô và các nước Đông Âu mang tính chủ quan, duy ý chí, áp dụng máy móc mô hình kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp trong nhiều năm, chậm đổi mới cơ chế và hệ thống quản lí kinh tế,..... vì đó là nguyên nhân mang tính chi phối các đường lối, chính sách của một quốc gia.

Bài tập 6: Trình bày khái quát những nét chính về chủ nghĩa xã hội từ năm 1991 đến nay.

Hướng dẫn trả lời:

- Ở châu Á, từ năm 1991 đến nay, các nước Trung Quốc, Việt Nam, Lào,... từng bước tiến hành cải cách, mở cửa, đổi mới, kiên định đi lên con đường xây dựng xã hội chủ nghĩa, đạt được những thành tựu to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội và các lĩnh vực khác.

+ Từ tháng 12/1978, Trung Quốc thực hiện công cuộc cải cách mở cửa, chuyển đổi thành công sang nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế, xã hội.

+ Công cuộc đổi mới ở Việt Nam (bắt đầu từ năm 1986) đã đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và tình trạng kém phát triển, trở thành nước đang phát triển có thu nhập trung bình, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện rõ rệt.

+ Từ năm 1986, Lào thực hiện đường lối đổi mới toàn diện theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Sau hơn 35 năm đổi mới, nhân dân Lào giành được những thành tựu cơ bản, thực hiện thành công hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng, bảo vệ đất nước và hội nhập quốc tế, đồng thời tạo điều kiện cho người dân được thụ hưởng thành quả phát triển kinh tế, xã hội.

- Ở khu vực Mỹ Latinh, từ năm 1991, mặc dù phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là lệnh cấm vận kéo dài của Mỹ và phương Tây, Cuba vẫn quyết tâm đi theo con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội, thực hiện cải cách kinh tế và đạt được những thành tựu quan trọng.

=> Những thành tựu của công cuộc đổi mới, cải cách ở các nước châu Á, khu vực Mỹ Latinh là cơ sở vững chắc để chứng minh chủ nghĩa xã hội có sức sống, có triển vọng thực sự trên thế giới, đồng thời khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của thời đại.

Bài tập 7: Khai thác thông tin dưới đây.

Thông tin: Về kinh tế, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Trung Quốc đã tăng từ 367,9 tỉ nhân dân tệ (1978) lên 82700 tỉ nhân dân tệ (2017), quy mô kinh tế tăng gần 225 lần. Bình quân tăng trưởng hằng năm là 9.5%, vượt xa mức trung bình toàn cầu là 2.9%. ………..Cùng sự tăng trưởng kinh tế, tỉ lệ nghèo ở nông thôn Trung Quốc cùng giảm từ mức 96% ( năm 19800 xuống chỉ còn 6% vào năm 2015.

Em hãy:

7.1. Chỉ ra một số thành tựu nổi bật của kinh tế Trung Quốc đạt được khi tiến hành công cuộc cải cách mở cửa

7.2. Hãy nêu ý nghĩa của những thành tựu đó.

Hướng dẫn trả lời:

7.1.  Thành tựu nổi bật của kinh tế Trung Quốc đạt được khi tiến hành công cuộc cải cách mở cửa là: 

- Về kinh tế, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) Trung Quốc đã tăng từ 367,9 tỉ nhân dân tệ (1978) lên 82700 tỉ nhân dân tệ (2017), quy mô kinh tế tăng gần 225 lần.

- Đứng thứ 8 thế giới năm 1980, đứng thứ hai thế giới năm 2010

- Tỉ lệ nghèo ở nông thôn Trung Quốc cùng giảm từ mức 96% ( năm 19800 xuống chỉ còn 6% vào năm 2015.

7.2. Những thành tựu của công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc là cơ sở vững chắc để chứng minh sự đúng đắn của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là kiến tạo một xã hội mới về chất, một sự nghiệp sáng tạo đầy thử thách, lâu dài, không thể nóng vội. Sự phát triển của Trung Quốc đã và đang chứng minh chủ nghĩa xã hội không sụp đổ mà đang có những triển vọng thực sự. Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng chủ nghĩa xã hội tiếp tục phát triển trong hiện tại và là triển vọng tương lai của nhân loại

Bài tập 8: Sự sụp đổ mô hình chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô đã để lại những bài học gì đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay?

Hướng dẫn trả lời:

Những bài học đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay:

- Phải thường xuyên chăm lo xây dựng Đảng để giữ vững vai trò cầm quyền của Đảng, bộ máy chính quyền trong sạch, vững mạnh và gắn bó với nhân dân. Xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, luôn luôn gắn bó mật thiết với nhân dân , nắm chắc quần chúng và động viên được sức mạnh của nhân dân

- Xây dựng nền kinh tế ổn định và phát triển vững chắc, giữ được độc lập tự chủ trong hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững sự lãnh đạo của Đảng và sự quaen lí của Nhà nước đối với nền kinh tế

- Tăng cường công tác chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm và bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên, nhân dân

Bài tập 9: Nêu hành động cụ thể mà em có thể làm để đóng góp vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay.

Hướng dẫn trả lời:

Những hành động cụ thể: đạt thành tích tốt trong học tập, tham gia đóng góp các phong trào ở nhà trường, ở địa phương