Tải giáo án Powerpoint Ngữ văn 10 CTST bài: Viết văn bản nghị luận phân tích đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch

VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA MỘT TÁC PHẨM TỰ SỰ HOẶC TÁC PHẨM KỊCH

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS đọc phần đầu trong SGK và trả lời câu hỏi: Qua bài phân tích Thực tế và mộng tưởng trong Cô bé bán diêm ( Andersen) hãy trình bày suy nghĩ của em về việc Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.

TÊN BÀI HỌC, NỘI DUNG BÀI HỌC

VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA MỘT TÁC PHẨM TỰ SỰ HOẶC TÁC PHẨM KỊCH

Nội dung bài học

Hoạt động 1: Tìm hiểu các yêu cầu đối với văn bản nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.

Hoạt động 2: Đọc và phân tích văn bản tham khảo

Hoạt động 3: Thực hành viết theo các bước

Hoạt động 4: Viết bài

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu các yêu cầu đối với văn bản nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.

Câu hỏi:

• GV cho HS tìm hiểu trao đổi về phần yêu cầu trong sách giáo khoa trang 81. Trình bày những yêu cầu đối với văn bản nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Trả lời:

- Khi thực hiện bài nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự/kịch bạn cần phân tích, nhận xét về chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật theo đặc trưng thể loại.

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi cần tập trung vào cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể,  điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật....

- Với các tác phâm truyện kí, hồi kí, du kí, nhật kí, phóng sự... thì cần tập trung vào các yếu tố tạo nên tính xác thực của sự kiện, chi tiết,... góc nhìn, thái độ, quan điểm, cảm xú và ngôn từ của tác giả.

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng, bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại...

Hoạt động 2: Đọc và phân tích văn bản tham khảo

Câu hỏi:

GV yêu cầu HS đọc bản tường trình tham khảo và các ghi chú bên phải văn bản. Văn bản Thực tế và mộng tưởng  trong Cô bé bán diêm (Adersen).

- GV nêu yêu cầu: Hãy trả lời các câu hỏi sau:

1. 1. Ngữ liệu trên đã là một bài viết hoàn chỉnh chưa? Những dấu hiệu nào giúp bạn xác định như vậy?
2. Luận điểm được tập trung phân tích, đánh giá trong ngữ liệu là gì?
3. Chỉ ra sự kết hợp giữa lí lẽ và bằng chứng trong ngữ liệu trên?
4. NGười viết đã có những nhận xét gì về tác dụng của các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong tác phẩm

Trả lời:

• Ngữ liệu trên chưa phải là một bài viết hoàn chỉnh. Có thể căn cứ vào kí hiệu ở cuối bài để xác định như vậy.
• Luận điểm được tập trung phân tích đánh giá trong ngữ liệu là lối kể đan xen giữa thực tế và mộng tưởng trong Cô bé bán diêm có tác dụng rất lớn để đưa người đọc xâm nhập vào thế giới mộng tưởng của nhân vật.
• Sự kết hợp lí lẽ và bằng chứng trong ngữ liệu

• Người viết đã có những nhận xét về tác dụng của biện pháp

+ Lối kể xen lẽ có tác dụng rất lớn để đưa người đọc xâm nhập vào thế giới mộng tưởng của nhân vật.

+ Ánh sáng từ ngọn lửa que diêm đảm nhận hai chức năng, vừa sưởi ấm vừa  thắp sáng lên thế giới mộng ảo, cái thế giới mang lại hạnh phúc cho em.

Hoạt động 3: Thực hành viết theo các bước

- GV cho HS tự nghiên cứu phần Thực hành viết trang 84.

- GV hướng dẫn HS:

1. Chuẩn bị viết

Tham khảo các bài trước để xác định đề tài cho phù hợp. Với hai đề bài trên phạm vi phân tích rộng rộng. Bạn có thể chọn một tác phẩm truyện hoặc một màn kịch nào đó để phân tích, đánh giá.

Có thể tham khảo 1 số tác phẩm dưới đây:

+ Truyện: Đất rừng phương Nam ( Đoàn Giỏi), Giang (Bảo Ninh), Buổi học cuối cùng (An-phông-xơ Đô- đê),....

+ Kịch: xã trưởng –Mẹ Đốp (Trích Quan Âm Thị Kính chèo cổ), Huyện Trìa, Đê Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến ( Trích Nghêu, Sò, Ốc ,Hến tuồng đồ), Lời nói dối cuối cùng, Hồn Trương Ba da hàng thịt (Lưu Quang Vũ)...