Giải chi tiết Tiếng việt 4 Chân trời Bài 4: Thân thương xứ Vàm
Giải bài 4: Thân thương xứ Vàm tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.
KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi: Nói về nơi em ở và những người hàng xóm của em.
Hướng dẫn trả lời:
Nơi em ở là một làng quê ven biển thuộc tỉnh Thái Bình. Ở đó có rất nhiều cảnh đẹp, con người quê em thật thà, chất phác, dễ mến và hiếu khách. Những người hàng xóm quê em luôn đùm bọc, đoàn kết và giúp đỡ nhau.
KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP
Bài đọc: Thân thương xứ Vàm - Nguyễn Thị Việt Hà
(SGK tiếng việt 4 tập 1 chân trời sáng tạo bài 4)
Câu hỏi 1: Những chi tiết nào cho biết chợ Vàm Cái Đôi họp từ rất sớm?
Hướng dẫn trả lời:
Những chi tiết cho biết chợ Vàm Cái Đôi họp từ rất sớm:
Họp từ khi bình minh chưa lên.
Giữa khuya, xuồng từ trong các kính, vàm, xáng,... đã xôn xao chuyển rau, cá, các loại củ, quả từ vườn nhà ra chợ.
Câu hỏi 2: Vì sao tác giả nhận xét chợ Vàm Cái Đôi ôn hòa?
Chọn đáp án đúng:
Vì chợ nhỏ, nép vào một góc bến tàu.
Vì chợ họp từ khi bình minh chưa lên.
Vì chợ bày bán đủ loại rau, cá, củ, quả.
Vì chợ có những người mua bán rất thân thiện.
Hướng dẫn trả lời:
Đáp án: Vì chợ có những người mua bán rất thân thiện.
Câu hỏi 3: Em có suy nghĩ gì về cách gọi "rau ruộng", "cá ruộng", "đám cưới ruộng",...?
Hướng dẫn trả lời:
Cách gọi "rau ruộng", "cá ruộng", "đám cưới ruộng",... gợi lên sự mộc mạc, dân dã, thôn quê của người dân Vàm Cái Đôi. Đó là cách gọi gần gũi, thân thương cho những sự vật quen thuộc , gắn bó của làng quê đồng ruộng.
Câu hỏi 4: Khi đi xa, người dân xứ Vàm nhớ những hình ảnh nào ở quê mình? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Người dân xứ Vàm cho dù đi đâu cũng nhớ phiên chợ hiền lành góc bến tàu cũ, nhớ ngọn gió chướng non làm thảng thốt con đường trắng hoa lau, hoa sậy. Nhớ về vàm là nhớ về sự bình yên của dòng sông nối liền xứ sở, những con đường hai bên bờ lau sậy mịt mùng. Nhớ về Vàm là nhớ về những buổi sáng mai người ta thức dậy bằng tiếng còi tàu rời bến sớm nhất rúc lên vang lừng cả thị trấn.
Bởi vì đây là những hình ảnh đặc trưng, gắn bó, quen thuộc và gần gũi nhất của Vàm Cái Đôi. Những hình ảnh ấy dù mộc mặc, bình dị nhưng nó tái hiện cuộc sống lao động của người dân, những cảnh vật đỗi quen thuộc cảnh phiên chợ, con đường trắng hoa lau, hoa sậy,... tất cả đều in đậm trong tâm trí người xa quê.
Câu hỏi 5: Em ấn tượng nhất về điều gì ở xứ Vàm? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
Điều em thấy ấn tượng nhất ở xứ Vàm là cách gọi "rau ruộng", "cá ruộng", "đám cưới ruộng", của người dân nơi đây. Cách gọi ấy gợi lên biết bao tình cảm thương mến và sự thân tình.
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
Tính từ
Bài tập 1: Xếp từ chỉ đặc điểm được in đậm trong các câu văn dưới đây vào nhóm phù hợp:
a. Đào trồng ở Sa Pa cho quả to, tròn, cùi dày, vị ngọt thanh.
b. Dọc đường làng, hàng tre mướt xanh đang rì rào trò chuyện với mấy chú chim xinh xắn.
c. Thấp thoáng giữa sắc xanh bạt ngàn của khu vườn là những khóm hồng đỏ thắm tỏa hương thơm ngát.
d. Tiếng hót của chim họa mi lúc trong trẻo, lúc vút cao như một khúc nhạc vui.
Từ chỉ hình dáng, kích thước
Từ chỉ màu sắc
Từ chỉ âm thanh
Từ chỉ hương vị
Từ chỉ hình dáng, kích thước: to, tròn, dày, xinh xắn
Từ chỉ màu sắc: xanh, đỏ thắm
Từ chỉ âm thanh: rì rào, trong trẻo
Từ chỉ hương vị: ngọt thanh, thơm ngát
Bài tập 2: Tìm từ chỉ đặc điểm, tính chất của hoạt động, trạng thái được in đậm trong mỗi câu dưới đây:
a. Những cơn gió thổi nhè nhẹ.
b. Chim sơn ca hót líu lo.
c. Đóa hoa hồng nhung nở rộ khoe sắc thắm.
Hướng dẫn trả lời:
Từ chỉ đặc điểm, tính chất của hoạt động, trạng thái được in đậm trong mỗi câu trên: thổi nhè nhẹ, hót líu lo, nở rộ
Bài tập 3: Tìm tính từ trong các đoạn thơ, đoạn văn dưới đây:
a. Mùa thu của em
Là vàng hoa cúc
Như nghìn con mắt
Mở nhìn trời êm.
Mùa thu của em
Là xanh cốm mới
Mùi hương như gợi
Từ màu lá sen.
Quang Huy
b. Da trời bỗng xanh cao. Những làn mây trắng hơn, xốp hơn, trôi nhẹ nhàng hơn. Các loài hoa nghe tiếng hót trong suốt của họa mi chợt bừng giấc, xòe những cánh hoa đẹp, bày đủ các màu sắc xanh tươi.
Theo Võ Quảng
Hướng dẫn trả lời:
Tính từ trong các đoạn văn, đoạn thơ trên:
a. vàng, êm, xanh, mới.
b. xanh, cao, trắng, xốp, nhẹ nhàng, trong suốt, đẹp, xanh tươi.
Bài tập 4: Thực hiện các yêu cầu sau:
a. Tìm 1 - 2 tính từ có thể kết hợp với mỗi động từ sau:
chảy, reo, tỏa, cười
M: chảy cuồn cuộn
b. Đặt 1 - 2 câu có tính từ tìm được ở bài tập a.
Hướng dẫn trả lời:
a.
chảy: chảy cuồn cuộn, chảy xiết, chảy nhanh, chảy chậm,...
reo: reo vang, reo vui,...
tỏa: tỏa sáng
cười: cười khúc khích, cười giòn tan,...
b.
Nước từ các núi đá chảy cuồn cuộn.
Bầy chim hót líu lo như reo vui.
VIẾT
Viết đoạn văn cho bài văn thuật lại một sự việc
Đề bài: Viết bài văn thuật lại một việc tốt mà em hoặc bạn bè, người thân đã làm.
Bài tập 1: Dựa vào dàn ý đã lập ở trang 52, 53 (Tiếng việt 4, tập một), viết một đoạn văn ở phần thân bài.
Gợi ý:
- Em nên bắt đầu đoạn văn của mình bằng một từ ngữ chỉ thời gian, địa điểm hoặc tình huống.
- Thuật lại diễn biến của sự việc gắn với tùng khoảng thời gian, địa điểm hoặc tình huống đã chọn.
- Chú ý thuật lại hành động, lời nói,... của nhân vật khi làm việc tốt.
- Có thể bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc của em.
Hướng dẫn trả lời:
Hôm ấy, vào một buổi trưa hè nóng nực, những tia nắng chói chang cháy bỏng chiếu rọi xuống mặt đất. Tiếng ve sầu kêu râm ran trên những đóa hoa phượng đỏ thắm làm nổi bật cả một góc trời xanh cao vút. Tan học, đôi đạp nhanh chân để về nhà để có thể ngồi trước cánh quạt quay vù vù, để uống những giọt nước mát xua tan đi bao cái ánh nắng cháy da cháy thịt. Bỗng nhiên, từ xa tôi thấy một bà cụ đang đứng bên vệ đường, cụ giống bà ngoại tôi quá, lưng còng tay chống cái gậy, có lẽ bà đang chờ ai đó. Đến gần tôi càng thấy bà cụ càng đẹp lão, bà có khuôn mặt đầy phúc hậu, hiền từ, hằn rõ những nếp nhăn của tuổi già, bà có mái tóc trắng bạc, những sợi tóc trắng như cước. Người bà nhỏ bé gầy guộc cùng với đôi bàn tay gần xơ xác dường như chỉ còn da và xương, hiện rõ những gân xanh, chân bà cứ bước tiến rồi lùi lại, à thì ra bà muốn sang đường. Tôi nhìn hai bên đường, mọi người đều đang hối hả để về nhà khi cái nóng gay gắt đang bao trùm mọi cảnh vật, tôi dừng xe lại, tôi chạy đến bên bà và nói.
- Bà ơi, để cháu giúp bà sang đường.
Bài tập 2: Đọc đoạn văn của các bạn cùng nhóm và chia sẻ:
a. Bạn kể lại việc tốt theo trình tự nào?
b. Em học được điều gì ở đoạn văn của bạn? (Sắp xếp ý, dùng từ, viết câu,?)
c. Em muốn chỉnh sửa điều gì ở đoạn văn của mình?
Thêm hành động (hoặc lời nói, suy nghĩ,...) của nhân vật
Bày tỏ suy nghĩ, cảm của em
?
Hướng dẫn trả lời:
Học sinh tự thảo luận với các bạn trong nhóm và chỉnh sủa bài viết của mình.
VẬN DỤNG
Câu hỏi: Hỏi - đáp về những địa điểm quen thuộc ở quê em hoặc nơi em sống.
Hướng dẫn trả lời:
Chỗ bạn có khu vui chơi, giải trí gì không? - Nhà sách Tiến Thọ, công viên Thanh Xuân,...
Quê bạn có biển không?