[toc:ul] 

BÀI 16: VIRUS VÀ VI KHUẨN

I. VIRUS

1. Hình dạng và cấu tạo đơn giản của virus

- Virus là dạng sống có kích thước rất nhỏ, mắt thường không nhìn thấy được

- Hình dạng: hình que, hình cầu, hình đa diện,...

- Cấu tạo đơn giản của virus: chưa có cấu tạo tế bào, không có màng tế bào, tế bào chất và nhân, chỉ có chất di truyền nằm ở giữa và lớp vỏ protein bọc bên ngoài.

2. Một số bệnh do virus gây nên ở người và sinh vật

- Virus gây bệnh ở thực vật:

+ Bệnh thối rữa ở quả

+ Bệnh đốm trắng hoặc nâu trên lá

- Virus gây bệnh ở người:

+ Một số virus gây bệnh ở người: HIV/AIDS, cúm, quai bị, đậu mùa, viêm não Nhật Bản…

- Một số triệu chứng của bệnh:

+ Cúm: ho, hắt hơi, sổ mũi, sốt, đau họng,...

+ Quai bị: sưng, đau tuyến nước bọt…

+ Viêm não Nhật Bản: sốt cao, đau đầu, buồn nôn…

- Cách phòng tránh: Tiêm phòng vaccine.

II. VI KHUẨN

1. Hình dạng, cấu tạo của vi khuẩn

- Cấu tạo vi khuẩn gồm có: thành tế bào, màng tế bào, tế bào chất, vùng nhân.

- Một số hình dạng vi khuẩn: hình que, hình hạt, hình chuỗi hạt,...

2. Vai trò của vi khuẩn

- Dùng để chế biến các sản phẩm lên men (sữa chua, phô mai, nươc tương…)

- Dùng trong công nghiệp làm phân bón vi sinh

- Giúp động vật và con người tiêu hóa thức ăn

- Giúp phân giải xác động thực vật, tăng độ màu mỡ cho đất….

3. Tác hại của vi khuẩn

- Gây thối hỏng thức ăn

- Gây bệnh ở người và sinh vật

- Một số bệnh gây nên bởi vi khuẩn ở người: bệnh lao, thương hàn, ván, viêm phổi,...

- Cách bảo quản thức ăn: bảo quản lạnh trong tủ lạnh, sấy khô, muối,…

III. PHÒNG BỆNH DO VIRUS VÀ VI KHUẨN GÂY NÊN

- Bảo vệ môi trường sống sạch sẽ

- Tập thể dục nâng cao sức khoẻ.

- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

- Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây lan cộng đồng: đeo khẩu trang, rửa ta thường xuyên, tránh tụ tập đông người,...

- Với thực vật: tạo giống cây sạch bệnh, phun thuốc phòng bệnh cho cây trồng.