Hướng dẫn giải nhanh hoá học 11 KNTT bài 10: Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

I. HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ

Câu hỏi 1 trang 58 sgk hóa học 11 kntt

Đối tượng nghiên cứu của hóa học hữu cơ là gì?

Hướng dẫn trả lời:

Các nghiên cứu về hóa học hữu cơ tập trung ở ba lĩnh vực: tổng hợp hữu cơ (tìm ra chất mới), hóa lí hữu cơ (nghiên cứu cấu trúc và phản ứng hữu cơ) và phân tích hữu cơ (xác định cấu trúc).

Câu hỏi 2 trang 58 sgk hóa học 11 kntt

Trong các chất sau đây, chất nào là chất hữu cơ ?

C₆H₁₂O₆, C₁₂H₂₂O₁₁, C₂H₂, CO₂, CaCO₃

Hướng dẫn trả lời:

Các hợp chất hữu cơ gồm: C₆H₁₂O₆, C₁₂H₂₂O₁₁, C₂H₂

Câu hỏi 3 trang 58 sgk hóa học 11 kntt

So sánh thành phần nguyên tố, liên kết hóa học trong phân tử của hợp chất hữu cơ và của hợp chất vô cơ.

Hướng dẫn trả lời:

II. PHÂN LOẠI HỢP CHẤT HỮU CƠ

Câu hỏi 4 trang 59 sgk hóa học 11 kntt

Hãy phân loại các hợp chất hữu cơ cho dưới đây thành hai nhóm hydrocarbon và dẫn xuất hydrocarbon…

Hướng dẫn trả lời:

- Hydrocarbon:

+ Hydrocarbon không no: CH₃ – CH₂ – CH = CH – CH₂ – CH₃

+ Hydrocarbon thơm:

- Dẫn xuất:

III.  NHÓM CHỨC TRONG PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

Câu hỏi 5 trang 60 sgk hóa học 11 kntt

Glutamic acid là một chất dẫn truyền thần kinh, giúp phòng ngừa và điều trị các triệu chứng suy nhược thần kinh do thiếu hụt glutamic acid như mắt ngủ, nhức đầu, ù tai, chóng mặt,... Glutamic acid có công thức cấu tạo:

HOOC–CH₂–CH₂–CH(NH₂)–COOH

Hãy nêu tên các nhóm chức có trong phân tử glutamic acid.

Hướng dẫn trả lời:

Trong phân tử glutamic acid, nhóm – NH₂ được gọi là nhóm thế amino (trong amine gọi là nhóm chức amine), nhóm –COOH được gọi là nhóm chức carboxyl.

Hoạt động trang 60 sgk hóa học 11 kntt

Hãy quan sát phổ hồng ngoại của ethanol (Hình 10.2) và cho biết số sóng hấp thụ đặc trưng của liên kết O–H, liên kết C–H và liên kết C–O nằm trong khoảng nào.

Hướng dẫn trả lời:

3 300 – 3 400 cm^-1 : O–H (có liên kết hydrogen)

2 900 – 3 000 cm^-1 : C–H (dao động hóa trị không đối xứng và đối xứng)

900 – 1 000 cm^-1 : C–O

Câu hỏi 6 trang 61 sgk hóa học 11 kntt

Chỉ ra số sóng hấp thụ đặc trưng của nhóm –OH trên phổ hồng ngoại của chất sau:

Hướng dẫn trả lời:

Số sóng hấp thụ đặc trưng của nhóm –OH là 3 337 cm^-1

Câu hỏi 7 trang 61 sgk hóa học 11 kntt

Chỉ ra số sóng hấp thụ đặc trưng của nhóm C═O (ketone) trên phổ hồng ngoại:

Hướng dẫn trả lời:

Số sóng hấp thụ đặc trưng của nhóm C=O là 1 686 cm^-1

Câu hỏi 8 trang 62 sgk hóa học 11 kntt

Chất X có công thức phân tử là C₅H₁₀O và có phổ hồng ngoại như sau:

Dựa vào bảng 10.2 và hồng phổ ngoại, hãy dự đoán nhóm chức có trong phân tử X

Hướng dẫn trả lời:

 - Các vân hấp thụ ở gần 3 000 cm^-1 được quy kết cho các nhóm C–H no

 - Vân hấp thụ ở khoảng 1 700 cm^-1 được quy kết cho nhóm C=O (aldehyde hoặc ketone)

 - Vân hấp thụ ở khoảng 1 400 cm^-1 được quy kết cho dao động C–H no

 - Vân hấp thụ mạnh ở khoảng 1 150 cm^-1 được quy kết cho dao động C–C no

Như vậy, hợp chất hữu cơ cần tìm thuộc loại aldehyde no hoặc ketone no.