Soạn mới giáo án Lịch sử 11 cánh diều bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

Hình 1

Hình 2

Hình 3

Hình 4

Hình 5

Hình 6

Hình 7

Hình 8

Hình 9

Hình 10

Hình 11

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á hải đảo

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp, đọc thông tin mục 1a SGK tr.36 và trả lời câu hỏi: Tóm tắt nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á hải đảo.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác thông tin trong mục và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á hải đảo.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở các nước Đông Nam Á hải đảo bùng nổ từ rất sớm.

- GV mở rộng kiến thức:

+ Đặc thù của khung cảnh chính trị vùng hải đảo có tính chất phân tán, vì thế các cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở quy mô rất khác nhau, chủ yếu mang tính chất rời rạc.

+ Ở một số tiểu quốc Hồi giáo, triều đình phong kiến chấp nhận nền bảo hộ của thực dân phương Tây.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

1. Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á

a. Đông Nam Á hải đảo

- Tại Phi-lip-pin:

+ Giữa thế kỉ XVI: đấu tranh chống thực dân Tây Ban Nha.

+ Từ thế kỉ XVIII: phong trào đấu tranh của các vương quốc Hồi.

→ Tây Ban Nha chịu nhiều thiệt hại.

- Tại In-đô-nê-xi-a:

+ Thế kỉ XVII: đấu tranh chống thực dân Hà Lan dưới sự lãnh đạo của các vương triều Hồi giáo.

+ Đầu thế kỉ XIX: hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô tiến hành cuộc kháng chiến trên đảo Gia-va nhưng thất bại.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á lục địa

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu bối cảnh các quốc gia khu vực bị xâm lược và tác động của chính xác khai thác thuộc địa tới phong trào chống xâm lược.

- GV cung cấp thêm cho HS thông tin về phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á lục địa (đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 2).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác tư liệu, hình ảnh, thông tin trong mục, làm việc theo cặp và hoàn thành Phiếu học tập số 1.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS tóm tắt cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á lục địa theo Phiếu học tập số 1.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và hoàn chỉnh Phiếu học tập số 1.

- GV kết luận:

+ Mi-an-ma: Thực dân Anh trải qua ba cuộc chiến tranh mới chiếm được Miến Điện.

+ Đông Dương: phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược lan rộng với sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân dưới sự lãnh đạo của triều đình phong kiến, quan lại, hoàng thân,…

→ Làm chậm lại quá trình xâm lược của thực dân Pháp.

- GV chuyển sang nội dung mới.

b. Đông Nam Á lục địa

Kết quả Phiếu học tập số 1 đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 2.

KẾT QUẢ PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức hoạt động trải nghiệm (giao nhiệm vụ dự án trước một tuần), yêu cầu HS sử dụng giấy A0, khai thác Hình 3 - 4, mục Em có biết, mục Góc mở rộng SGK tr.37 và trả lời câu hỏi: Nêu ba giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á.

- GV trình chiếu lược đồ và yêu cầu HS: Đánh dấu các sự kiện lịch sử quan trọng trên lược đồ Đông Nam Á được phản ánh trong ba giai đoạn đó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác thông tin mục 2, thảo luận và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á.

- GV mời đại diện 1 HS chỉ trên lược đồ, đánh dấu các sự kiện lịch sử phản ánh ba giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận:

+ Trải qua các giai đoạn phát triển từ cuối thế XIX – nửa sau thế kỉ XX, xuất phát từ bối cảnh quốc tế, khu vực và điều kiện lịch sử cụ thể của từng nước, các nước Đông Nam Á đi đến độc lập dân tộc.

+ Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia (khu vực thuộc địa của Pháp) trải qua các cuộc kháng chiến trường kì, gian khổ để giải phóng dân tộc.

+ Các nước khác ở Đông Nam Á (khu vực thuộc địa của Hà Lan, Anh, Mỹ) phải kết hợp đấu tranh với những cuộc đàm phán hòa bình kéo dài hàng thập kỉ đi đến cái đích chung là giành độc lập dân tộc và chủ quyền quốc gia.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

2. Các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

* Giai đoạn từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1920 (giai đoạn về tư tưởng, ý thức hệ):

- Phong trào chống thực dân:

+ Mang ý thức hệ phong kiến, do giai cấp phong kiến, nông dân lãnh đạo.

+ Diễn ra chủ yếu ở Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia.

- Phong trào giải phóng dân tộc:

+ Theo xu hướng tư sản.

+ Diễn ra sớm nhất ở Phi-lip-pin, In-đô-nê-xi-a, Mi-an-ma. + Các trí thức cấp tiến dẫn dắt.

* Giai đoạn 1920 - 1945 (giai đoạn về lực lượng lãnh đạo):

- Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc phát triển đồng thời theo hai khuynh hướng:

+ Tư sản: giai cấp tư sản lãnh đạo.

+ Vô sản: giai cấp vô sản lãnh đạo.

→ Đảng phái tiến bộ ra đời, lãnh đạo cuộc đấu tranh của nhân dân.

- Nhân dân In-đô-nê-xi-a, Việt Nam, Lào,.. tiến hành cách mạng giành độc lập dân tộc.

* Giai đoạn 1945-1975 (giai đoạn về tổ chức):

- Tại Phi-lip-pin, Mi-an-ma, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a:  diễn ra phong trào đấu tranh yêu cầu các nước thực dân phương Tây trao trả độc lập.

- Tại bán đảo Đông Dương: tiến hành cuộc kháng chiến chống xâm lược của Pháp và Mỹ đến năm 1975.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác Tư liệu, đọc thông tin mục 3a SGK tr.38 và hoàn thành Phiếu học tập số 2: Nêu ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với các thuộc địa Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS khai thác tư liệu, thông tin trong mục, hoàn thành Phiếu học tập số 2.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với các thuộc địa Đông Nam Á nói chung và Việt Việt Nam nói riêng theo Phiếu học tập số 2.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Sau hơn bốn thế kỉ thống trị, thực dân phương Tây đã tạo ta một số thay đổi khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên chế độ thực dân đã để lại hậu quả nặng nề đối với các quốc gia Đông Nam Á.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

3. Thời kì tái thiết và phát triển sau khi giành được độc lập

a. Những ảnh hưởng của chế độ thực dân

Kết quả Phiếu học tập số 2 đính kèm dưới Nhiệm vụ 1.

KẾT QUẢ PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2