Soạn địa lý 12 bài 27 trang 118 cực chất

[toc:ul]

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Phần câu hỏi in nghiêng trong bài

Trang 118 sgk Địa lí 12

Dựa vào bản đồ Địa chất – khoáng sản Việt Nam hoặc Alat địa lí Việt Nam) và kiến thức đã học, hãy trình bày về tài nguyên than của nước ta (Các loại, trữ lượng, phân bố).

Trang 121 sgk Địa lí 12

Hãy phân tích những thế mạnh về tự nhiên đối với việc phát triển công nghiệp điện lực nước ta?

Trang 122 sgk Địa Lí 12

Hãy giải thích vì sao công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay?

Phần bài tập cuối bài

Bài tập 1: Trang 124 sgk Địa lí 12

Tại sao công nghiệp năng lượng lại là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta?

Bài tập 2: Trang 124 sgk Địa lí 12

Hãy xác định các nhà máy thủy điện lớn nhất của nước ta trên bản đồ (lược đồ) và giải thích sự phân bố của chúng?

Bài tập 3: Trang 124 sgk Địa lí 12

Phân tích cơ cấu ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm (cơ sở nguyên liệu, tình hình sản xuất và phân bố).

Câu hỏi: Thế nào là ngành công nghiệp trọng điểm? Vì sao công nghiệp năng lượng trở thành ngành công nghiệp trọng điểm ở nước ta?

Câu hỏi: Dựa vào Atlat và kiến thức đã học, so sánh 2 ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay là công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm?

Phần II.  Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Phần câu hỏi in nghiêng trong bài

Trang 118 sgk Địa lí 12

Than ở nước ta được phân làm ba loại: Than antraxit, than nâu và than bùn.

Trang 121 sgk Địa lí 12

Ở nước ta có nhiều thế mạnh về tự nhiên để phát triển ngành công nghiệp điện lực: Than, Dầu khí, Nguồn thuỷ năng, Các nguồn năng lượng khác.

Trang 122 sgk Địa Lí 12

Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay vì: Ngành có thế mạnh lâu dài, dựa trên nguyên liệu tại chỗ phong phú và thị trường tiêu thụ rộng lớn ở trong và ngoài nước, Ngành mang lại hiệu quả cao về kinh tế - xã hội, Ngành có tác động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác (trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản).

Phần bài tập cuối bài

Bài tập 1: Công nghiệp năng lượng là ngành công nghiệp trọng điểm nước ta vì:

-        Thứ nhất, ngành có thế mạnh lâu dài, thể hiện qua

-        Thứ hai, ngành mang lại hiệu quả kinh tế cao.

-        Cuối cùng, tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của các ngành kinh tế khác.

Bài tập 2:

- Các nhà máy thủy điện lớn nhất của nước ta là: Hòa Bình, Yaly, Trị An, Hàm Thuận - Đa Mi, Đa Nhim, Thác Bà.

- Giải thích sự phân bố: Trung du miền núi có địa hình cao, dốc, nước chảy xiết, Địa hình chia cắt mạnh tạo các thung lũng, dãy núi cao xen kẽ,... thuận lợi để xây dựng hồ chứa nước.

Bài tập 3: Phân tích cơ cấu ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm:

-        Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm có cơ cấu ngành đa dạng, gồm phân ngành chế biến sản phẩm trồng trọt, chế biến sản phẩm chăn nuôi, chế biến thủy, hải sản. Trong mỗi phân ngành có nhiều hoạt động công nghiệp khác nhau. Chẳng hạn, phân ngành chế biến sản phẩm trồng trọt có các hoạt động công nghiệp xay xát, đường mía, chè, cà phê, rượu, bia, nước ngọt.

Câu hỏi: Khái niệm: Ngành công nghiệp trọng điểm là ngành có thế mạnh lâu dài, hiệu quả cao về kinh tế và có tác động mạnh đến các ngành kinh tế.

Công nghiệp năng lượng trở thành ngành công nghiệp trọng điểm vì:

-        Nguồn nguyên liệu đa dạng, phong phú như than, dầu khí, thủy năng, năng lượng mặt trời…)

-        Thị trường tiêu thụ rộng lớn

-        Đáp ứng yêu cầu CNH –HĐH đất nước

-        Phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày và đồng thời nâng cao đời sống của nhân dân.

-        Thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác.

Câu hỏi: So sánh

Giống nhau:

-        Là 2 ngành công nghiệp trọng điểm, đều thuộc nhóm ngành công nghiệpchế biến.

-        Chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp

-        Điều kiện phát triển: có nhiều thế mạnh phát triển.

-        Tốc độ tăng trưởng tương đối cao.

-         Cơ cấu ngành: đa dạng

-        Phân bố chủ yếu ở vùng nguyên liệu hoặc thị trường tiêu thụ.

Khác nhau:

• Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm có vai trò quan trọng hơn, chiếm tỉ trọng cao hơn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng trong cơ cấu giá trị sản xuấtcông nghiệp.
• Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm có nguồn nguyên liệu dồi dào hơn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng.

Phần III.  Hướng dẫn trả lời chi tiết

Phần câu hỏi in nghiêng trong bài

Trang 118 sgk Địa lí 12

• Than ở nước ta được phân làm ba loại: Than antraxit, than nâu và than bùn.
• Than antraxit  trữ lượng ba tỉ tấn, phân bố chủ yếu ở Quảng Ninh
• Than nâu trữ lượng hàng chục tỉ tấn, phân bố ở đồng bằng Sông Hồng.
• Than bùn tập trung ở nhiều nơi, song tập trung nhiều nhất ở đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là khu vực rừng U Minh.

Trang 121 sgk Địa lí 12

Ở nước ta có nhiều thế mạnh về tự nhiên để phát triển ngành công nghiệp điện lực.

1.      Than: than antraxit, tập trung ở khu vực Quảng Ninh với trữ lượng hơn 3 tỉ tấn, cho nhiệt lượng 7.000 - 8.000calo/kg. Ngoài ra có than bùn, than nâu.

2.      Dầu khí: tập trung ở các bể trầm tích chứa dầu ngoài thềm lục địa với trữ lượng vài tỉ tấn dầu và hàng trăm tỉ m3 khí. Hai bể trầm tích có triển vọng nhất về trữ lượng và khả năng khai thác là bể Cửu Long và bể Nam Côn Sơn.

3.      Nguồn thuỷ năng: Tiềm năng rất lớn, về lí thuyết, công suất có thể đạt khoảng 30 triệu kw với sản lượng 260 - 270 tỉ kw. Tiềm năng này tập trung chủ yếu ở hệ thống sông Hồng (37%) và hệ thống sông Đồng Nai (19%).

4.      Các nguồn năng lượng khác (sức gió, sức nước, năng lượng Mặt Trời,....) ở nước ta rất dồi dào, cho phép đa dạng hoá ngành điện lực.

Trang 122 sgk Địa Lí 12

Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay vì:

1.      Ngành có thế mạnh lâu dài, dựa trên nguyên liệu tại chỗ phong phú và thị trường tiêu thụ rộng lớn ở trong và ngoài nước.

2.      Ngành mang lại hiệu quả cao về kinh tế - xã hội.

3.      Ngành có tác động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác (trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản).

Phần bài tập cuối bài

Bài tập 1: Công nghiệp năng lượng là ngành công nghiệp trọng điểm nước ta vì:

1.      Thứ nhất, ngành có thế mạnh lâu dài, thể hiện qua:

-        Cơ sở nguyên liệu phong phú với trữ lượng lớn, có thể kể đến như than, dầu khí, thủy năng và một số nguồn năng lượng khác như sức gió, năng lượng mặt trời, thủy triều, địa nhiệt,…

-        Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ rộng lớn. Có thể nói, công nghiệp năng lượng là ngành phục vụ cho tất cả các ngành kinh tế, cũng như phục vụ cho nhu cầu đời sống nhân dân.

2.      Thứ hai, ngành mang lại hiệu quả kinh tế cao. Không chỉ phục vụ cho đời sống nhân dân mà còn là ngành góp phần đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng của các ngành kinh tế, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

3.      Cuối cùng, tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của các ngành kinh tế khác.

-        Công nghiệp năng lượng có tác động một cách mạnh mẽ, toàn diện đến các ngành kinh tế khác về các mặt: quy mô của ngành, kĩ thuật - công nghệ, chất lượng sản phẩm...

Bài tập 2:

- Các nhà máy thủy điện lớn nhất của nước ta là:

• Hòa Bình (trên sông Đà, 1.920MW).
• Yaly (trên hệ thống sông Xê Xan, 720MW).
• Trị An (trên sông Đồng Nai, 400MW).
• Hàm Thuận - Đa Mi (trên sông La Ngà; Hàm Thuận 300MW, Đa Mi 175MW).
• Đa Nhim (trên sông Đa Nhim, 160MW).
• Thác Bà (trên sông Chảy, 110MW).

- Giải thích sự phân bố:

• Các nhà máy thủy điện lớn nhất của nước ta đều phân bố trên các con sông ở vùng trung du miền núi.
• Trung du miền núi có địa hình cao, dốc, nước chảy xiết.
• Địa hình chia cắt mạnh tạo các thung lũng, dãy núi cao xen kẽ,... thuận lợi để xây dựng hồ chứa nước.

Bài tập 3: Phân tích cơ cấu ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm (cơ sở nguyên liệu, tình hình sản xuất và phân bố).

1.      Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm có cơ cấu ngành đa dạng, gồm phân ngành chế biến sản phẩm trồng trọt, chế biến sản phẩm chăn nuôi, chế biến thủy, hải sản. Trong mỗi phân ngành có nhiều hoạt động công nghiệp khác nhau. Chẳng hạn, phân ngành chế biến sản phẩm trồng trọt có các hoạt động công nghiệp xay xát, đường mía, chè, cà phê, rượu, bia, nước ngọt.

2.      Ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm ở nước ta, phát triển mạnh mẽ với sản phẩm đa dạng. Hằng năm, ngành này cung cấp khoảng 1 triệu tấn đường, 12 vạn tấn chè (búp khô), 80 vạn tấn cà phê nhân, 160 - 220 triệu lít rượu (các loại), 1,3 - 1,4 tí lít bia, 300 - 350 triệu hộp sữa, bơ, pho mát; 190 - 200 triệu lít nước mắm; thịt hộp, lạp xưởng, xúc xích; cá, tôm đóng hộp, đông lạnh,...

3.      Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm phát triển gắn với nguồn nguyên liệu và nhu cầu của thị trường tiêu thụ, nên thường phân bố ở các vùng nguyên liệu và các đô thị lớn. Chẳng hạn như công nghiệp chế biến đường mía dựa trên nguồn nguyên liệu tại chỗ nên phân bố tập trung ở Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ, Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ. Công nghiệp chế biến thịt và các sản phẩm từ thịt phát triển mạnh ở các đô thị lớn (Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh) do nhu cầu tiêu thụ tại chỗ lớn.

Câu hỏi: Khái niệm ngành công nghiệp trọng điểm: Ngành công nghiệp trọng điểm là ngành có thế mạnh lâu dài, hiệu quả cao về kinh tế và có tác động mạnh đến các ngành kinh tế.

• Công nghiệp năng lượng trở thành ngành công nghiệp trọng điểm vì:
• Nguồn nguyên liệu đa dạng, phong phú như than, dầu khí, thủy năng, năng lượng mặt trời…)
• Thị trường tiêu thụ rộng lớn
• Đáp ứng yêu cầu CNH –HĐH đất nước
• Phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày và đồng thời nâng cao đời sống của nhân dân.
• Thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác.

Câu hỏi: So sánh 2 ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay là công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm

Giống nhau:

1. Là 2 ngành công nghiệp trọng điểm, đều thuộc nhóm ngành công nghiệpchế biến (hoặc công nghiệp nhẹ).
2. Chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp
3. Điều kiện phát triển: có nhiều thế mạnh phát triển (nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ lớn, nguồn nguyên liệu phong phú, chủ trươngchính sách của nhà nước,...).
4. Tốc độ tăng trưởng tương đối cao. Cơ cấu ngành: đa dạng
5. Phân bố chủ yếu ở vùng nguyên liệu hoặc thị trường tiêu thụ.

Khác nhau:

• Vai trò: công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm có vai trò quan trọng hơn, chiếm tỉ trọng cao hơn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng trong cơ cấu giá trị sản xuấtcông nghiệp (dẫn chứng).
• Điều kiện phát triển: công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm có nguồn nguyên liệu dồi dào hơn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng. Công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng (quan trọng là công nghiệp dệt - may) nguồn nguyên liệu trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu, phải nhập nguyên liệu với khối lượng lớn.
• Tình hình phát triển:
• Quy mô: giá trị sản xuất công nghiệp của công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm lớn hơn giá trị sản xuất của công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng
• Tốc độ phát triển: Công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng có tốc độ tăng nhanh hơn công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm.
• Tỉ trọng giá trị sản xuất của công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm giảm nhẹ còn tỉ trọng giá trị sản xuất của công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng tăng chậm nhưng tăng liên tục.
• Cơ cấu ngành: Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm có cơ cấu ngành đa dạng hơn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng (kể tên các ngành cụ thể của từng ngành công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm và công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng)
• Phân bố: Công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm phân bố ở cả vùng nguyên liệu và nơi tiêu thụ,còn công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng chủ yếu phân bố ở thị trường tiêu thụ.