Virus gây bệnh cúm A hay HIV/AIDS lại thường có nhiều biến thể vì chúng có hệ gene là RNA thường có tần số và tốc độ đột biến rất cao do enzyme polymerase của virus tổng hợp không có cơ chế sửa sai. Bên cạnh đó các biến thể được tạo ra do cơ chế tái tổ hợp virus từ nhiều nguồn khác nhau.
Đặc điểm đó gây khó khăn trong phát triển vaccine phòng bệnh và thuốc chữa bệnh là chúng có khả năng lẩn tránh hệ miễn dịch và kháng thuốc rất nhanh.