Giải chi tiết Tiếng việt 4 Chân trời Bài 3: Sáng tháng Năm

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Trao đổi với bạn về ý nghĩa của một bài thơ hoặc một bài hát về Bác Hồ.

Bài hát "Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng" - Nhạc sĩ Phong Nhã: Ngôn ngữ và bút pháp của nhạc sĩ trong tác phẩm này khiến người nghe không bị ước lệ về không gian và thời gian, lúc nào cũng mang đến cảm giác như một ca khúc vừa mới được sáng tác. Ca khúc của nhạc sĩ Phong Nhã đều dành cho trẻ em.Sự chăm sóc ân cần của Bác đối với thiếu nhi, nhất là với các cháu thiếu nhi nghèo khổ trong những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám đã thấm vào tâm hồn mỗi người Việt Nam.

KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP

Bài đọc: Sáng tháng Năm - Tố Hữu

(SGK tiếng việt 4 tập 1 chân trời sáng tạo bài 3)

Câu hỏi và bài tập:

Câu hỏi 1: Tìm câu thơ thể hiện cảm xúc của tác giả khi lên thăm Bác Hồ.

Câu thơ thể hiện cảm xúc của tác giả khi lên thăm Bác Hồ: 

"Vui sao một sáng tháng Năm

Đường về Việt bắc lên thăm Bác Hồ".

Câu hỏi 2: Con đường về Việt Bắc hiện lên qua những hình ảnh nào?

Con đường về Việt Bắc hiện lên qua những hình ảnh: 

• "Suối dài xanh mướt nương ngô"

• "Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn..."

Câu hỏi 3: Khổ thơ thứ hai cho chúng ta biết những gì về nơi Bác Hồ ở và làm việc? Qua đó, em hiểu thêm điều gì về Bác?

Khổ thơ thứ hai cho chúng ta biết thêm về sự đơn sơ, bình dị, mộc mạc trong nơi ở và làm việc của Bác Hồ. Mặc dù là Chủ tịch nước nhưng nơi Bác ở là ngôi nhà sàn đơn sơ, những con vật quen thuộc, gắn bó. Bác là một người thanh cao, liêm khiết và chính trực.

Câu hỏi 4: Hai dòng thơ cuối bài khẳng định điều gì?

Hai dòng thơ cuối bài khẳng định Bác Hồ to lớn, vĩ đại trong mắt tác giả cũng như trong mắt của nhân dân Việt Nam. Đồng thời, thể hiện sự ngưỡng mộ, ca ngợi Bác của tác giả, của nhân dân Việt Nam: cuộc đời, tâm hồn, tình cảm, tư tưởng... của Bác vĩ đại, lớn lao, cao cả như bầu trời, biển cả, nước non mà gần gũi, bình dị như ruộng đồng quê hương đất nước.

2. Đọc mở rộng: Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách

Chủ điểm Những người tài trí

a. Tìm đọc một truyện viết về:

• Một người thông minh:

• Trong quán ăn "Ba cá bống" - Theo A-lếch-xây Tôn-xtoi

• Trí khôn của ta đây - Truyện dân gian

• Một người tài năng:

• Ông Trạng thả diều - Trinh Đường

• Văn hay chữ tốt - Truyện đọc 1, 1955

• ?

Truyện "Trí khôn của ta đây".

Có một bác nông dân ngày ngày đều dắt trâu đi cày, trâu đi trước kéo một cái cày thật nặng theo sau, công việc rất cực nhưng trâu vẫn vui vẻ. Một lần trong lúc nghỉ ngơi, bác nông dân đi uống nước, thì có một con cọp đến hỏi trâu tại sao trâu to xác mà để một người bé xíu đánh đập. Trâu trả lời:

" Tuy người bé nhỏ, nhưng họ có trí khôn".

Lúc đó bác nông dân cũng đi ra, thì cọp bèn hỏi:

" Nghe trâu nói người tuy bé nhỏ nhưng có trí khôn, vậy trí khôn ở đâu, lấy ra cho ta xem".

Bác nông dân đáp lại:

" Trí khôn tôi để ở nhà".

Thì cọp bảo về nhà lấy trí khôn cho xem, bác nông dân đồng ý và phải có điều kiện là trói cọp lại vào gốc cây để cọp không ăn thịt trâu của bác nông dân. Sau khi trói cọp vào gốc cây, bác nông dân đã châm lửa đốt và nói với cọp:

" Trí khôn của tao đây"

Trâu thấy vậy không nhịn được cười, cười đến mức đập cả hàm vào mặt đất gãy mất hàm răng trên. Nên loài trâu sau này không có răng trên và cọp có sọc trên trên người do dấu tích của loài người đốt.

c. Cùng bạn chia sẻ:

- Truyện đã đoc

- Nhật kí đọc sách

- Những điều em học từ nhân vật trong truyện

Bài học rút ra: Mỗi người đều có sự thông minh của mình, mỗi hoàn cảnh thể hiện một cách khác nhau. Không nên chê cười người khác kém thông minh vì ta sẽ phải trả giá cho điều đó.

VIẾT

Luyện tập viết bài văn thuật lại một sự việc

Đề bài: Viết bài văn thuật lại một sự việc trong lễ kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20 - 11 của trường để lại cho em nhiều ấn tượng.

Mở bài: Giới thiệu sự việc

Thân bài: Diễn biến của sự việc

• Đầu tiên

• Tiếp theo

• ?

• Cuối cùng

Kết bài: cảm xúc đối với sự việc

Lưu ý:

- Em nên thuật cụ thể hoạt động, lời nói,... của những người tham gia.

- Chú ý thuật cảm xúc của người dự.

- Em có thể thêm vào một vài chi tiết tả cảnh thiên nhiên hoặc địa điểm diễn ra sự việc để bài viết thêm sinh động.

      Vào sáng ngày 19-11 hằng năm, trường em lại tưng bừng tổ chức sự kiện chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11 với sự tham gia của tất cả các học sinh, giáo viên trong toàn trường.

       Sáng hôm ấy, chúng em ai cũng đến trường thật sớm với tâm trạng hào hứng và phấn khởi. Đến nơi, ai cũng bất ngờ bởi vẻ đẹp của ngôi trường. Những dãy cờ đỏ tươi dẫn đến sân khấu chính giữa. Ở đó, một tấm bạt lớn in dòng chữ Lễ kỉ niệm ngày nhà giáo Việt Nam 20-11 được in thật to và nổi bật. Xung quanh là rất nhiều những lẵng hoa tươi thắm. Trên sân, ngoài các thầy cô và học sinh, thì có rất nhiều cựu học sinh trở về thăm thầy cô giáo cũ của mình.

      Đúng 8 giờ sáng, sự kiện chính thức bắt đầu. Chúng em ngồi thành từng hành dọc thẳng phía dưới sân khấu. Còn hai bên thì là các thầy cô và khách mời của sự kiện. Mở đầu là lời chào và chúc mừng sự kiện của thầy hiệu trưởng. Sau đó, từng thầy cô, đại diện hội phụ huynh, đại diện nhóm cựu học sinh và học sinh các khối lần lượt lên phát biểu. Ai cũng rưng rưng xúc động khi được nói lời tri ân sâu sắc đến người cha, người mẹ thứ hai của mình. Cùng với đó, là những tiết mục văn nghệ sôi động, hấp dẫn do các thầy cô và chúng em biểu diễn. Tiết mục nào cũng hay và ý nghĩa, nhưng nổi bật nhất là tiết mục múa hát Người giáo viên nhân dân của thầy cô ở cuối chương trình.

     Đến khoảng 11 giờ, sự kiện kết thúc trong bầu không khí rộn ràng và có chút tiếc nuối của người tham gia. Tuy vậy, không ai rời đi ngay cả, mà cố nán lại để được ôm, được nắm tay và chụp ảnh cùng thầy cô yêu quý của mình. Sự kiện 20-11 của trường em đã diễn ra như vậy đó.

Bài tập 2: Chia sẻ cảm xúc của em về một bức tranh hoặc bức ảnh sưu tầm được.

Trẻ em là mầm non, là tương lai đất nước, là những người cần tình yêu thương, sự chăm sóc đầy đủ. Bác không chỉ quan tâm tới đời sống vật chất lẫn tinh thần của các em mà còn luôn dạy dỗ, bảo ban để các em trở nên tốt hơn.