Giải kinh tế pháp luật 10 CTST bài 4: Cơ chế thị trường

Câu hỏi trong bài học:

1. Chia sẻ hiểu biết của em về nội dung các câu dưới đây:

- Chớ bán gà ngày gió, chớ bán chó ngày mưa.

- Trăm người bán, vạn người mua.

Trả lời:

- Chớ bán gà ngày gió, chớ bán chó ngày mưa =>bán gà, bán chó vào những ngày đó không được giá vì mưa rét nên lông của chúng xù lên trông xấu mã.

- Trăm người bán, vạn người mua => Người bán đông thì kẻ mua cũng nhiều. Sự sòng phẳng trong trao đổi, mua bán trên thị trường.

2. Em hãy đọc các thông tin sau và thực hiện yêu cầu.

Hiện nay, giá thịt lợn hơi tại một số tỉnh thành đang tăng phi mã so với cuối tháng 11, đơn cử như Kim Sơn (Ninh Bình), khu vực Thái Bình giá lợn hơi đạt 92 000 đồng/kg; Tiên Lữ (Hưng Yên) 93 000 đồng/kg. Tại địa bàn tỉnh Bắc Giang, giá lợn hơi đang dao động từ 90 000 – 92 000 đồng/kg. So với cùng kì tháng 11/2019, giá heo hơi ngày 16/12 tăng cao hơn 15 000 – 20 000 đồng/kg và là mức giá cao nhất trong lịch sử.

Nguyên nhân do giá thành thức ăn gia súc tăng khiến nhiều người chăn nuôi e ngại, không dám tái đàn dẫn đến giá bản thành phẩm thịt lợn tăng cao. Trong khi đó, người tiêu dùng đã chuyển sang dùng sản phẩm khác thay thế đã khiến giá thịt gà, hải sản cũng tăng.

(Theo Bảo Công an Nhân dân, 4/2020)

- Xác định các mối quan hệ tác động qua lại giữa các chủ thể kinh tế trong trường hợp trên.

– Nếu các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn của các chủ thể kinh tế.

- Cho biết, sự lựa chọn của các chủ thể kinh tế sẽ làm thay đổi yếu tố nào của thị trường.

- Em hiểu thế nào là cơ chế thị trường?

Trả lời:

- Các chủ thể kinh tế trong trường hợp trên có sự tác động qua lại mang tính tự điều chỉnh theo yêu cầu của các quy luật kinh tế như quy luật cung-cầu, quy luật giá cả.

- Các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn của các chủ thế kinh tế: nhu cầu tiêu thụ sản phẩm của thị trường, sự biến động của giá cả thị trường, chi phí chăn nuôi, sản xuất.

3. Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu.

• Trường hợp 1:

Trong vài năm trở lại đây, một số doanh nghiệp trong nước lẫn ngoài nước đều đổ vốn đầu tư vào sản phẩm trứng gia cầm khiến cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn. Doanh nghiệp T đã nỗ lực chú trọng đầu tư công nghệ sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm của mình trên thị trường. Ngoài cung cấp các sản phẩm như: trứng gà vitamin E, trứng gà ta hộp giấy, trứng gà Omega 3, Doanh nghiệp T đã đầu tư dây chuyền kĩ thuật xử lí trứng gà bằng ozon và tia cực tím trước khi đóng hộp, tạo ra sản phẩm trứng gà tươi. Doanh nghiệp T đã cung ứng số lượng lớn trứng gà tươi ăn liền tại hệ thống siêu thị trong nước và kí kết nhiều đơn hàng xuất khẩu sang các quốc gia và vùng lãnh thổ như: Nhật Bản, Hồng Kông, Malaysia, Singapore,... Nhờ nắm bắt được nhu cầu của khách hàng, doanh thu của Doanh nghiệp T không ngừng tăng lên và khẳng định được vị thế của mình trên thị trường.

– Xác định những tác động từ cơ chế thị trường đến Doanh nghiệp T.

– Nếu các biện pháp mà Doanh nghiệp T đã thực hiện dưới sự tác động của cơ chế thị trường. Các biện pháp đó mang lại những hiệu quả gì cho Doanh nghiệp T?

Trả lời:

- Những tác động từ cơ chế thị trường đến Doanh nghiệp T: Kích thích họa động và tạo động lực sáng tạo cho các chủ thế kinh tế; Thúc đẩy các doanh nghiệp cải tiến, phát minh và ứng dụng thành tựu của khoa học - công nghệ, đổi mới tổ chức sản xuất và quản lí kinh doanh; Phát huy tiềm năng của mọi chủ thể, thúc đẩy liên kết kinh tế trong nước và hội nhập quốc tế.

- Các biện pháp mà Doanh nghiệp T đã thực hiện dưới sự tác động của cơ chế thị trường: chú trọng đầu tư công nghệ sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm; đầu tư dây chuyền kĩ thuật xử lí trứng gà bằng ozon và tia cực tím, tạo ra sản phẩm trứng gà tươi. => Các biện pháp đó đã giúp doanh nghiệp T đạt doanh thu cao ở thị trường trong nước, kí kết được nhiều đơn hàng xuất khẩu sang nước ngoài, khẳng định được vị thế của mình trên thị trường.

•  Trường hợp 2.

Xuất phát điểm của Công ti bánh kẹo C là một xưởng bánh gia đình quy mô nhỏ với cách làm thủ công và hiệu quả kinh tế thấp. Trước những áp lực cạnh tranh trên thị trường, công ti đã cử các thợ làm bánh sang Nhật Bản học hỏi, thay đổi dây chuyền sản xuất để tạo ra sản phẩm với hương vị riêng. Trong đợt bình chọn danh hiệu sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu của địa phương, Công ti bánh kẹo C có 2 sản phẩm được yêu thích với lượt bình chọn khá cao.

- Cho biết điều gì đã giúp cho Công ti bánh kẹo C ngày càng phát triển. Chia sẻ hiểu biết của em về ưu điểm của cơ chế thị trường.

Trả lời:

- Điều giúp Công ti bánh kẹo C ngày càng phát triển là sự đổi mới trong dây chuyền sản xuất, tạo ra những sản phẩm với hương vị riêng.

=> Ưu điểm của cơ chế thị trường:

+ Kích thích hoạt động và tạo động lực sáng tạo cho các chủ thể kinh tế;

+ Thúc đẩy các doanh nghiệp cải tiến, phát minh và ứng dụng thành tựu của khoa học – công nghệ, đổi mới tổ chức sản xuất và quản lí kinh doanh;

+ Phát huy và phân phối các nguồn lực kinh tế một cách tối ưu;

+ Phát huy tối đa tiềm năng của mọi chủ thể, vùng miền, thúc đẩy liên kết kinh tế trong nước và hội nhập quốc tế. lông tông tạo.

4. Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu. 

•  Trường hợp 1. Công an tỉnh B đã tiến hành kiểm tra, bắt quả tang Công ti xuất nhập khẩu thép P có hành vi xả chất thải nguy hại chưa qua xử lí trực tiếp ra sông và thu gom, tập kết chất thải rắn (sắt, thép phế liệu) không đúng nơi quy định.
•  Trường hợp 2. Q và S là 2 hãng sữa nổi tiếng trên thị trường. Hãng sữa Q đã sử dụng hình ảnh che mờ của hãng S trong đoạn quảng cáo để so sánh sản phẩm về giá cả, chất lượng giữa 2 sản phẩm.

– Nêu nhược điểm của cơ chế thị trường trong các trường hợp trên.

– Kể tên các nhược điểm khác của cơ chế thị trường mà em biết.

Trả lời:

- Nhược điểm của cơ chế thị trường:

+ Trong trường hợp 1: Gây ô nhiễm môi trường.

+ Trong trường hợp 2: hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh.