Giải chi tiết Tiếng việt 4 Chân trời Bài 3: Gieo ngày mới
Giải bài 3: Gieo ngày mới tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.
KHỞI ĐỘNG
Chia sẻ: Ngày mới của mỗi người trong gia đình em bắt đầu như thế nào?
Ngày mới của mỗi người trong gia đình em: Bố dậy tập thể dục, mẹ dậy nấu cơm, em dậy chuẩn bị đồ dùng ăn sáng rồi đến trường.
KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP
1. Bài đọc: Gieo ngày mới - Ngọc Hà
(SGK Tiếng việt 4 tập 1 chân trời bài 3)
Câu hỏi 1: Ngày mới của mỗi người bắt đầu bằng việc gì?
Hướng dẫn trả lời:
Ngày mới của mỗi người bắt đầu bằng việc:
Cha: dắt trâu ra đồng
Mẹ: bắc gầu tát bên sông
Cô giáo: dạy học sinh trên bục giảng
Bà: dệt khăn quàng cho cháu
Câu hỏi 2: Mỗi hình ảnh dưới đây muốn nói lên điều gì? Nói về 1 - 2 hình ảnh em thích.
Gặt mùa vàng ấm
Gieo bao ước mơ xanh
Gieo hoa trái ngọt lành
Gom từng giọt nắng hồng
Hướng dẫn trả lời:
Hình ảnh "Gặt mùa vàng ấm áp": nói lên hình ảnh người nông dân đang gặt hái một vụ mùa bội thu, no ấm với những hạt thóc vàng.
Hình ảnh "Gieo bao ước mơ xanh": nói lên hình ảnh cô giáo đang ngày ngày truyền con số, nét chữ cho học sinh với niềm tin và hị vọng về tương lai tươi đẹp.
Hình ảnh "Gieo hoa trái ngọt lành": nói lên thành quả ngọt ngào, những thành công mà cô giáo đã thu được từ việc dạy học
Hình ảnh "Gom từng giọt nắng hồng" nói lên sự yêu thương, chắt chiu, tần tảo của người bà dành cho cháu, mong muốn cháu được ấm áp.
Hình ảnh mà em yêu thích đó là: "gặt mùa vàng ấm áp" và "gieo hoa trái ngọt lành"
Câu hỏi 3: Theo em, nhờ đâu đêm đêm mọi người có giấc ngủ say?
Hướng dẫn trả lời:
Đêm đêm mọi người có giấc ngủ say là nhờ:
"Bầu trời gieo mưa rồi nắng
Cho gió hong những đám mây
Cho cả trời sao lấp lánh"
Câu hỏi 4: Cách gieo ngày mới của bạn nhỏ có gì đặc biệt? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Cách gieo ngày mới của bạn nhỏ đặc biệt vì bạn nhỏ gieo ngày mới bằng một chuỗi cười. Tiếng cười của bạn nhỏ sẽ mang lại, lan tỏa niềm vui, xua tan đi bao mệt nhọc cho cha, mẹ, cô giáo và bà. Tiếng cười đó cững là nguồn động lực, là sức mạnh để mọi người cùng cố gắng, cùng nhau lan tỏa và hi vọng về một cuộc sống hạnh phúc, ấm no và tràn đầy yêu thương.
2. Đọc mở rộng: Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách
Chủ điểm: Tuổi nhỏ làm việc nhỏ
a. Tìm đọc một truyện viết về:
b. Ghi chép những ý tưởng hoặc chi tiết quan trọng vào Nhật kí đọc sách.
Tên truyện:
Tên nhân vật
Tình huống
Cách giải quyết
?
c. Cùng bạn chia sẻ:
Truyện đã đọc
Nhật kí đọc sách
Tình cảm, suy nghĩ hoặc cách ứng xứ của em nếu gặp tình huống tương tự tình huống của nhân vật trong truyện.
Hướng dẫn trả lời:
a. Ví dụ về truyện: "Cậu bé thông minh" - Truyện cổ tích Việt Nam.
b. Ghi vào "Nhật kí đọc sách":
- Tên truyện: Cậu bé thông minh
- Tên nhân vật: cậu bé thông minh và nhà vua
- Tình huống: nhà vua nghĩ ra một cách để tìm người tài trong thiên hạ : “lệnh cho mỗi làng trong vùng nọ phải nộp một con gà trống biết đẻ trứng”.
- Cách giải quyết:
- Lần một, lên kinh đô, cậu bé kêu khóc om sòm ở trước cung vua để khi được gặp vua, cậu kể một câu chuyện khiến vua cho là vô lí (chuyện bố đẻ em bé), từ đó làm ngài phải thừa nhận: lệnh của ngài cũng vô lí (gà trống không thể đẻ trứng).
- Lần sau, cậu yêu cầu sứ giả về tâu Đức Vua rèn chiếc kim thành một con dao thật sắc để xẻ thịt chim. Cậu yêu cầu một việc không ai có thể làm nổi để khỏi phải thực hiện lệnh của vua. Có thể gọi là một mũi tên bắn trúng hai đích, vừa thể hiện trí thông minh, tài đối đáp vừa không cãi lệnh và cũng không cần phải thi hành lệnh vua ban.
c. Cùng bạn chia sẻ:
Câu chuyện dân gian cậu bé thông minh, dù ra đời từ lâu nhưng đến nay vẫn vẹn nguyên giá trị nhân văn và bài học đạo đức. Truyện ca ngợi những con người thông minh, tài giỏi trong xã hội. Bằng những tình huống và cốt truyện hợp lí, gần gũi giản dị đậm chất dân gian, cậu truyện em bé thông minh để lại tiếng cười hài hước, dí dỏm cho độc giả.
Qua câu truyện, người đọc cũng nhận thức được giá trị của trí tuệ trong cuộc sống hằng ngày, đồng thời hiểu rằng những người có trí thông minh sẽ luôn gặp nhiều may mắn, được mọi người yêu quý và có ảnh hưởng tích cực đối với xã hội.
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
Danh từ chung, danh từ riêng
Bài tập 1: Xếp các từ in đậm trong các câu ca dao sau vào nhóm thích hợp:
a.
Sâu nhất là sông Bạch Đằng
Ba lần giặc đến ba lần giặc tan
Cao nhất là núi Lam Sơn
Có ông Lê Lợi trong ngàn bước ra.
Ca dao
b.
Bình Định có núi Vọng Phu
Có đầm Thị Nại, có cù lao xanh.
Ca dao
c.
Ai về Quảng Ngãi quê ta
Mía ngon, đường ngọt trắng ngà dễ ăn
Ca dao
Tên người:
Tên sông, núi, đầm:
Tên tỉnh:
Tên người: Lê Lợi, Lam Sơn
Tên sông, núi, đầm: Bạch Đằng, Vọng Phu, Thị Nại
Tên tỉnh: Quảng Ngãi, Bình Định
Bài tập 2: Xếp các từ sau vào các nhóm:
a. Nhóm từ là tên gọi của một sự vật cụ thể.
b. Nhóm từ là tên gọi chung của một loại sự vật.
Hướng dẫn trả lời:
a. Tên gọi của một sự vật cụ thể: Bình Định, Lê Lợi, Bạch Đằng, Thị Nại, Quảng Ngãi, Lam Sơn, Vọng Phu .
b. Tên gọi chung của một loại sự vật: người, đầm, núi, sông, tỉnh
Bài tập 3: Nhận xét cách viết các từ thuộc mỗi nhóm ở bài tập 2.
Hướng dẫn trả lời:
Nhóm từ là tên gọi của một sự vật cụ thể: viết hoa
Nhóm từ là tên gọi chung của một loại sự vật: viết thường
Bài tập 4: Tìm 2 - 3 danh từ riêng cho mỗi nhóm dưới đây:
Tên nhà văn hoặc nhà thơ: Tố Hữu, Nam Cao, Nguyễn Tuân.
Tên sông hoặc núi: sông Đà, sông Hồng, núi Tản
Tên tỉnh hoặc thành phố: Hà Nội, Thái Bình, Hà Nam.
Bài tập 5: Viết 3 - 4 câu giới thiệu về nơi em ở, trong câu có sử dụng danh từ riêng
Hướng dẫn trả lời:
Em đang sống ở thủ đô Hà Nội. Trung tâm thành phố có nhiều tòa nhà cao tầng. Các con đường rộng lớn, có nhiều xe cộ. Thành phố có nhiều điểm tham quan rất nổi tiếng như hồ Gươm, tháp Rùa, đền Ngọc Sơn, chùa Một Cột, Hoàng Thành Thăng Long. Con người ở đây rất hiếu khách, nhiệt tình. Em rất yêu Hà Nội.
VIẾT
Viết đoạn mở bài và đoạn kết bài cho bài văn kể chuyện
Bài tập 1: Đọc hai đoạn văn dưới đây và cho biết:
1. Từ ngày còn bé, qua giọng kể ấm áp của bà, em đã rất thích câu chuyện "Tích Chu".
2. Ngày còn bé, tối nào bà cũng kể chuyện cho em nghe. Qua giọng kể ấm áp của bà, câu chuyện nào cũng thật hấp dẫn. Nhưng em vẫn thích câu chuyện "Tích Chu" hơn cả.
a. Đoạn văn nào giới thiệu ngay câu chuyện chọn kể?
b. Đoạn văn nào dẫn vào câu chuyện từ một vấn đề liên quan?
Hướng dẫn trả lời:
a. Đoạn văn giới thiệu ngay câu chuyện chọn kể: Đoạn văn 1
b. Đoạn văn dẫn vào câu chuyện từ một vấn đề liên quan: Đoạn văn 2
Bài tập 2: Đọc hai đoạn văn dưới đây và cho biết:
1. Được uống nước suối tiên, bà trở lại thành người. Tích Chu mừng rỡ ôm lấy bà. Từ đấy, Tích Chu luôn ở bên, hết lòng yêu thương, chăm sóc bà.
2. Câu chuyện bà kể đã lâu nhưng hình ảnh cậu bé Tích Chu băng rừng, lội xuối tìm nước suối tiên đem về cho bà uống vẫn còn đọng lại trong tâm trí em như một lời nhắc nhở về lòng hiếu thảo.
a. Đoạn văn nào nêu kết thúc câu chuyện?
b. Đoạn văn nào bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc của người viết sau khi kể chuyện?
Hướng dẫn trả lời:
a. Đoạn văn nêu kết thúc câu chuyện: Đoạn văn 1
b. Đoạn văn bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc của người viết sau khi kể chuyện: Đoạn văn 2
Bài tập 3: Viết đoạn mở bài trực tiếp và đoạn kết bài mở rộng cho bài văn kể lại câu chuyện đã đọc, đã nghe nói về lòng trung thực hoặc lòng nhân hậu.
Hướng dẫn trả lời:
Mở bài: Câu chuyện cổ tích em thích nhất đó là "Người ăn xin" với nhân vật chính bạn nhỏ và người đàn ông ăn xin già khụ giữa mùa đông lạnh lẽo trên đường phố.
Kết bài: Qua câu chuyện "Người ăn xin", em nhận thấy rằng t hật ra lòng nhân ái và tình yêu thương không ai định nghĩa được, nhưng chúng ta vẫn có thể hiểu rằng chia sẻ, thấu hiểu, cảm thông chính là những điều làm nên sự ấm áp trong mối quan hệ giữa người với người. Hãy sống, hãy cho đi, hãy nhân rộng tình yêu thương để thế giới này ngập tràn những bông hoa của tình thương.
VẬN DỤNG
Trao đổi: Em sẽ làm gì để bắt đầu ngày mới có ý nghĩa?
Hướng dẫn trả lời:
Để bắt đầu ngày mới có ý nghĩa em sẽ dậy sớm tập thể sục rèn luyện sức khỏe, tưới cây, giúp mẹ dọn dẹp nhà cửa,...