[toc:ul]
LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Trang 101 sgk ngữ văn 6 tập 2
Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì.
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. Cây trên núi đảo lại xanh mượt, nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.
(Nguyễn Tuân)
Bài tập 2: Trang 102 sgk ngữ văn 6 tập 2
Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?
a) Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng, cháu Tiên)
b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
(Ếch ngồi đáy giếng)
c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
Bài tập 3: Trang 102 sgk ngữ văn 6 tập 2
Cách giới thiệu nhân vật chính trong những truyện sau có gì khác với cách giới thiệu nêu trong bài tập 2?
a) Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô.
(Thánh Gióng)
b) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
Một hôm, có hai chàng trai đến cầu hôn.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
c) Ngày xưa, có một ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có một người nào thật lỗi lạc.
Một hôm, viên quan đi qua cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng [...].
(Em bé thông minh)
Bài tập 4: Trang 103 sgk ngữ văn 6 tập 2
Ngoài tác dụng giới thiệu nhân vật, những câu mở đầu sau đây còn có tác dụng gì?
a) Xưa có một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày.
(Đẽo cày giữa đường)
b) Người kiếm củi tên mỗ ở huyên Lạng Giang, đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa, cây cỏ lay động không ngớt mới vác búa đến xem, thấy một con hổ trán trắng, cúi đầu cào bới đất, nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lấy tay móc họng, mở miệng nhe cái răng, máu me, nhớt dãi trào ra.
(Vũ Trinh)
LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Các câu trần thuật đơn:
=> dùng để giới thiệu và tả
=> dùng để nêu ý kiến nhận xét
Bài tập 2:
Bài tập 3: Truyện Thánh Gióng, nhân vật chính là cậu bé mặt mũi khôi ngô – Thánh Gióng khi còn nhỏ, truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh là Sơn tinh và Thủy Tinh – cũng là người chồng trong đoạn văn, truyện Em bé thông minh là em bé – cũng là người con trong truyện. Và ở bài 2, trực tiếp giới thiệu nhân vật chính nhưng bài thứ 3 lại không mà giới thiệu các nhân vật phụ trước sau đó mới đến nhân vật chính.
Bài tập 4: - Câu a: Không chỉ giới thiệu người thợ mộc - nhân vật chính của truyện , tác giả còn kể chuyện anh ta "dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày".
- Câu b: Không chỉ giới thiệu một người nào đó "ở huyện Lạng Giang", mà còn cho ta thấy người này "đang bổ củi", trông "thấy một con hổ"; và miêu tả hình dạng, hoạt động của con hổ - nhân vật chính của truyện: trán trắng, cúi đầu cào bới, nhảy lên, vật xuống,...
LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Các câu trần thuật đơn:
- Câu 1: Ngày thứ năm … sáng sủa. => giới thiệu và tả
- Câu 2: Từ khi có vịnh Bắc Bộ … trong sáng như vậy. => ý kiến nhận xét
Bài tập 2:
(a) câu trần thuật đơn => giới thiệu nhân vật.
(b) câu trần thuật đơn => giới thiệu nhân vật.
(c) câu trần thuật đơn => giới thiệu nhân vật.
Bài tập 3: Truyện Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh là Sơn tinh và Thủy Tinh: đều giới thiệu trực tiếp nhân vật chính trước, truyện Em bé thông minh là em bé – cũng là người con trong truyện nhưng lại giới thiệu các nhân vật phụ trước sau đó mới đến nhân vật chính.
Bài tập 4:
LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Các câu trần thuật đơn:
Câu 1: Ngày thứ năm … sáng sủa. (Nội dung: giới thiệu và tả)
Câu 2: Từ khi có vịnh Bắc Bộ … trong sáng như vậy.(Nội dung: ý kiến nhận xét)
Bài tập 2:
(1) câu trần thuật đơn (Tác dụng: giới thiệu nhân vật.)
(2) câu trần thuật đơn (Tác dụng: giới thiệu nhân vật.)
(3) câu trần thuật đơn (Tác dụng: giới thiệu nhân vật.)
Bài tập 3:
- Truyện Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh là Sơn tinh và Thủy Tinh => giới thiệu trực tiếp nhân vật chính, truyện Em bé thông minh là em bé – cũng là người con trong truyện nhưng lại giới thiệu các nhân vật phụ trước sau đó mới đến nhân vật chính.
Bài tập 4:
(1) Câu a: giới thiệu người thợ mộc , kể chuyện anh ta "dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày".
(2) Câu b: giới thiệu một người nào đó "ở huyện Lạng Giang", người này "đang bổ củi", trông "thấy một con hổ"; và miêu tả hình dạng, hoạt động của con hổ - nhân vật chính của truyện: trán trắng, cúi đầu cào bới, nhảy lên, vật xuống,...