HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1: Tổng quan về tác phẩm.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chia lớp thành các nhóm, cho HS đọc thầm lại văn bản và đặt câu hỏi:

+ Hai văn bản thuộc thể loại gì? Nêu bố cục của văn bản.

+ Tóm tắt nội dung câu chuyện và xác định đề tài của hai văn bản trên.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

+ HS hình thành nhóm, phân công nhiệm vụ cho các thành viên.

+ HS hoạt động thảo luận, đưa ra ý kiến thống nhất đáp án cuối cùng.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện nhóm trình bày kết quả.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

NV2: Nhắc lại kiến thức trọng tâm của VB

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm:

Mỗi nhóm sử dụng 1 tờ giấy A0 và thể hiện nội dung:

+ Nhóm “Những chủ ếch” (Tìm hiểu văn bản “Ếch ngồi đáy giếng”):

·      Nhóm 1: Tìm và nhận xét các chi tiết nói về cuộc sống của ếch khi ở trong giếng.

·      Nhóm 2: Tìm và phân tích các chi tiết khi ếch ra khỏi giếng.

Nhóm 1+2: Nêu nghệ thuật và nội dung của văn bản “Ếch ngồi đáy giếng”.

+ Nhóm “Những thầy bói” (Tìm hiểu văn bản “Thầy bói xem voi”):

·      Nhóm 3: Tìm và chỉ ra hoàn cảnh, điều kiện và cách thức các thầy bói xem voi.

·      Nhóm 4: Tìm và chỉ ra những nhận xét của các thầy bói về con voi, thái độ của họ khi nghe người khác nói và kết cục câu chuyện.

à Nhóm 3+4: Nêu nghệ thuật và nội dung của văn bản “Thầy bói xem voi”.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, thảo luận nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả và trao đổi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN.

1. Văn bản “Ếch ngồi đáy giếng”

a. Thể loại: truyện ngụ ngôn

b. Bố cục: 2 phần

- Phần 1: Từ đầu... vị chúa tể: Ếch khi ở trong giếng.

- Phần 2: Phần còn lại: Ếch khi ra khỏi giếng.

c. Tóm tắt nội dung

Một con ếch sống dưới đáy giếng nhìn bầu trời trêu cao, tưởng trời chỉ là cái vung. Đã thế, mỗi khi cất tiếng kêu, thấy các con vật bé nhỏ xung quanh đều khiếp sợ, ếch ta tưởng mình là chúa tể thế giới Lên mặt đất, ếch ta quen thói, vẫn nhâng nháo, nghênh ngang và bị một con trâu dẫm chết.

d. Đề tài: Cái nhìn, nhận thức của con người.

e. Tình huống:

Bị nước đẩy lên mặt đất, ếch lâu năm “ngồi đáy giếng” vẫn quen thói nhâng nháo tự phụ, xem bầu trời là cái vung và bản thân là chúa tể nên bị một con trâu đi qua dẫm bẹp.

2. Văn bản “Thầy bói xem voi”

a. Thể loại: truyện ngụ ngôn

b. Bố cục: 3 phần

- Phần 1: Từ đầu... sờ đuôi: Các thầy bói xem voi.

- Phần 2: Tiếp... chổi sể cùn: Các thầy bói phán về voi.

- Phần 3: Phần còn lại: Hậu quả của việc xem và phán về voi.

c. Tóm tắt nội dung

Năm ông thầy bói mù góp tiền cho người quản tượng xem voi. Mỗi ông chỉ sờ được một bộ phận của con voi rồi đưa ra kết luận của mình. Ông sờ vòi ví con voi với “con đỉa”; ông sờ ngà ví con với vàng “cái đòn càn”, ông sờ tai vi con voi với “cái quạt thóc”, ông sờ chân ví con voi với “cái cột đình ; ông sờ đuôi ví con coi với  “cái chổi sể”. Không ai chiu ai dẫn dền xô xát, đánh nhau toác đầu chảy máu.

d. Đề tài: Cái nhìn, nhận thức của con người.

e. Tình huống:

Năm ông thầy bói mù rủ nhau “xem voi”; mỗi ông chỉ sờ được một phần cơ thể con voi, nhưng ai cũng tin chỉ có mình miêu tả đúng về con voi dẫn đến xô xát, đánh nhau à bộc lộ tác hại cảu lối nhận thức phiến diện về sự vật.

II. ÔN TẬP VĂN BẢN “NHỮNG CÁI NHÌN HẠN HẸP”

1. Văn bản “ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG”

a. Cuộc sống của ếch khi ở trong giếng

- Không gian:

+ Nhỏ bé, chật hẹp, không có sự thay đổi;

+ Xung quanh chỉ có một vài con nhái, cua, ốc nhỏ,...

- Thời gian: sống lâu ngày.

- Vị thế, thái độ của ếch: oai như một vị chúa tể, coi trời bằng vung.

 Cuộc sống chật hẹp, trì trệ, đơn giản.

b. Ếch ra khỏi giếng

- Sự kiện: mưa to, nước tràn giếng đưa ếch ra ngoài.

- Không gian: mở rộng, có thể đi lại khắp nơi.

- Thái độ của ếch: vẫn giữ thái độ cũ, nhâng nháo nhìn bầu trời, không để ý xung quanh.

- Kết cục: Bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.

2. Văn bản “THẦY BÓI XEM VOI”

a. Các thầy bói xem voi

- Hoàn cảnh: bị mù, ế hàng.

- Chuyện gẫu: chưa biết hình thù con voi xuất phát chỉ từ việc nói chuyện linh tinh cho qua thời gian.

- Cách xem: dùng tay để sờ, mỗi người sờ một bộ phận àgiễu cợt hình ảnh các thầy bói.

b. Nhận xét về voi và thái độ của các thầy bói

- Nhận xét: Voi giống:

+ Con đỉa

+ Cái đòn càn

+ Cái quạt thóc

+ Cái cột đình

+ Cái chổi xể cùn

à Nhận xét mang tính bộ phận, phiến diện, không đầy đủ.

- Thái độ:

+ Tin những gì mình thấy

+ Không lắng nghe ý kiến của của người khác à Phản bác, bảo thủ

c. Kết cục

- Không biết được hình thù con voi.

- Đánh nhau toác đầu chảy máu (phóng đại: tô đậm sự sai lầm và thái độ bảo thủ, phiến diện của các thầy bói).

III. TỔNG KẾT

* Nội dung

- Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ hẹp của chú ếch, truyện Ếch ngồi đáy giếng ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.

- Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện Thầy bói xem voi khuyên người ta: muốn hiểu biết sự vạt, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.

* Nghệ thuật:

- Với Ếch ngồi đáy giếng: Ngắn gọn, mượn chuyện loài vật để nói điều khuyên răn bổ ích với con người.

- Với Thầy bói xem voi: Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn người đời bài học sâu sắc.