Giải địa lí 12 bài 37: Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên

Các vùng đất baxzan ở Tây Nguyên cũng chính là nơi trồng các cây công nghiệp. Cụ thể:

• Điều kiện tự nhiên:
• Có diện tích đất đỏ bazan màu mỡ, giàu chất dinh dưỡng, phân bố tập trung ở những vùng đất tương đối bằng phẳng thuận lợi để xây dựng các vùng chuyên canh cây cà phê.
• Khí hậu cận xích đạo có một mùa mưa và mùa khô, thuận lợi cho việc tưới tiêu và phơi sấy sản phẩm.
• Điều kiện kinh tế - xã hội: 
• Cơ sở chế biến cà phê đã và đang được phát triển rộng rãi.
• Thị trường tiêu thụ sản phẩm ngày càng được mở rộng
• Người dân có kinh nghiệm trong việc trồng và chăm sóc cây cà phê.
• Nhà nước đang có nhiều chính sách hỗ trợ để phát triển cây cà phê.
• Tuy nhiên, bên cạnh những điều kiện thuận lợi, vùng cũng có những mặt hạn chế đến sự phát triển cây cà phê của vùng:
• Mùa khô kéo dài khiến cho vùng thiếu nước tưới tiêu cho cây trồng
• Lao động có trình độ kĩ thuật và chuyên môn còn hạn chế
• Cơ sở kĩ thuật, cơ sở hạ tầng còn thấp.
• Các khu vực chuyên canh cà phê: Đăk Lăk, Lâm Đồng, Kon Tum, Đăk Nông, Gia Lai.
• Biện pháp phát triển ổn định cây cà phê ở vùng này:
• Đảm bảo đủ nước tưới tiêu cho cà phê và giữ được nguồn nước ngầm cho mùa khô.
• Đa dạng hóa cây trồng (cân đối giữa diện tích cây cà phê vối và cây cà phê chè).
• Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông vận tải.
• Có chính sách ưu đãi đối với vùng SX cà phê.
• Đảm bảo cung cấp đầy đủ lương thực, thực phẩm cho các vùng chuyên canh để ổn định diện tích trồng cây cà phê.
• Thực hiện chuyển giao công nghệ cho đồng bào các dân tộc ít người về trồng và chế biến cà phê.
• Tăng cường cơ sở vật chất - kỹ thuật cho các vùng chuyên canh cây cà phê, xây dựng các cơ sở CN chế biến gắn với các vùng chuyên canh cà phê, đẩy mạnh xuất khẩu.

Tài nguyên nước của các hệ thống sông Xê Xan, Xrê Pôk, Đổng Nai... đang được sử dụng ngày càng có hiệu quả hơn. Hàng loạt Công trình, thuỷ điện lớn đã và đang được xây dựng.

Công trình thuỷ điện Y-a-ly (720MW) trên sông Xê Xan được khánh thành vào tháng 4 năm 2002. Bốn nhà máy thuỷ điện khác được xây dựng ngay những năm sau đó là Xê Xan 3, Xê Xan 3A, Xê Xan 4 (ở phía hạ lưu của thuỷ điện Yaly) và Plây Krông (thượng lưu của Y-a-ly).

Trên dòng sông Xrê Pôk, 6 bậc thang thuỷ điện đã được quy hoạch, vói tổng công suất lắp máy trên 600MW, trong đó lớn nhất là thuỷ điện Buôn Kuôp (280MW) khởi công tháng 12 năm 2003; thuỷ điện Buôn Tua Srah (85MW), khởi công vào cuối năm 2004; thuỷ điện Xrê Pôk 3 (137MW), thuỷ điện Xrê Pôk 4 (33MW), thuỷ điện Đức Xuyên (58MW). Thuỷ điện Đrây Hơ-linh đã được mở rộng lên 28MW.

Trên hệ thống sông Đồng Nai, trước đây có công trình thuỷ điện Đa Nhim (160MW). Hiện nay, các công trình Đại Ninh (300MW), Đổng Nai 3 (180MW), Đồng Nai 4 (340MW) đang được xây dựng.

Các công trình thuỷ điện tạo điều kiện cho các ngành công nghiệp của vùng phát triển, trong đó có khai thác và chế biến bột nhôm từ nguồn bôxit (cần rất nhiều điện). Đồng thời„ các hổ thuỷ điện đem lại nguồn nước tưới quan trọng trong mùa khô và có thể khai thác cho mục đích du lịch, nuôi trồng thuỷ sản.