Tải giáo án Powerpoint Ngữ văn 10 CTST bài: Văn bản - Nam quốc sơn hà – bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

VĂN BẢN: NAM QUỐC SƠN HÀ – BÀI THƠ THẦN KHẲNG ĐỊNH CHÂN LÍ ĐỘC LẬP CỦA ĐẤT NƯỚC

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

- GV đặt câu hỏi gợi mở: Em có biết gì về tác gia Lý Thường Kiệt cũng như bài thơ Nam quốc Sơn Hà của ông không? Hãy chia sẻ cho các bạn ở lớp cùng biết?

TÊN BÀI HỌC, NỘI DUNG BÀI HỌC

VĂN BẢN: NAM QUỐC SƠN HÀ – BÀI THƠ THẦN KHẲNG ĐỊNH CHÂN LÍ ĐỘC LẬP CỦA ĐẤT NƯỚC

Nội dung bài học

1. Tìm hiểu chung
   1. Tác giả
   2. Tác phẩm
   3. Bố cục và thể loại
2. Tìm hiểu văn bản
   1. Chân lý độc lập và chủ quyền dân tộc
   2. Cảm nhận câu thực
   3. Cảm nhận câu luận
   4. Cảm nhận câu kết
   5. Nghệ thuật tác phẩm

• Tổng kết

1. Nội dung
2. Nghệ thuật

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu chung
   1. Tác giả

Câu hỏi:

• Dựa vào phần chuẩn bị ở nhà hãy cho biết:

+ Giới thiệu về tác giả Nguyễn Hữu Sơn và tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước.

Trả lời:

1. Tiểu sử

-        Tên:  Nguyễn Hữu Sơn

-        Sinh năm: 16/10/1959

-        Quê: Huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang

-        Ông tốt nghiệp đại học tổng hợp Hà Nội, khoa ngữ văn, chuyên ngành văn học cổ - cận đại Việt Nam 1982.

-        Sau đó ông học chuyên tư Hán – Nôm (1986-1989).

-        Ngoài ra, ông cũng tốt nghiệp đại học tiếng Trung năm 2004 và tiếng Nga trình độ C. Ông từng tham gia khảo sát loại hình tiểu thuyết thiền sư trong tác phẩm Thiền uyển tập anh. Năm 2004 ông được phong học hàm Phó Giáo sư.

1. Phong cách nghệ thuật

-        Triết lý, chặt chẽ, và tài hoa.

1. Tác phẩm tiêu biểu

Ông có 1 số tác phẩm chính như; Về con người cá nhân trong văn học cổ Việt Nam, Về một “hiện tượng” phê bình....

2.Tác phẩm

Tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước được in trong tập Giảng văn văn học Việt Nam trung học cơ sở.

3. Bố cục và thể loại

Câu hỏi:

• GV yêu cầu HS xác định thể loại bố cục văn bản
• VĂn bản trên bàn luận về vấn đề gì? Nhan đề của văn bản có liên quan như thế nào đến vấn đề ấy?

Trả lời:

• Thể loại: Văn bản nghị luận
• Bố cục: 5 phần

+ Phần 1: Đoạn 1:  Cảm nhận về câu đề

+ Phần 2: Đoạn 2: Cảm nhận câu thực

+ Phần 3: Đoạn 3: Cảm nhận câu luận

+ Phần 4: Đoạn 4: Cảm nhận câu kết

+ Phần 5: Còn lại: Đánh giá về nội dung và nghệ thuật

• Văn bản trên bàn về những nét đặc sắc nội dung cũng như nghệ thuật của bài thơ Nam quốc Sơn Hà. Và khẳng định đây xứng đáng là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam.
• Nhan đề đã khẳng định nội dung được nhắc đến trong bài.

1. Tìm hiểu văn bản
   1. Chân lý độc lập và chủ quyền dân tộc

Câu hỏi: GV yêu cầu HS theo dõi văn bản và cho biết:

• Chân lí độc lập và chủ quyền dân tộc được tác giả thể hiện thế nào qua câu đề?
• Việc xưng “đế” mà không phải “vương” có ý nghĩa gì?
• GV chia lớp thảo luận theo cặp đôi, gạch chân và tìm ra những chi thể hiện luận điểm chủ quyền dân tộc ở đây.

Trả lời:

• Ngay từ câu thơ đầu tác giả đã khẳng định chủ quyền dân tộc thông qua cách xưng “đế” chứ không phải “vương”.
• Cách xưng “đế” thay cho “vương” làm nâng tầm địa vị và tầm vóc của nước Nam.

+ Đế tức là người có quyền lực tuyệt đối với một vương triều chính thống. Còn vương là người đứng đầu ở các nước nhỏ.

+ Thời Hai Bà Trưng, đến Ngô Quyền đều chỉ xưng vương. Nhưng tác giả Lý Thường Kiệt đã thay bằng “đế”

• Điều đó cho thấy sự trưởng thành của ý thức dân tộc và quyền độc lập.
• Đó chính là thái độ tự hào, tự tôn dân tộc khi coi nước Nam là một nước ngang hàng với các nước phương ắc, vua Nam bằng vai với hoàng đến Trung Quốc.
  
  2. Cảm nhận câu thực

Câu hỏi:

• Dựa vào phần văn bản cùng kiến thức đã học hãy cho biết:

+ Ranh giới bờ cõi nước ta đã được khẳng định như thế nào?

+ Sự kết hợp câu đầu và câu thứ hai đã góp phần khẳng định điều gì về chân lí chủ quyền dân tộc?

Trả lời: