Soạn SBT Ngữ văn 8 kết nối Bài 3: Đọc hiểu và thực hành tiếng việt (Bài tập 4)

Bài tập 4. Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:

“Nước ta gần đây ngẫu nhiên xảy ra nhiều việc. Trẫm tuổi trẻ nối ngôi, không lúc nào không nghĩ đến tự cường, tự trị. Phái viên của Tây ngang ngược, bức bách, hiện tình mỗi ngày một quá thêm. [...]

Vả lại, kẻ bầy tôi đứng ở triều chỉ có theo nghĩa mà thôi: nghĩa đã ở đâu là sống là người thế nào đời xưa vậy? chết ở đấy. Hồ Yển, Triệu Suy nước Tấn, Quách Tử Nghi, Lý Quang Bật nhà Đường là người thế nào đời xưa vậy?”

(Trích Chiếu cần vương, dẫn theo Nguyễn Văn Huyền (Chủ biên), Tổng tập văn học Việt Nam, tập 17, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000, tr. 10)

Câu 1. Nội dung chính của đoạn trích là gì?

Hướng dẫn trả lời:

 Nội dung chính của đoạn trích: Cần phải đứng lên chống thực dân Pháp.

Câu 2. Những bằng chứng nào được dùng để chứng minh “phái viên của Tây ngang ngược, bức bách, hiện tình mỗi ngày một quá thêm”?

Hướng dẫn trả lời:

Những bằng chứng được dùng để chứng minh “phái viên của Tây ngang ngược, bức bách, hiện tình mỗi ngày một quá thêm”:

- Chúng đưa thêm nhiều binh thuyền tới, buộc ta phải theo những điều không thể nào làm được → cậy thế để bức bách triều đình.

- Chiếu lệ thường khoản tiếp, nhưng chúng không chịu nhận một thứ gì 7 không muốn hoà hảo.

- Người kinh đô náo sợ, tình thế nguy cấp chỉ trong sớm chiều – tạo ra tình huống nguy cấp, có mưu đồ tráo trở.

Câu 3. Tại sao đánh giặc Pháp là lựa chọn duy nhất của người Việt khi đó?

Hướng dẫn trả lời:

Đánh giặc Pháp là lựa chọn duy nhất của người Việt khi đó vì:

- Ước muốn tự cường, tự trị của người Việt (mà nhà vua là đại diện).

- Tình thế bức bách, không thể hoà hoãn được nữa.

- Thực dân Pháp đang ấp ủ mưu đồ tráo trở, không để ta được yên.

Câu 4. Những lí lẽ nào được tác giả sử dụng để thuyết phục, kêu gọi mọi người đứng lên chống giặc.

Hướng dẫn trả lời:

Những lí lẽ được tác giả sử dụng để thuyết phục, kêu gọi mọi người đứng lên đánh giặc Pháp:

- Giặc Pháp gây sức ép, tình thế nguy cấp chỉ trong sớm chiều.

- Nếu cứ cúi đầu theo lệnh chúng, ngồi để mất cơ hội sắp đặt từ trước, sao bằng đối phó trước.

- Tình thế xảy ra không thể tránh thì cần hành động ngay để mưu sự nghiệp tốt đẹp mai sau.

- Người Việt ai cũng một lòng yêu nước, sẵn sàng đánh giặc.

Câu 5. Hình ảnh nào trong đoạn trích gây ấn tượng nhất đối với em? Vì sao?

Hướng dẫn trả lời:

Hình ảnh “nghiến răng dựng tóc thề giết quân thù” (mối căm hận trong lòng được bộc lộ hết sức quyết liệt qua hành vi, thái độ).