Tải giáo án Powerpoint Ngữ văn 10 CTST bài: Thực hành tiếng việt trang 44

Thực hành tiếng việt

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

• GV yêu cầu HS: đọc đoạn đầu bài Bình Ngô đại cáo từ đầu đến “chứng cứ còn ghi” và chỉ ra cái từ ngữ Hán Việt có trong bài? Giải nghĩa của từ Hán Việt mà em vừa tìm được?

TÊN BÀI HỌC, NỘI DUNG BÀI HỌC

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: TỪ HÁN VIỆT

Nội dung bài học

1. Lý thuyết
2. Luyện tập

• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Lý thuyết

Câu hỏi:

• Khái niệm thế nào là từ Hán Việt? Và được dùng trong trường hợp nào?

Trả lời:

Từ Hán Việt được tạo nên bởi các yếu tố Hán Việt. Phần lớn các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng đê tạo từ ghép. Một số yếu tố Hán Việt như hoa, quả, bút, bảng, học, tập,... có lúc dùng để tạo từ ghép, có lúc được dùng độc lập như một từ.

- Trong nhiều trường hợp, người ta dùng từ Hán Việt để:

+ Tạo sắc thái trang trọng, thê hiện thái độ tôn kính.

+ Tạo sắc thái tao nhã, tránh gây cảm giác thô tục, ghê sợ.

+ Tạo sắc thái cổ, phù hợp với bầu không khí xã hội xa xưa.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: bài tập 1 SHS trang 44

Chỉ ra lỗi dùng từ Hán Việt trong những câu sau đây. Phân tích những lối ấy và sửa lại cho đúng

1. Song thân của thằng bé ấy đều làm công nhận ở xí nghiệp in
2. Ông ấy vừa giỏi về cơ khí lại vừa giỏi về kinh doanh, thật là tài hoa
3. Sáng mai, các bạn tập họp đúng giờ nhé.
4. Đọc sách nơi không đủ ánh sáng dễ làm giảm sút thị giác
5. Chú tôi thường lợi dụng những vật phế thải để tạo nên những món đồ trang trí xinh xắn.
6. Nông nghiệp và nghề đánh cá nước ta phát triển mạnh ở quý III năm nay
7. Năm mới cháu chúc ông luôn được an khang và bách niên giai lão
8. Hoa xuân đua nở tân trang cho đời thêm những sắc màu tươi thắm
9. Cảnh vật nơi đây trông rất kiều diễm.

- GV gợi ý:

+ Câu a  Lỗi dùng từ không phù hợp phong cách

• Sửa: Song thân -> ba mẹ

+ Câu b, d, e, g, h, i dùng từ không đúng nghĩa

Sửa:

• Câu b: tài hoa -> tài năng
• Câu d: thị giác -> thị lực
• Câu e: lợi dụng -> tận dụng
• Câu g: bách niên giai lão -> bách niên trường thọ
• Câu h: tân trang -> tô điểm
• Câu i: kiều diễm -> tươi đẹp

+ Câu c lỗi dùng từ không đúng hình thức ngữ âm

• Sửa: tập họp -> tập hợp

+ Câu f: Lỗi dùng từ không phù hợp với khả năng kết hợp

• Sửa: Nghề đánh cá -> ngư nghiệp

Nhiệm vụ 2: bài tập 2

Chọn từ Hán Việt ở cột B có ý nghĩa tương đương với từ ngữ hoặc cách nói ở cột A

- GV gợi ý:

1- ê, 2-g, 3-i, 4-c, 5-e, 6-đ, 7-a, 8-b, 9-d, 10-h

Nhiệm vụ 3: Bài tập 3:

Thay thế các câu sau đây bằng các câu có dùng từ Hán Việt sao cho tương đồng về ý nghĩa và trang nhã hơn

1. Ăn uống ở Việt Nam có rất nhiều thứ
2. Tổng thống Pháp và vợ sẽ đến thăm chơi nước ta vào khoảng từ ngày 10 đến ngày 20 tháng 11 năm nay
3. Bẻ bông, giẫm lên cỏ trong vườn hoa chung, xả rác nơi ở chung là hành động cần phải dẹp bỏ
4. Người đứng đầucác nước đều bày tỏ sự lo sợ trước tình hình làm ăn buôn bán đang có nhiều thay đổi rắc rối như hiện nay
5. Tiền công viết báo của ông ấy rất cao
6. Anh ấy bảo tôi thay anh ấy làm hết những giấy tờ này
7. Nền kinh tế nước ấy đã mạnh trở lại và từ chỗ đi sau dần trở thành đi trước
8. Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã bạo dạn đánh vào đồn giặc Pháp, không sợ chết chóc
9. Những điều ông ấy nói trong cuộc họp đã bị nhiều người chống lại

• GV gợi ý:

+ Ăn uống Việt Nam rất phong phú

+ Tổng thống Pháp và phu nhân sẽ đến thăm hữu nghị nước ta vào khoảng trung tuần tháng 11 năm nay

+ Bẻ hoa, giẫm lên cỏ trong công viên, xả rác nơi ở công cộng là hành động thiếu văn hóa cần phải bài trừ.

+ Nguyên thủ các quốc gia đều bày tỏ sự quan ngại trước tình hình kinh tế đang biến động phức tạp hiện nay.

+ Nhuận bút viết báo của ông ấy rất cao

+ Anh ấy ủy quyền cho tôi hoàn tất hồ sơ này

+ Nền kinh tế ấy đã phục hồi và đi từ lạc hậu đến tiên tiến.

+ Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã dũng cảm đánh vào đồn giặc Pháp, không ngại hi sinh.

+ Ý kiến phát biểu của ông ấy trong cuộc họp đã bị nhiều người phản đối.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

+ Hoàn thành các bài tập trong sách bài tập Ngữ văn 10 tập 2.

+ Soạn bài: Viết bài luận thuyết phục người khác từ bỏ một thói quen hay một quan niệm.

CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý LẮNG NGHE CỦA CÁC EM!