Ôn tập kiến thức ngữ văn 10 CTST bài 5: Đọc kết nối chủ điểm(Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương)

[toc:ul]

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Đọc văn bản

- Xuất xứ: Văn bản được in trong Sân khấu cải lương ở Hồ Chí Minh, NXB Tổng hợp - NXB Văn hóa Sài Gòn, năm 2007, trang 58-59, theo Nguyễn Thị Minh Ngọc, Đỗ Hương.

 - Bố cục:

+ Phần 1: (từ đầu...son, la, si): Lịch sử đàn ghi - ta phím lõm.

+ Phần 2 (còn lại): Giá trị của đàn ghi -ta phím lõm.

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN

1. Đặc điểm văn bản

- Thông tin cơ bản: Vai trò của đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương.

- Thông tin chi tiết:

+ Giới thiệu chung về đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương (hình minh họa 1).

+ Nguồn gốc đàn ghi-ta phím lõm và sáng tạo của các nghệ sĩ Việt Nam. (hình minh họa 2)

+ Ưu thế của đàn ghi-ta phím lõm: âm độ rộng, âm sắc phong phú, kỹ

2. Tầm quan trọng của ghi-ta phím lõm

- Đàn ghi-ta phím lõm là nhạc cụ chính, giữa song loan và “bao sân” cho cả dàn nhạc cải lương.

- Lịch sự hình thành:

+ Đàn ghi-ta có lịch sử lâu đời với nhiều thiết kế khác nhau, nhưng đã được người Tây Ban Nha cải tiến lại để có hình dáng và cấu trúc như ngày nay.

+ Người Việt Nam biết đến đàn ghi-ta đầu thế kỉ XX. Cảm nhận được âm vực rộng và âm sắc phong phú của cây ghi-ta, các nghệ nhân Việt Nam đã khai thác và cải tiến cây đàn, khoét lõm các cung đàn trên cần để tạo nên hiệu ứng ngân rung đặc biệt, phù hợp với thang âm của âm nhạc Việt. à Trở thành cây ghi-ta phím lõm, nghĩa là cây ghi-ta Việt Nam đã xướng lên bằng ngôn ngữ âm nhạc Việt (hò, sự, xang, xê, cống)

 - Ưu thế: đảm bảo được âm độ rộng, từ thấp, trung đến cao, âm sắc phong phú, phím cung sâu nhấn nhá rất đa dạng. Ớ loại hơi và thể điệu nào, đàn cũng thể hiện một cách xuất sắc, điều này không phải nhạc cụ nào cũng làm được. à Từ khi được Việt Nam hóa đến nay, cây ghi-ta phím lõm vẫn luôn đóng vai trò chủ chốt, trở thành nhạc cụ trụ cột không thể thay thế của dàn nhac tài tử và cải lương. thuật nhấn nhá đa dạng.

+ Một số nghệ sĩ nổi tiếng với cây đàn ghi-ta phím lõm. (hình minh họa 3)

+ Thực tế cho thấy đàn ghi-ta phím lõm ngày càng khẳng định được vai trò quan trọng của mình trong dàn nhạc cải lương.

- Văn bản sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ, góp phần làm phong phú và sinh động nội dung của văn bản, được thể hiện qua các hình ảnh, sơ đồ:

+ Hình ảnh: trực quan và giới thiệu đến người đọc về nhạc cụ, những nghệ sĩ nổi tiếng gắn với loại nhạc cụ này.

+ Sơ đồ nhánh:

Tác dụng: Trực quan và phân loại hệ thống hoá (từ tổng thể đến chi tiết). Sơ đồ trên vừa cho thấy tổng thể các bộ nhạc cụ vừa cho thấy các nhạc cụ chính trong dàn nhạc cải lương, cách phân loại, gọi tên bộ nhạc cụ/ nhạc cụ theo thứ bậc hợp lí.

+ Bậc thứ nhất "Dàn nhạc cải lương".

+ Bậc thứ hai gồm 4 nhánh tương ứng với 4 bộ nhạc cụ: "Bộ gõ", "Bộ gảy", "Bộ kéo", "Bộ thổi" (tên các bộ được đặt theo cách thức tạo ra âm thanh).

=> mỗi bộ là một tập hợp các nhạc cụ có chức năng, đặc điểm gần gũi; mức độ phong phú của nhạc cụ trong các bộ có thể khác nhau.

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung – ý nghĩa

- Văn bản cung cấp cho người đọc những thông tin về đàn ghi ta phím lõm lịch sử ra đời, quá trình du nhập và Việt Nam, âm điệu với nhiều sắc thái. Đồng thời khẳng định tầm quan trọng của đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc và sự đón nhận của dàn nhạc cải lương đối với đàn ghi-ta phím lõm.

2. Nghệ thuật

- Văn bản sử dụng ngôn từ rõ ràng, rành mạch, khách quan, phù hợp với văn bản thông tin.

- Bố cục hợp lý, cung cấp thông tin một cách khách quan.

- Kết hợp nhuần nhuyễn giữa thuyết minh và miêu tả, tự sự, tăng tính hiệu quả của việc thể hiện thông tin.