Soạn văn 10 ngắn nhất bài: Đại cáo Bình Ngô (Phần 1: Tác giả)

[toc:ul]

I. Câu hỏi trong bài học: 

Bài tập 1: Trang 13 sgk Ngữ Văn 10 tập 2

Vì sao có thể nói Nguyễn Trãi là một nhân vật lịch sử vĩ đại?

Bài tập 2: Trang 13 sgk Ngữ Văn 10 tập 2

Anh chị đã đọc những tác phẩm nào của Nguyễn Trãi? Hãy giới thiệu sơ lược một vài tác phẩm tiêu biểu.

Bài tập 3: Trang 13 sgk Ngữ Văn 10 tập 2

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua một số câu thơ mà anh chị cảm nhận sâu sắc nhất

Bài tập 4: Trang 13 sgk Ngữ Văn 10 tập 2

Nêu khái quát những giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Trãi

II. Soạn bài siêu ngắn: Đại cáo Bình Ngô (Phần 1: Tác giả)

Bài tập 1: Nguyễn Trãi là một nhân vật lịch sử vĩ đại: Sau khi thoát khỏi sự giam lỏng của giặc Minh, Nguyễn Trãi đã tìm vào Lam Sơn theo Lê Lợi khởi nghĩa. Ông trở thành vị quân sư số 1, giúp Lê Lợi vạch chiến lược tiêu diệt kẻ thù xâm lược, giữ trọng trách chính trị, ngoại giao. Năm 1427 cuộc khởi nghĩa Lam sơn toàn thắng, ông thừa lệnh viết Bình Ngô đại cáo, hăm hở vào công cuộc xây dựng bảo về Tổ quốc một mực trung hiếu cho đến khi phải chịu oan án. 

Bài tập 2:  Tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi: Côn Sơn ca, Bạch Đằng hải khẩu, Đại cáo Bình Ngô, Cảnh ngày hè, Cây chuối, Dục Thúy Sơn, Tùng, Thư lại dụ Vương Thông, ... .

Giới thiệu một vài tác phẩm:

• "Cảnh ngày hè" (trích “Quốc âm thi tập")  thể hiện vẻ đẹp độc đáo bức tranh ngày hè, vẻ đẹp tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân, đất nước của Nguyễn Trãi.
• " Côn Sơn ca": bức tranh thiên nhiên vô cùng đẹp nơi Côn Sơn mộc mạc dân dã. Cáo quan về quê nhà thơ không hề hối hận cũng không hề buồn mà chỉ nhàn nhã và thanh thản thêm. Với biện pháp nghệ thuật so sánh càng hiện lên sinh động hơn và tâm trạng của nhà thơ càng được thể hiện rõ hơn – đó là một tâm trạng hết sức phấn chấn và thanh thản.

Bài tập 3: Phân tích vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua một số câu thơ mà anh chị cảm nhận sâu sắc nhất

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng

Dân giàu đủ khắp đòi phương"

Hai câu thơ cuối của bài " Cảnh ngày hè" cho ta hiểu tấm lòng của Nguyễn Trãi muốn có cây đàn của vua Thuấn để gảy lên khúc ca sự no ấm, thái bình của người dân. Ông là người luôn canh cánh trong lòng nỗi lo cho dân, cho đất nước. Nhìn thấy dân làng chài trong cảnh yên vui cũng đủ khiến ông yên lòng, âm điệu những câu thơ thất ngôn như dồn nén tính cảm của ông dành cho nhân dân. Ông ước mơ người dân đất nước ta có cuộc sống no đủ sum vầy hạnh phúc, ấm êm.

Bài tập 4: Giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật:

• Nội dung: Hội tụ 2 nguồn cảm hứng lớn yêu nước - nhân đạo.
• Nghệ thuật: văn chương Nguyễn Trãi có đóng góp cả hai bình diện cơ bản nhất là thể loại và ngôn ngữ. Ông là nhà văn chính luận kiệt xuất, nhà thơ khai sáng văn học tiếng việt, với sáng tác bằng chữ Nôm góp phần làm cho tiếng việt trở thành ngôn ngữ dân tộc giàu và đẹp.

III. Soạn bài ngắn  nhất: Đại cáo Bình Ngô (Phần 1: Tác giả)

Bài tập 1: Nguyễn Trãi nhân vật lịch sử vĩ đại => Nguyễn Trãi đã tìm vào Lam Sơn theo Lê Lợi khởi nghĩa, trở thành vị quân sư số 1, giúp Lê Lợi vạch chiến lược tiêu diệt kẻ thù xâm lược, giữ trọng trách chính trị, ngoại giao. Năm 1427 cuộc khởi nghĩa Lam sơn toàn thắng, ông thừa lệnh viết Bình Ngô đại cáo, hăm hở vào công cuộc xây dựng bảo về Tổ quốc một mực trung hiếu cho đến khi phải chịu oan án. 

Bài tập 2:  Tác phẩm tiêu biểu: 

1. Côn Sơn ca.

2. Bạch Đằng hải khẩu

3. Đại cáo Bình Ngô

4. Cảnh ngày hè

5. Cây chuối

6. Dục Thúy Sơn, Tùng, Thư lại dụ Vương Thông, ... .

Giới thiệu:

"Cảnh ngày hè" (trích “Quốc âm thi tập") 

=>  vẻ đẹp độc đáo bức tranh ngày hè, vẻ đẹp tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân, đất nước của Nguyễn Trãi.

" Côn Sơn ca"

=>bức tranh thiên nhiên vô cùng đẹp nơi Côn Sơn mộc mạc dân dã. Cáo quan về quê nhà thơ không hề hối hận cũng không hề buồn mà chỉ nhàn nhã và thanh thản thêm, đó là một tâm trạng hết sức phấn chấn và thanh thản.

Bài tập 3: Phân tích:

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng

Dân giàu đủ khắp đòi phương"

=>2 câu thơ cuối của bài " Cảnh ngày hè" cho ta hiểu Nguyễn Trãi muốn có cây đàn của vua Thuấn để gảy lên khúc ca sự no ấm, thái bình của người dân, luôn canh cánh trong lòng nỗi lo cho dân, cho đất nước. Nhìn thấy dân làng chài trong cảnh yên vui cũng đủ khiến ông yên lòng. Ông ước mơ người dân đất nước ta có cuộc sống no đủ sum vầy hạnh phúc, ấm êm.

Bài tập 4: Giá trị cơ bản:

• Nội dung: Hội tụ 2 nguồn cảm hứng lớn yêu nước - nhân đạo.
• Nghệ thuật: đóng góp cả hai bình diện cơ bản nhất là thể loại và ngôn ngữ, là nhà văn chính luận kiệt xuất, nhà thơ khai sáng văn học tiếng việt, với sáng tác bằng chữ Nôm góp phần làm cho tiếng việt trở thành ngôn ngữ dân tộc giàu và đẹp.

IV. Soạn bài cực ngắn: Đại cáo Bình Ngô (Phần 1: Tác giả)

Bài tập 1:

 Nguyễn Trãi nhân vật lịch sử vĩ đại vì: theo Lê Lợi khởi nghĩa, trở thành vị quân sư số 1, giúp Lê Lợi vạch chiến lược tiêu diệt kẻ thù xâm lược, giữ trọng trách chính trị, ngoại giao. Năm 1427 viết Bình Ngô đại cáo, hăm hở vào công cuộc xây dựng bảo về Tổ quốc một mực trung hiếu cho đến khi phải chịu oan án. 

Bài tập 2:  Tác phẩm tiêu biểu: Côn Sơn ca. / Bạch Đằng hải khẩu / Đại cáo Bình Ngô. / Cảnh ngày hè/ Cây chuối/ / Dục Thúy Sơn, Tùng, Thư lại dụ Vương Thông, ... .

• "Cảnh ngày hè"=>  vẻ đẹp độc đáo bức tranh ngày hè, vẻ đẹp tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân, đất nước của Nguyễn Trãi.
• " Côn Sơn ca" =>bức tranh thiên nhiên vô cùng đẹp nơi Côn Sơn mộc mạc dân dã. Cáo quan về quê không hề hối hận cũng không hề buồn đó là một tâm trạng hết sức phấn chấn và thanh thản.

Bài tập 3: Phân tích: “Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng / Dân giàu đủ khắp đòi phương” . 2 câu thơ cho ta hiểu Nguyễn Trãi muốn có cây đàn của vua Thuấn để gảy lên khúc ca sự no ấm, thái bình của người dân, luôn canh cánh trong lòng nỗi lo cho dân, cho đất nước. Nhìn thấy dân làng chài trong cảnh yên vui cũng đủ khiến ông yên lòng, ước mơ người dân đất nước ta có cuộc sống no đủ sum vầy hạnh phúc, ấm êm.

Bài tập 4: Giá trị cơ bản:

• Nội dung: Hội tụ 2 nguồn cảm hứng lớn =>  yêu nước - nhân đạo.
• Nghệ thuật: thể loại và ngôn ngữ, là nhà văn chính luận kiệt xuất, khai sáng văn học tiếng việt, sáng tác bằng chữ Nôm góp phần làm cho tiếng việt trở thành ngôn ngữ dân tộc giàu và đẹp.