Rõ nét về file powerpoint trình chiếu. => Xem thêm
Ngày soạn: …./…./…
Ngày dạy: …/…/…
NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ NGHĨA HÀM ẨN CỦA CÂU
- HS nhận biết được những ẩn ý của lời nói trong giao tiếp, tương quan giữa nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn của câu
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
- Năng lực thu thập các thông tin liên quan đến bài thực hành
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, hoàn thành các bài tập về nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn của câu
- Năng lực tiếp thu tri thức tiếng việt để hoàn thành các bài tập, vận dụng thực tiễn
- Thái độ học tập nghiêm túc, chăm chỉ.
- Giáo án
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ cho học sinh học ở nhà
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau: Em hãy trình bày những ý hiểu của em về câu nói sau: "Anh ăn cơm chưa?". Theo em, có thể hiểu câu hỏi đó theo những cách như thế nào? (Gợi ý: Hãy đặt câu đó vào trong các bối cảnh khác nhau)
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS nghe GV nêu yêu cầu, suy nghĩ hoàn thành bài tập theo hình thức cá nhân
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS trả lời
Câu hỏi này có thể có những cách hiểu như:
- Lời mời cùng đi ăn cho vui
- Một lời nhắc nhở ai đó trước khi uống thuốc (bạn đã ăn cơm chưa mà đã uống thuốc…)
-…
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét câu trả lời của HS, yêu cầu các HS khác lắng nghe có đưa ra nhận xét, góp ý cho phần trình bày của bạn
Hoạt động 1: Củng cố kiến thức đã học
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS | DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập * GV dẫn dắt: Trong giao tiếp bằng ngôn ngữ, có những ý nghĩa được hiển thị ngay trên từ ngữ (nghĩa tường minh), và có những ý nghĩa ngầm chứa, cần phải suy luận mới biết được (nghĩa hàm ẩn) GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học và phần chuẩn bị bài ở nhà, trả lời các câu hỏi sau: - Em hãy nêu những cách nhận biết nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn của câu - Em hãy trình bày tác dụng của nghĩa hàm ẩn Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS nghe câu hỏi, trả lời Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận - GV mời 2 – 3 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức è Ghi lên bảng.
| I. Ôn lại kiến thức Nhận biết nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn của câu thông qua các ví dụ - Có những nghĩa hàm ẩn phụ thuộc vào ngữ cảnh và ngược lại, có những nghĩa hàm ẩn lại không phụ thuộc vào ngữ cảnh. Ví dụ: + Với câu nói “Ngày mai tôi đi Hà Nội” có thể hiểu là “Ngày mai tôi không gặp mặt với nhóm được” nhưng cũng có thể hiểu “ Anh có cần gửi gì cho người thân ở Hà Nội thì tôi sẽ mang giúp cho”, … -> Những nghĩa này tuỳ thuộc vào nội dung trao đổi trước đó của người nói/ người viết với người nghe/người đọc + Với câu nói “Nó lại đi Đà Lạt”, câu này cho biết một người nào đó đi Đà Lạt, và nhờ vào từ lại mà ta hiểu rằng trước đó người này cũng từng đi Đà Lạt -> Nghĩa hàm ẩn của câu này được suy ra từ nghĩa của từ trong câu chứ không phụ thuộc vào ngữ cảnh 2. Tác dụng của nghĩa hàm ẩn - Nghĩa hàm ẩn giúp truyền tải nhiều điều kín đáo, ý nhị, sâu xa, … làm cho giao tiếp ngôn từ được uyển chuyển, phong phú. Đặc biệt trong văn học, các nội dung, thông điệp mà tác giả muốn truyền tải thường được thể hiện dưới hình thức nghĩa hàm ẩn. Ví dụ Chuột chù chê khỉ rằng hôi Khỉ mới trả lời: Cả họ mày thơm (Ca dao) Chuột chù và khỉ đều là các loài có mùi hôi. Nhưng thật hài hước, chuột chù lại chê khỉ hôi trong khi chính mình là loài hôi có tiếng. Nghĩa tường minh trong câu trả lời của khỉ là lời khen nhưng nghĩa hàm ẩn thể hiện sự mỉa mai của chuột chù -> Câu ca dao có hàm ý phê phán những người đã không tự biết cái xấu của mình lại còn đi chê bai người khác |
-------------Còn tiếp------------
Nâng cấp lên tài khoản VIP để tải tài liệu và dùng thêm được nhiều tiện ích khác